YÜKLENİYOR
Yerel seçim sürecinde dünya ülkelerindeki örnekleri derledik.
Seçmen Hakları
Lüksemburg, AB vatandaşları ve üçüncü ülke vatandaşları için seçmen haklarını genişletiyor. Yetkililer, yabancı uyruklu vatandaşların belediye seçimlerinde oy kullanma hakkını yürürlükten kaldırdı. 2003’te yürürlüğe giren yasaya göre, Lüksemburg vatandaşı olmayanların yerel seçimlerde oy kullanması için ülkede en az beş yıl yaşamış olmaları gerekiyordu. Ancak son 20 yılda Lüksemburg’da yaşayan yabancı vatandaşların sayısındaki artışla birlikte bu mevzuat oldukça kısıtlayıcı hâle geldi. Aile Bakanlığı’nın yayınladığı verilere göre, Lüksemburg nüfusunun yaklaşık %33’ü son yerel seçimlerde bu yasa nedeniyle oy kullanamadı.
Yurtdışında ikamet eden vatandaşların oy kullanmasına ilişkin yasa tartışmaları gündemdeydi. Yabancı uyruklu vatandaşlara yönelik yeni yasanın yürürlüğe girmesinin belediye seçimlerine fayda sağlayacağı düşünülüyordu. Lüksemburg Adalet Bakanı Sam Tanson’a göre seçimlere katılmak, demokratik sürecin hayati bir parçasıdır. Tanson, temsilin öneminin yanı sıra oy vermenin entegrasyon sürecine katkısının altını çizdi. İçişleri Bakanı Taina Bofferding ise, vatandaşların kendi hayatlarını etkileyen siyasi kararlarda söz sahibi olmaları gerektiğini belirtti. Yasadaki değişiklik, kentte beş yıl yaşama şartını ortadan kaldıracak. Lüksemburg’da ikamet edenler belediyeye kayıt yaptırdığı sürece yerel seçimlerde oy kullanma hakkına sahip olacak. Genişletilmiş oy kullanma hakkı, “Oy Kullanabilirim” adlı bilgilendirme kampanyasıyla tanıtılacak.
YENİ ZELANDA
https://teara.govt.nz/mi/elections-and-campaigns/print
Politikacıların bir parti veya adayın diğerinden daha iyi olduğuna dair çeşitli temalar kullanarak seçmenleri ikna etmeye çalıştığı reklamlar seçim öncesi sürecin bir parçasıdır. Ne yazık ki, seçime katılımı artırmak için internet ve sosyal medyanın politikacılar tarafından daha fazla kullanılması seçime katılımı düşürüyor. Yeni Zelanda’da, seçilmiş temsilciler tarafından yönetilen 12 kent konseyi, 54 ilçe/bölge konseyi ve üniter Auckland konseyinden oluşan toplam 67 yerel yönetim birimi var. Bu birimler, her üç yılda bir gerçekleşen seçimle değişiyor. 19. yüzyılın ortalarında Yeni Zelanda için eyalet seçimleri daha önemliydi. Yeni Zelanda’nın eyalet hükümetleri kaldırıldıktan sonra genel seçimlere ilgi arttı. 2019 yerel yönetim seçimlerinde, seçilme hakkına sahip olan seçmenlerin %42’si seçime katıldı. Yeni Zelanda, yerel seçimlerde oy kullanacak seçmenleri teşvik etmek amacıyla posta yoluyla oy kullanma uygulamasını hayata geçirdi. Bu sayede seçmenler, seçimler için bir yere gitmelerine gerek kalmadan oy kullanabilecekler.
BERLİN, ALMANYA
https://www.themayor.eu/en/a/view/berlin-s-new-mayor-is-kai-wegner-what-s-about-to-change-11755
Berlin’in ilk CDU’lu (Hıristiyan Demokratlar) belediye başkanı olan Kai Wegner, tekrarlanan yerel seçimler neticesinde görevine başladı. Yerel seçimler beş ay öncesinde yapılmıştı, ancak Berlin Anayasa Mahkemesi, oylama sürecindeki usulsüzlükler nedeniyle seçimlerin tekrarlanmasını zorunlu kıldı.
