"Benim iki büyük eserim var; biri Türkiye Cumhuriyet'i diğeri Cumhuriyet Halk Partisi."

Kadir Albayrak: Kentsel Tasarımda Kent Estetiğini Gözetiyoruz

  • 11 Ekim 2021

Kentsel tasarım; kamusal mekânların tasarımından meydan düzenlemelerine, peyzajdan kent mobilyalarına ve heykellerine, dezavantajlı gruplara yönelik mekân inşasından kentsel alanların kalitesini iyileştirmeye, sokakların yenilenmesinden ulaşım planlanmasına kadar oldukça geniş bir tasarım sürecini kapsıyor. Bu kapsamda belediyenizin yaptığı çalışmalardan bahseder misiniz?


KADİR ALBAYRAK: Kentsel tasarım çalışmalarımızı modern şehircilik anlayışıyla gerçekleştiriyoruz. Nüfus artışını ve kentsel büyümeyi dikkate alarak Tekirdağ’a yeni bulvarlar ve meydanlar kazandırıyoruz. “11 İlçeye 11 Prestij” projemizi hayata geçirdik. Yeşil alan projeleri, çalışmalarımız arasında önemli bir yer tutuyor. Vatandaşların rahat bir nefes alacağı, spor yapabileceği ve sosyalleşebileceği büyük parklar yapıyoruz. Bu çalışmalarımızı kent estetiğini gözeterek yürütüyoruz. Geçmiş, günümüz ve gelecek arasında köprü vazifesi gören kültür varlıklarını yaşatıyoruz. “Miras Atölyesi I-II” projemiz kapsamında günümüze kadar ulaşabilen ve yapıldığı dönemin mimari anlayışını yansıtan kültür varlıklarını kentimize kazandırdık. Bunu yaparken Tekirdağ turizminin ziyaret noktalarına yenilerini ekledik. Meydan, park ve çevre düzenleme çalışmalarımızı yürütürken kültürel dokuyla uyumlu olmasına özen gösteriyoruz. Kamulaştırma çalışmalarımız neticesinde merkez ilçemiz Süleymanpaşa’ya Trakya’nın en büyük meydanını kazandırdık. Meydan projemizi daha işlevsel hâle getirmek için 200 araç kapasiteli katlı yeraltı otoparkı inşa ettik. Üst kısmının ise, aşamalı olarak çevre düzenlemesini gerçekleştirdik. Süleymanpaşa Meydan Düzenleme Projesi’nin son etabındayız. Süleymanpaşa Sahil Dolgu Alanı Düzenleme Projesi’ni üç etap hâlinde tamamladık. Öte yandan, kentimize simgesel nitelikte anıtsal eserler kazandırıyoruz. Atatürk ilkelerine ve cumhuriyet değerlerine bağlılığımızın bir ifadesi olarak kentimizin önemli meydanlarında, parklarında ve bulvarlarında Atatürk siluetleri inşa ettik. Kent yaşamına değer katan projeleri hayata geçirirken kentimizin önemli mekânlarına estetik bir görünüm de kazandırıyoruz.


Kentsel tasarım projelerinizde hangi kriterleri göz önünde tutuyorsunuz? Mevcut olan kentsel kimlikle, tarihsel geçmişle ve dokuyla yeni yapılacak olanlar arasında uyum sağlanması için nelere dikkat ediyorsunuz?


