YÜKLENİYOR
Göç ve zorunlu göç (doğal afetler, iklim değişikliği, işsizlik, eğitim vs. nedeniyle), kent yaşamını doğrudan etkileyen dinamik bir olgu. Göç hareketlerine ilişkin istatiksel veri kaydınız var mı? Stratejik planınızda göç politikası yer alıyor mu?
TUNÇ SOYER: Yurtdışı kaynaklı göç hareketlerine ilişkin verilere İzmir Valiliği İl Göç İdaresi Başkanlığı, bu alanda çalışmalar yürüten ilgili ulusal/uluslararası kuruluşlar ve STK’lar aracılığıyla ulaşıyoruz. Stratejik planımızda “Demokrasi” başlığı altında göç politikamız yer alıyor. Bu kapsamda İzmir’de katılımcılığı destekleyerek, her kesimden vatandaşın görüşlerini alarak, bu görüşleri değerlendirerek ortak bir düşünce ortamı yaratmak için çalışmalar yürütüyoruz. Kadınlar, çocuklar ve gençler başta olmak üzere tüm kırılgan grupların eşit yaşam hakkını savunuyoruz, uygun koşulları yaratmaya yönelik çalışmalar yapıyoruz. Mülteciler için sosyal uyumu ve sosyal içermeyi destekleyen çalışmalarla barışçıl bir kent ortamı oluşturmak ve bir arada yaşama kültürünü güçlendirmek için çalışıyoruz.
Göç yönetimi ve göç uyum stratejisi kapsamında hangi çalışmaları yapıyorsunuz? Artan işsizlik ve ekonomik kriz bağlamında özellikle genç nüfusun kır-kent arasındaki göç hareketleri, kentinizin sosyal, ekonomik ve kültürel yapısına, istihdam ve üretim sürecine nasıl etki ediyor?
TUNÇ SOYER: Göç yönetimi kapsamında belli aralıklarla Göç İdaresi Başkanlığı tarafından düzenlenen istişare çalıştaylarına ve İzmir Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğü’yle yapılan koordinasyon toplantılarına katılıyoruz. Belediyemizin göç uyum stratejisi doğrultusunda toplumsal barışın tesisi için insan hakları, sosyal adalet ve bir arada yaşam kültürünün toplumun her kesimine eşit bir şekilde yayılmasını desteklemek amacıyla Kentsel Adalet ve Eşitlik Şube Müdürlüğü’nü kurduk. Ekonomik kriz ve işsizlik nedeniyle artan iç göç, barınma ihtiyacını artırıyor. Bu doğrultuda çarpık kentleşme de artıyor ve tarım arazileri azalıyor. Göç eden bireylerin ucuz insan gücü olarak görülmesi, kentteki sosyal adaletsizliğin ve eşitsizliğin artmasına neden oluyor. Ayrıca kente göç eden bireylerin kent yaşamına uyum sağlarken karşılaştığı zorluklar neticesinde gruplaşmalar oluşuyor. Bu durum ayrımcılığı körüklüyor, toplumsal çatışmalara yol açıyor ve bir arada yaşamayı zorlaştırıyor.
Belediyenizin mültecilere ve sığınmacılara yönelik çalışmalarından bahseder misiniz? Bu çalışmalarınız doğrultusunda STK’larla, meslek odalarıyla ve dayanışma ağlarıyla işbirliği yapıyor musunuz?
TUNÇ SOYER: Bu kapsamdaki çalışmalarımızı 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 13. maddesindeki Hemşehri Hukuku’nu temel alarak planlıyoruz ve hayata geçiriyoruz. Bu sayede tüm kırılgan grupların belediye hizmetlerine eşit ve adil bir şekilde erişmesini sağlamaya çalışıyoruz.
Kentte yaşayan, geçici koruma statüsündeki mültecilerin kent hizmetlerine erişmesini kolaylaştırmak ve bir arada yaşama kültürünü desteklemek amacıyla BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ve Sığınmacılar ve Göçmenler Dayanışma Derneği’yle iki ayrı protokol imzaladık.