Tekrarlanan Yerel Seçimler
İlk seçimde, Sosyal Demokrat Parti (SPD) liderliğinde, Yeşiller ve önceki dönem Berlin Belediye Başkanı Franziska Giffey’in de yer aldığı Die Linke (Sol) tarafından desteklenen “Kırmızı-Yeşil-Kırmızı Koalisyonu” kurulmuştu. Tekrarlanan seçimlerde SPD’nin oy oranı düştü, CDU ve Yeşiller’in oyları arttı. Berlin’de, 22 yıllık SPD’li belediye başkanları serisine son verildi. Berlin’in yeni belediye başkanı Kai Wegner, polis reformuna ve kentin dış bölgelerine odaklanıyor. CDU’nun bu iki odağı, kentteki ayaklanmaların ve önceki yönetimin otomobil karşıtı yasalarının gündeme getirilmesiyle ön plana çıktı. CDU, konut hedefi ve dış bölgelere demiryolu hizmeti önerileri de dahil olmak üzere projelerini hayata geçirmek için çalışmalara başladı.
KETTERİNG, İNGİLTERE
https://greenworld.org.uk/article/local-elections-its-not-just-about-winning
Yerel Seçimler: Mesele Sadece Kazanmak Değil
Kettering Yeşiller Partisi Belediye Başkanı Adayı Julia Thorley, yerel seçimlere katılımın önemli olduğunu belirtti. Thorley, Kettering’deki son yerel seçimi kazanmanın kendisi için uzak bir ihtimal olduğunu ifade etti ve “Bölgede zaten iyi tanınan Muhafazakâr Parti ve İşçi Partisi’nden çok güçlü adayların yanı sıra Lib Dems ve UK Reform’dan da birer adayla karşı karşıya geleceğimizi biliyorduk. Yine de, kısa süren kampanyaya kararlılıkla ve odaklanarak yaklaştık. Belediye başkanlığını kazanamadık, ama başka pek çok açıdan kazançlı çıktık,” dedi. Julia Thornley, vatandaşlardan oluşan geniş kapsamlı bir topluluğun destekçileri olmasından çok mutlu olduğunu da vurguladı. Gönüllüler broşür ve mektup dağıttı, evleri ziyaret etti ve pencerelere afiş astı. Thornley, “Daha önce üye olmayan 50’den fazla gönüllü, broşür ve mektup dağıtmaya, kapıları çalmaya ve pencerelere afiş asmaya geldi. İnsanlar arasındaki bağlar güçlendi. Bu insanlar bir sonraki kampanyamızda bizimle birlikte olacak,” dedi. Parti yetkilisi, kentin bilmedikleri bölgelerini ve kesimlerini tanıdıklarını, bir sonraki adaylık sürecine daha iyi hazırlanacaklarını belirtti.
HİNDİSTAN
https://timesofindia.indiatimes.com/city/lucknow/up-aap-launches-jhadu-chalao-campaign-for-local-bodies-elections/articleshow/95440214.cms
Uttar Pradesh’te yapılacak yerel seçimler öncesinde Aam Aadmi Partisi (AAP), “Gandagi Hatao, Jhadu Chalao” adlı yeni bir kampanya başlattı. Kampanya, Hindistan Halk Partisi’ne (BJP) karşıt görüşlerle kuruldu. AAP, temizlik ve yolsuzluk konularına odaklanıyor, seçim sembolü “süpürge” ile eyaleti temizleyebilecek tek parti olduklarını iddia ediyor. Kampanya, Delhi’de yürütülüyor. Delhi yerel seçimleri yaklaşırken, başkentin atık bertarafı sorunu hükümet ve BJP açısından bir dönüm noktası. AAP’nin yerel seçimlerinden sorumlu Sabhajeet Singh, kampanyanın uzun süreceğini söyledi. Bu süre zarfında parti, toplumsal farkındalık yaratmak için pad yatra (dinî yürüyüşler), mohalla sabhalar (mahalle toplantıları), bisikletli mitingler ve yerel toplantılar düzenliyor. AAP yetkilisi, “Yerel konular, yerel seçimle ilgilidir. Diğer partilerin yaptığı gibi sınıfsal meselelere odaklanmak AAP’nin çalışma tarzı değildir. Çalışma modelimiz, Delhi modelidir. Delhi modeli, sağlık, eğitim, su, yol gibi temel hizmetlerin iyileştirilmesine ve insanlara daha kaliteli bir yaşam sunulmasına dayanmaktadır,” dedi.
