YÜKLENİYOR
İlçenizin kültürel miras kapsamındaki değerleri (arkeolojik, tarihî, kültürel vb.) nelerdir?
MEHMET ERİŞ: Birgi Mahallesi’nde Anadolu Beylikleri’nin ve Osmanlı İmparatorluğu’nun mimari/kültürel özelliklerini yansıtan türbeler, medreseler, dar’ül hadisler, çeşmeler, hamamlar, kütüphaneler, mescitler, evler (18. yüzyıla ve sonraki yüzyıllara ait) gibi kalıntılar bulunmaktadır.
Arasta, Osmanlı dönemi açık arasta türünün ender örneklerindendir. Bilinen tarihi 1856’dır. Üç cami arasında bulunmasının yanı sıra çevresindeki 17 hanın ortasında yer alması nedeniyle ticari bir merkez durumundadır. Arasta, Ödemiş’in işgali sırasında müftünün ve papazın gayretleriyle yakılmaktan kurtulmuştur. Belediyemizin girişimleriyle “Tarihi Arasta Çarşısı Sokak Sağlıklaştırma ve Cephe Yenileme Projesi” tamamlanmıştır. Günümüzde yok olmaya yüz tutmuş, semerci, keçeci, sayacı, kalaycı, tenekeci, ipekçi-dokumacı, sandalyeci, nalıncı, demirci, kelterci, sepetçi ve saraç gibi meslek dallarında Ödemişli zanaatkârlar zamana karşı direnmektedir.
Bademli Mahallesi, tarihî dokusuyla görenleri kendisine hayran bırakan, 2014’e kadar belde belediyesi olarak hizmet veren şirin bir mahalledir. Tarihi Salih Efendi, Bademli, Çapanoğlu ve Apbaş Mescitleri’yle Abdülbaki, Hayrettin Efendi, Kılcı Mehmet Ağa ve Derviş Ağa Camileri de zengin kültür varlıklarına sahiptir. Bademli, son yıllarda dağcılık ve doğa yürüyüşü kulüplerinin de ilgisini çekiyor. Yamaç paraşütü, adrenalin tutkunlarının yükselen trendi.
Lübbey, Bozdağlar’ın yamacındaki Türkmen köylerinden biri. Köyün yaz aylarında çıktığı yaylaya elektrik gelip de Lübbey’e gelmeyince köylüler, şimdiki adıyla Çamyayla Köyü olan yaylaya taşınmış. Dolayısıyla köy terk edilmiş. Geçmişinin Hellenistik döneme kadar dayandığına dair bulgular var. Bizans döneminden kalma manastır, mezarlık gibi kalıntılara da rastlanmış. Şu an kentsel sit alanı ilan edilmiş durumda olan Lübbey’de 44 sivil mimari örneği ve 4 anıtsal yapı bulunuyor.
UNESCO kapsamında olan ve koruma altına alınan yerler var mı? UNESCO’yla işbirliğinizin çerçevesi nedir? Nasıl çalışmalar yapıyorsunuz?
MEHMET ERİŞ: Birgi Mahallesi, 2012 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’ne girdi. Bu yıl da yönetim planı ve UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi adaylık dosyası hazırlamak için bakanlıkla protokol imzalandı. Alan yönetim sınırları ve alan yönetimi başkanı belirlenecek. Daha sonra danışma kurulu oluşturulacak ve süreç devam edecek.
Kültürel değerler sizce ilçenizin kimliğine neler katıyor? Farkındalık yaratmaya yönelik çalışmalarınız var mı? Varsa nelerdir?
MEHMET ERİŞ: Gündelik hayatın akışı içinde çağın gereklerini yerine getirmeye ve bunu ilçenin geçmişine ait özellikleriyle kaynaştırarak yapmaya çalışıyoruz. Ödemiş’in özgün dokusunu korumayı ve insanlarda farkındalık yaratmayı hedefliyoruz. Geçmişle bağ kuran dokular oluşturmayı planlıyoruz. Bölgemizde unutulmaya yüz tutmuş keçecilik, kalaycılık, sayaç vb. el zanaatları kursları düzenleyerek kültürümüzü yeni nesillere aktarmayı ve gençlere istihdam sağlamayı amaçlıyoruz.
STK’larla çalışmalarınız var mı? Varsa nelerdir?
MEHMET ERİŞ: UNESCO süreci için İzmir Vakfı, İzmir Doğa Derneği, ÇEKÜL, Efeler Yolu Projesi’yle işbirliği yapıyoruz.
Kültürel kalkınma, ilçe ve bölge için bir kalkınma yolu olabilir mi? Sizin bu konuda faaliyetiniz var mı?
MEHMET ERİŞ: Evet, olabilir. Kalkınma sadece ekonomik değil, insani, sosyal, siyasal ve kültürel aşamaları olan bir süreç. Ödemiş ve civarı, tarih, kültür ve eko–turizm için oldukça önemli. Yörenin kültürel zenginliklerini, doğal ayrıcalıklarını ve bölge insanının donanımını kültür turizminin bir parçası yapabilmek için çalışmalar planlıyoruz.
Dünyadaki ülkeler kentleriyle anılıyor ve kültürel miras bu açıdan büyük değer taşıyor. Stratejik planınızda ve hedeflerinizde bu alana yönelik politikalarınız neler?
MEHMET ERİŞ: UNESCO sürecimiz belirlendiğinde stratejik planda ilgili bölümler oluşturulacak ve kararlar alınacaktır.