Mültecilerin ihtiyaçlarının tespit edilebilmesi ve etkin hizmetlerin planlanabilmesi için UNHCR ortaklığıyla Kentsel Adalet ve Eşitlik Şube Müdürlüğü bünyesinde Eylül 2020 itibarıyla “Mülteci Masası” oluşturduk.
Hemşeri İletişim Merkezi, belediyemiz bünyesinde faaliyet gösteriyor. İzmir’de yaşayan ve İzmir’i ziyaret eden kişilerin belediye hizmetlerine nasıl başvurulacağına ilişkin bilgi alabileceği, bazı hizmetler için başvuruda bulunabileceği, kentteki sorunlara dair lokasyon bilgisi vererek şikâyetlerini iletebileceği bir iletişim merkezi olan Hemşeri İletişim Merkezi, UNHCR’yle yaptığımız protokol kapsamında farklı dillerde hizmet veriyor, bu sayede dil bariyerine de çözüm üretiyoruz.
Belediyemizin bünyesindeki Engelli Hizmetleri Şube Müdürlüğü aracılığıyla ASAM ve BM Nüfus Fonu (UNFPA) ortaklığında yürüttüğümüz proje kapsamında engelli mültecilerin koruma hizmetlerine erişmesini desteklemeye ve bu hizmetleri artırmaya çalışıyoruz.
Belediye çalışanlarının mültecilere hizmet sunarken kullanabileceği, ulusal/uluslararası mevzuata göre göç ve iltica hukukunun temel kavramlarının, Türkiye’de mültecilere sunulan hakların ve özel ihtiyaç sahiplerine yönelik hizmetlerin, Suriyeliler hakkında doğru bilinen yanlışların, mültecilerin yönlendirilebileceği İzmir Büyükşehir Belediyesi hizmetleriyle mültecilere hizmet sağlayan sivil toplum kuruluşlarının listesinin yer aldığı kılavuz bir kitapçık oluşturduk.
İzmir’e yeni gelen ve İzmir’de yaşayan mültecilerin kent hakkına dair bilgilendirilmesi amacıyla kentin tarihçesinin, gezilebilecek yerlerinin, ulaşım hizmetlerinin, abonelik işlemlerinin, kentte yaşayan mültecilerin faydalanabileceği hizmetlerin ve yükümlülüklerin, acil durumlarda ulaşılacak önemli telefonların yer aldığı bir kent rehberi oluşturduk. Rehber, altı farklı dilde yayımlanacak. İlgili alandaki STK’larla, dayanışma ağlarıyla ve meslek odalarıyla sosyal uyumu destekleyici ve kapsayıcı etkinlikler, eğitimler ve atölye çalışmaları yapıyoruz.
Göç ve zorunlu göç hareketleri dahilinde göç yönetimi konusunda yerel yönetimler sizce hangi inisiyatifleri almalı?
TUNÇ SOYER: Yoksullukla mücadele kapsamında yerel yönetimlerin gerçekleştirdiği ekonomik güçlendirme çalışmalarında kırılgan gruplara yönelik pozitif ayrımcılık uygulanması gerektiğine inanıyorum. Bu doğrultuda başta mülteciler olmak üzere tüm kırılgan gruplara yönelik gerçekleştirilen sosyal yardım hizmetlerinin kapsamının artırılması ve sürdürülebilir olması gerekiyor. Merkezî yönetim tarafından yerel yönetimlere ayrılan bütçenin de kentin göç kaynaklı artan nüfusu dikkate alınarak artırılması elzem. Kentte planlanan tüm altyapı ve ulaşım ağı çalışmalarının kırılgan grupların yoğun yaşadığı mahallelerin ihtiyaçları gözetilerek yapılması da oldukça önemli. Bunun hem kentteki farklı kesimlerin birbirleriyle daha fazla temas etmesine hem de kamusal alanların daha fazla kullanılmasına yol açacağını düşünüyorum.