ROTTERDAM, HOLLANDA
https://www.themayor.eu/en/a/view/rotterdam-mayor-to-leave-office-after-15-years-at-the-helm-12287
Rotterdam Belediye Başkanı Ahmed Aboutaleb, Hollanda’nın ilk Müslüman ve göçmen belediye başkanı. Başkan Ahmed Aboutaleb, 15 yıl görev yaptıktan sonra görevinden ayrılacağını açıkladı. Başkan Aboutaleb, yeni bir başkan seçilmesi için belediye meclis üyelerine ön bildirimde bulundu. Fas’ta doğan ve 1976 yılında ailesiyle birlikte Avrupa ülkesine gelen Aboutaleb, 2004 yılında Amsterdam Belediye Meclisi’ne üye olarak atandı, Hollanda Sosyal İşler Bakanlığı görevine kadar yükseldi ve 2009 yılında Rotterdam Belediye Başkanı oldu. Utrecht Belediye Başkanı Sharon Dijksma, Aboutaleb’in Rotterdam Belediye Başkanlığı görevinden ayrılmasını, “Rotterdam için büyük bir kayıp” olarak nitelendirdi. Amsterdam Belediye Başkanı Femke Halsema, “Aboutaleb ile çalışmaktan her zaman keyif aldım. Rotterdam, 15 yıldır emin ellerdeydi,” dedi.
MOLDOVA
https://www.gmfus.org/news/what-we-learned-moldovas-local-elections
Moldova’da, 5 Kasım’da yerel seçimler yapıldı. Yerel seçimlerin ardından 2024 yılında cumhurbaşkanlığı ve 2025 yılında parlamento seçimi yapılacak. Bu seçimler, Moldova’nın Avrupa Birliği’yle ilişkilerini şekillendirecek. Avrupa Komisyonu’nun yerel seçimlerin ilk turundan sonra Moldova ile AB katılım müzakerelerinin başlamasını tavsiye ettiğini açıklaması, bu seçimlerin önemini bir kez daha ortaya koydu.
Çoklu Tehditler
Yerel seçimlerde risk yüksekti. Rusya, Moldova’nın Avrupa yolunu engellemeyi hedefliyor, yerel ölçekte Rusya yanlısı politikacılar güçlü ittifaklar kuruyordu. Moldovalı yetkililer, Rusya’yı yasadışı kampanya finansmanı, oy satın alma ve dezenformasyon yoluyla seçimleri etkilemeye çalışmakla suçladı. Moldovalı üst düzey siyasetçiler de Rusya’yı siber saldırılar, sponsorlu protestolar ve bomba tehditleri yoluyla ülkede istikrarsızlığı teşvik etmeye çalışmakla suçladı. Bu eylemlerin amacı hem ülkenin Avrupa’ya yönelimini baltalamak hem de Moldova’daki seçimlerin ve diğer demokratik süreçlerin itibarını sarsmaktı.
Gelecekteki Zorluklar
Yerel seçimler, Moldova’nın demokratik kurumlarını güçlendirmek için uluslararası desteğe ve işbirliğine duyulan ihtiyacı vurguladı. Bu durum, demokratik süreçleri güçlendirecek çabaları ön plana çıkarıyor.
KARİNTİYA, AVUSTURYA
https://www.themayor.eu/en/a/view/upcoming-regional-elections-in-carinthia-7257
Avusturya’da yerel seçimler altı yılda bir yapılıyor. Karintiya’da pandemi dönemine denk gelen yerel seçimler için halka oy kullanma seçeneği sunuldu. Yaklaşık yarım milyon vatandaş, belediye başkanlarını ve bölge meclislerini seçme fırsatına sahip oldu.