KADİR ALBAYRAK: Kentsel tasarım projelerimizde kentsel değerlerin yaşatılmasını, kamu yararını ve halkın ortak menfaatlerini gözetiyoruz. 1 milyonu aşan nüfusuyla ülkemizin önemli büyükşehirleri arasında yer alan ve göçle birlikte hızla büyüyen Tekirdağ’da tarihsel, kültürel ve sosyal değerlerin yaşatılmasına da önem veriyoruz. Tariî dokuyla ilgili en önemli prensibimiz, günümüze ulaşmış kültür varlıklarının koruma altına alınması, aslına uygun şekilde restore edilmesi ve yaşatılmasıdır. Restore edilen kültür varlıklarını yaşatmanın en iyi yolu, bu varlıkların işlevsel hâle getirilmesidir. Restore ettiğimiz tarihî binalardan bazıları: Tarihi Beşevler Otel-Restoran, Tekirdağ Kent Konseyi Hizmet Binası, Türk-Macar Kültür Evi ve kent kimliği müzesi işleviyle hizmet veren Çorlu Muhacir Evi. Osmanlı Devleti’nin Trakya Bölgesi’ndeki erken dönem eserlerinden biri olan Süleymanpaşa İnecik Tarihi Erenler Hamamı’nı da özgün formuna uygun biçimde restore ettik. Bu tarihî hamam bir vakıf tarafından işletiliyor, soyut kültürel mirasımızdan biri olan “Türk Hamamı” geleneği de yaşatılıyor. Aynı şekilde klasik dönem Osmanlı mimarisinin güzel bir örneği olan Tarihi Güzelköy (Melen) Camisi’ni de restore ederek ibadete açtık. Tüm bu projelerimizde kültür varlıklarını restore etmekle kalmayıp, işlevsel hâle getirerek amacına uygun olarak vatandaşların hizmetine sunduk. “Geçmişle Gelecek Birlikte Yürüyecek, Tekirdağ Daha da Büyüyecek” sloganıyla modern mimari anlayışıyla kentsel tasarım çalışmalarına imza atmaya ve kültür varlıklarını yaşatarak geçmişle gelecek arasında köprü kurmaya devam ediyoruz.


Belediyeniz bünyesinde “Kentsel Tasarım Müdürlüğü” veya “Kentsel Tasarım Birimi” var mı? Daha etkili bir kentsel tasarım için yerel yönetimlerin alması gereken inisiyatifler sizce nelerdir?


KADİR ALBAYRAK: Belediyemiz bünyesinde kentsel tasarım birimi bulunmamaktadır. Ancak kentsel tasarımla ilgili konular Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Kent Estetik Kurumu tarafından değerlendirilmektedir ve gerekli kararlar alınmaktadır. Yönetmelikteki usul ve esaslar doğrultusunda faaliyet gösteren Kent Estetik Kurulu’nun amacı, belediyemizin sorumluluk alanındaki meydanlarda, bulvarlarda, caddelerde, ana yollarda ve sokaklara cephesi bulunan yapılarda şehircilik, mimarlık, kentsel tasarım ve peyzaj mimarlığı projelerinin ve uygulamalarının kent estetiği açısından değerlendirilmesini sağlayarak gerçek ve tüzel kişilerle kamu kurum ve kuruluşlarının uymak zorunda oldukları esasları belirlemektir. 


Kentsel tasarım projelerinizin yerel kimliğe uygun olması için analiz ve değerlendirme yapıyor musunuz? Planlama ve tasarım süreçlerinde katılımcılığı nasıl sağlıyorsunuz? Vatandaşlarla, STK’larla, üniversitelerle ve ilgili meslek odalarıyla bu anlamda çalışmalarınız var mı?


KADİR ALBAYRAK: Kent Estetik Kurulu, sokak sağlıklaştırması ve meydan düzenlemesi gibi kentsel tasarım unsurlarında, görüntü kirliliğine yol açan yapılarla bu yapıların çevresinde farklı amaçlarla kullanılan her türlü donatım, tanıtım, düzenleme unsurlarının estetik ve işlevsel hedeflere uygun olarak seçilmesinde, ilan, reklam, tanıtım materyallerinin kentte görüntü kirliliği yaratmasının engellenmesinde ve elektronik haberleşme istasyonlarına ilişkin yer seçimi başvurularında kararlar almaktadır.


