Osman Gürün: Sosyal Yardımlar Sadece Yerel Yönetimler Tarafından Yapılmalı

“Derin Yoksulluk”, insanların açlık sınırının altında yaşamasına, en temel haklarına erişmemesine, sosyal dışlanmaya ve ayrımcılığa neden olan bir yoksulluk durumu. Belediyenizin “Derin Yoksulluk” kapsamında yaptığı çalışmalar var mı? Varsa, çalışmalarınızdan bahseder misiniz?

OSMAN GÜRÜN: Dar gelirli ve ihtiyaç sahibi vatandaşlara farklı sosyal yardım paketleriyle ve uygulamalarıyla destek oluyoruz. Halk Kart (POS cihazlarında geçerli ön ödemeli aylık düzenli yardım kartı), nakdi yardım, kırtasiye ve eğitim desteği, “Kara Kış Destek Paketi”, esnaf için destek paketleri ve gıda paketi yardımları, bu kapsamdaki çalışmalarımız arasında yer alıyor. Kırsal yoksulluğu önlemek için de tarımsal destek paketleriyle vatandaşların yanında oluyoruz.

Pandemi dönemi ve ekonomik kriz, derin yoksulluğun etki alanını genişletti. Kentinizde derin yoksullukla ilgili sosyal inceleme yaptınız mı? STK’larla ve farklı paydaşlarla yoksullukla mücadele konusunda işbirliği yapıyor musunuz?

OSMAN GÜRÜN: Belediyemiz bünyesindeki sosyal inceleme görevlileri 13 ilçede gerekli sosyal incelemeleri yapıyor. Sosyolog ve sosyal hizmet uzmanlarından oluşan sosyal inceleme görevlileri, bir yılda yaklaşık 3.500 hanede inceleme ve raporlama yaptı. Ayrıca yoksulluğun boyutunu daha iyi anlamak için CHP’li diğer büyükşehir belediyeleriyle birlikte yoksulluk haritası çalışması da yapıyoruz. Muhtarlar, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı başta olmak üzere çeşitli STK’larla işbirliği içinde çalışmalar yürütüyoruz. Gerek sosyal medya aracılığıyla gerek afiş ve broşür çalışmalarıyla hizmetlerimiz hakkında bilgilendirme yapıyoruz.

Kentinizde özellikle dezavantajlı grupların (çocuk, genç, kadın, yaşlı ve engelli) yoksulluğunu önlemeye yönelik hangi çalışmaları yapıyorsunuz? Belediyenizin sosyal hizmet stratejisi var mı?

OSMAN GÜRÜN: Dezavantajlı grupların yoksulluğunu önlemek için sosyal yardım paketleriyle, nakdi yardımlarla vatandaşların yanında olmaya çalışıyoruz.  Kadınlara ve engelli vatandaşlara yönelik olarak meslek edindirme atölyeleri düzenliyoruz. Engelli vatandaşların istihdamı için açılan kafeler aracılığıyla onları toplumsal yaşama dahil ediyoruz. Tarımsal kalkınma için tarımsal destek paketleri oluşturuyoruz (tohum, fidan ve küçükbaş hayvan dağıtımı, toprak analizleri vb.).

Belediyemiz, beş yıllık stratejik plan çerçevesinde hizmet vermektedir, ayrı bir sosyal hizmet stratejisi yoktur.

Derin yoksullukla mücadelede yasal düzenlemeler ve mevzuat açısından zorlandığınız durumlar ve yaşadığınız sıkıntılar nelerdir? Sosyal hizmet modellerini hayata geçirmek ve çalışmalarda kaynakları etkin kullanmak açısından belediyenizin bütçesinde artış söz konusu oldu mu?

OSMAN GÜRÜN: Ayni ve nakdi yardımlara ilişkin süreç, tek bir kurum/kuruluş tarafından yürütülmelidir. Derin yoksullukla mücadeledeki sosyal yardım faaliyetlerinde çok başlılık esastır. Büyükşehir belediyelerinin yanı sıra Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, diğer vakıflar, dernekler ve meslek odaları, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, ilçe belediyeleri gibi birçok kurum sosyal yardım hizmetinde bulunmaktadır. Birbirlerine herhangi bir bilgilendirmede bulunmayan bu kurumlar arasında eşgüdüm sağlanmasına yönelik çabalar da sonuçsuz kalmaktadır. Sosyal yardımların sadece yerel yönetimler tarafından yapılması mevcut karmaşayı çözecektir. Çünkü yerel yönetimler, yereli en iyi tanıyan ve vatandaşlarla sürekli iç içe olan kurumlardır.

Özellikle pandemi döneminde sosyal yardım harcamalarımızda artış söz konusu oldu. Pandemi dönemi ve ekonomik çöküntü sonrasında sosyal yardım başvuruları da büyük ölçüde arttı. Pandemi öncesinde, 2019 yılında sosyal hizmetler kapsamındaki sosyal yardım bütçesiyle 2020 bütçesi arasındaki artış yaklaşık %120 civarındadır.