Kartla Oy Kullanma
Vatandaşlara sunulan seçeneklerden biri, seçmen kartı başvurusunda bulunmaktır. Başvuru, e-başvuru, yazılı veya şahsen yapılabilir. Oy verme işlemi, seçim tarihinden önce posta yoluyla veya seçim günü oy verme kartının teslim edilmesiyle gerçekleştirilir. Yetkililer, hareket kabiliyeti kısıtlı vatandaşlar için seçim komisyonu kurdu. Seçmenler için bir başka seçenek, oylarını ilgili seçim bürosunda kullanmaktır. Bu işlem, sayım gününden önce herhangi bir gün ya da seçim günü yapılabiliyor. Vatandaşlar, resmî binaya veya oy verme merkezine gitmeye gerek kalmadan oy verme kabininde oylarını kullanıyor. Sandık merkezlerindeki yetkililerin seçmenlere oy kullanma seçenekleri sunmasının amacı, oy verme merkezindeki yoğunluğu azaltmaktır.
QUEBEC, KANADA
https://minim-municipalism.org/magazine/a-green-wave-in-quebec-municipal-elections
Yeni nesil aktivistler, 2021 seçimlerinde Quebec’teki birçok kentte ve kasabada belediye meclislerini ele geçirmeye karar verdi. Yerel seçimler için ilerici ve yeşil adayları teşvik etmeyi amaçlayan “Yeşil Dalga” (Vague écologiste au municipal) adlı girişim, 2021 yılının başında belediyecilerden ilham alarak başlatıldı, yerel düzeyde örnek oluşturuldu. Yeşil Dalga’nın ekolojiye, sosyal adalete ve katılımcı demokrasiye odaklanan ilkeler bildirgesine bağlı kalan 150’den fazla adaydan oluşan ağ, Quebec genelinde 57’den fazla belediyede ve 13 bölgede 80’den fazla kişinin seçilmesini sağladı. Quebec’te, iklim krizini ciddiye alan ve yerel düzeyde değişiklikler yapmayı arzulayan yeni aktörler yer aldı. Bu durum, “yeşil dalga”dan söz edilmesine yol açtı. Bu, tam anlamıyla “radikal sol” ya da “belediyecilik hareketi” değildir, eyalet düzeyindeki Başbakan François Legault’nun milliyetçi ve muhafazakâr hükümetine karşı belediye düzeyinde yeni bir merkez sol ve çevreci liderliği temsil etmektedir. Dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi belediye politikaları ve büyük kentler, ilerici güçler için “kritik bir kitle” yaratır. Bu süreçte kent merkezleriyle çevre arasındaki bölünme, “kitlesel göç”, “uyanmış sol” ve ulusal düzeyde muhafazakâr popülizm açısından daha elverişli görünmektedir.
AMSTERDAM, HOLLANDA
https://www.themayor.eu/en/a/view/amsterdam-new-coalition-presents-plans-for-the-next-four-years-10505
Amsterdam: Yeni Koalisyonun Planları
Amsterdam’ın yeni hükümetini oluşturan üç koalisyon partisi, 2022-2026 döneminde kent yönetimine ilişkin planlarını açıkladı. Seçimleri kazanan PvdA, GroenLinks ve D66, bir devlet okulunda bir araya geldi. Koalisyon, dört yıllık hedefleri ve dokuz belediye meclis üyesi (altı kadın ve üç erkek) üzerinde varılan mutabakatı açıkladı.
Sürdürülebilir ve Sorumlu Kalkınma
İktidardaki üç partinin liderleri, Marjolein Moorman (PvdA), Rutger Groot Wassink (GroenLinks), Reinier van Dantzig (D66), aşağıdaki konularda çalışmak üzere anlaştılar:
• Herkes için olanaklar sunan bir dayanışma kenti oluşturulacak (yoksulluğun azaltılması, gençlik çalışmaları, eğitim, kentin her kesimi için planlar).
• Sürdürülebilirliğe ve yeşil kalkınmaya bağlı kalınacak. Kentteki evlerin çoğunda yalıtım yapılacak.
• Sorumlu büyüme sağlanacak. Amsterdam meclis üyeleri, %40’ı sosyal konut, %40’ı orta piyasa ve %20’si serbest sektör olmak üzere 7.500 yeni konut inşa etmeyi taahhüt ediyor. Amaç, trafik akışını da düzenlemek.
• Güvenlik artırılacak.
• Kent genelinde suçla mücadele edilecek.