Katılımcı yönetim anlayışımızın bir gereği olarak Kent Estetik Kurulu’nda kentimizin paydaşlarının da görüş ve önerileri de dikkate alınmaktadır. 12 kişiden oluşan kurulda belediyemiz tarafından belirlenen bir meclis üyesi, belediyemizin yedi daire başkanlığından (İmar ve Şehircilik, Park ve Bahçeler, Fen İşleri, Zabıta, Mali Hizmetler, Emlak ve İstimlak, Ulaşım) birer üye, Namık Kemal Üniversitesi Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü veya Peyzaj Mimarlığı Bölümü’nden mimar-peyzaj mimarı bir öğretim üyesi, TMMOB Mimarlar Odası tarafından önerilen, serbest çalışan bir mimar, bir şehir plancısı ve Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Kent Konseyi üyeleri arasından seçilen bir üyeden oluşmaktadır. Dolayısıyla kentsel tasarım konusunda Namık Kemal Üniversitesi, TMMOB Mimarlar Odası ve Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Kent Konseyi’yle işbirliği içerisinde çalışmalar yürütüyoruz.


Sürdürülebilir, ekolojik ve bütünleşik kentsel tasarım projeleriniz, dezavantajlı gruplara (çocuklar, kadınlar, yaşlılar, engelliler) yönelik olarak hayata geçirdiğiniz kentsel tasarım uygulamalarınız var mı? Belediyenizin kentsel tasarım politikası nedir? Kentsel tasarım rehberiniz var mı? 


KADİR ALBAYRAK: Kentsel tasarım projelerimizin planlanmasında dezavantajlı grupların ihtiyaç ve beklentileri de dikkate alınmaktadır. Engellilerin yaşamını kolaylaştırmaya yönelik olarak Kent Estetik Kurulu’nun birçok kararı bulunmaktadır. “Engelsiz Hizmet, İnsan Odaklı Belediyecilik” sloganımızla kent yaşamındaki engelleri birer birer kaldırıyoruz. Yol, kaldırım ve meydanlarda yürüme ve görme engellilerin yararlanmasına imkân sağlayan düzenlemeler yaptık. Hizmet birimlerimizin yanı sıra inşa etmiş olduğumuz yaya üstgeçitlerinde de asansör sistemi bulunmaktadır. Kentimizin muhtelif yerlerinde, parklarda ve mavi bayraklı plajlarda erişilebilir tuvaletleri hizmete sunduk. Otoparkların tamamında engelliler için ayrılmış özel alanlar bulunmaktadır.


Geleceğin teminatı olan çocuklara yönelik kentsel tasarım çalışmalarımız da var. Hizmete sunduğumuz parklarda çocuk oyun ve spor alanlarıyla çocuklar için spor aletleri bulunuyor. Ayrıca büyük parklarda bisiklet yolları bulunuyor. Çocukların yüzmeyi öğrenmesini ve başarılı yüzücülerin yetişmesini sağlamak amacıyla Malkara Yarı Olimpik Yüzme Havuzu’nu hizmete sunduk, bu tesisimizde çocuklara yüzme dersleri veriyoruz. Öte yandan, Çerkezköy Yarı Olimpik Yüzme Havuzu’nun yapımı devam ediyor.


Çalışkan ve üreten emekçi kadınların ürettiği doğal ve organik ürünlerin tüketicilerle doğrudan buluşmasına imkân sağlamak amacıyla Süleymanpaşa Sahil Dolgu Alanı’ndaki festival ve etkinlik alanında satış yerleri inşa ettik. Kırsal turizme açtığımız, “Miras Atölyesi II” projesi kapsamında restore ettiğimiz tarihî taş binayı “Yöresel Ürünler Tanıtım ve Satış Evi” işleviyle hizmete sunduk. Şarköy Uçmakdere Mahallesi’nde Miras Atölyesi II kapsamında aslına uygun bir şekilde restore ettiğimiz tarihî ahşap binaları da yöresel organik ürünlerin tanıtımı ve satışı için mahalle sakinlerine tahsis edeceğiz. Böylece eşsiz doğal güzelliklere sahip kırsal mahallelerimizde toprağı sevgiyle bereketlendiren kadın çiftçilerin emeği kazanca dönüşecek. Kentsel tasarım çalışmalarımızı yürütürken en önemli rehberimiz, Kent Estetik Kurulu’dur.


Önerilen Haberler