YÜKLENİYOR
Belediyenizin atık teknolojisi hakkında bilgi verir misiniz?
ZEYDAN KARALAR: 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve Atık Yönetimi Yönetmeliği çerçevesinde katı atık yönetiminde çağdaş bir hizmet vermek amacıyla Entegre Katı Atık Bertaraf Tesisi kuruldu. Tesis, 2011 yılında faaliyete geçmiştir. Tesiste Adana Büyükşehir Belediyesi sorumluluk alanında olan 15 ilçeden gelen ticari, kurumsal ve evsel nitelikli katı atık ayıklanmaktadır. Atıkların kompostlanması, depolanması ve işlenmesi sağlanmaktadır. Hastanelerin ve önleyici sağlık hizmeti veren birimlerin tıbbi atıkları bertaraf edilmektedir. Evsel atık içerisinde bulunan organik maddeler, çürütücü tanklarında fermantasyon işlemine tabi tutulmaktadır ve oluşan metan gazıyla elektrik enerjisi üretilmektedir.
Deşarj ve arıtma sisteminizi nasıl yönetiyorsunuz? Kirliliği önlemeye yönelik ne tür tedbirler alıyorsunuz? Belediyeniz sınırlarında ağır kirlilik sorunu olan yerler nereleri? Sorunların çözümüne yönelik acil eylem planı ne olmalı sizce?
ZEYDAN KARALAR: 6360 sayılı kanun öncesi Adana Su ve Kanalizasyon İdaresi sorumluluğunda işletilen tesisler:
Seyhan Atık Su Arıtma Tesisi (biyolojik arıtma, 227.346 m3/gün kapasiteli)
Yüreğir Atık Su Arıtma Tesisi (biyolojik arıtma, 128.208 m3/gün kapasiteli)
Karaisalı Atık Su Arıtma Tesisi (biyolojik arıtma, 2.000 m3/gün kapasiteli)
6360 sayılı kanun sonrası Adana Su ve Kanalizasyon İdaresi sorumluluğunda olan tesisler:
Ceyhan Atık Su Arıtma Tesisi (biyolojik arıtma, 34.896 m3/gün kapasiteli)
Kozan Atık Su Arıtma Tesisi (doğal arıtma, 22.000 m3/gün kapasiteli )
Yumurtalık Atık Su Arıtma Tesisi (biyolojik+paket arıtma 900 m3/gün kapasiteli)
Seyhan bölgesine ait atık sular, direkt olarak Akdeniz’e dökülüyordu. Yüreğir bölgesine ait atık sular ise, önce Seyhan Nehri’ne, buradan da Akdeniz’e dökülerek Akdeniz’in kirletilmesine sebep oluyordu. Bu kirliliği önlemek amacıyla inşa edilen Adana Batı Atık Su Arıtma Tesisi (Seyhan) ve Adana Doğu Atık Su Arıtma Tesisi (Yüreğir), Akdeniz’in kirletilmesini büyük ölçüde engellemiştir.
Seyhan Nehri’yle Adana, batı ve doğu olarak iki önemli havzaya ayrılmaktadır. Seyhan Atık Su Arıtma Tesisi, Seyhan’da Yenidam Mahallesi civarında, drenaj kanalı TD8’e boşalan ana atık su kolektörlerinin çıkışında 650.000 metrekare alan üzerinde bulunmaktadır. Yüreğir Atık Su Arıtma Tesisi ise, Yüreğir’de Güneşli Kum Ocakları mevkisinde 400.000 metrekare alan üzerindedir.
Doğu ve Batı Adana için iki adet atık su arıtma tesisinin anahtar teslim inşaatı, mekanik ve elektrik işleri 3.5 yılda tamamlanmıştır. Tesis, 7 Haziran 2003 tarihinde devreye girmiştir. Seyhan Atık Su Arıtma Tesisi, bir yıllık devreye alma dönemi tamamlandıktan sonra 7 Haziran 2004 tarihinde işletmeye alınmıştır.
Atık su arıtma tesislerinde Seyhan Nehri’ne ve drenaj kanallarına arıtılmadan deşarj edilen evsel ve ön arıtmadan geçirilen endüstriyel atık sular arıtılmaktadır.
Ceyhan Atık Su Arıtma Tesisi, Ceyhan’da Kelemeti Mahallesi’nin kuzeybatı mevkisinde 77.000 metrekare alan üzerinde kurulmuştur. Atık su arıtma tesisi birinci etapta 2025, ikinci etapta 2040 hedef yılı dikkate alınmıştır ve atık su arıtımı yapmak üzere tasarlanmıştır. Atık su arıtımı sonucunda ortaya çıkan çamurun bertarafı sırasında oluşan biyogazla elektrik enerjisi üretilmektedir. Bu enerjiyle tesisin elektrik enerjisinin büyük kısmı karşılanmaktadır.
Ceyhan Atık Su Arıtma Tesisi’nde atık su, Ø1800’lik bir adet ana kolektörle toplanarak Ø1800’lik bir kolektörle Ceyhan Nehri’ne deşarj edilmektedir. Tesis girişinde, mevcut kapasitesini aşan taşkın durumunda tesisi korumak amacıyla bir bypass yapısı inşa edilmiştir.
Arıtılmış atık suyun bir kısmı filtreden geçirilerek servis suyu olarak tesis içerisinde kullanılmaktadır. Arıtılmış su, daha sonra Ceyhan Nehri’ne deşarj edilmektedir.
Adana merkez ilçelerinden Karaisalı’daki kanalizasyon sistemi yaklaşık 8 kilometre uzunluğunda muhtelif çaplarda döşenmiş olup arıtma tesisi alanına kadar getirilmiştir. Uzun havalandırmalı aktif çamur sistemi şeklinde planlanmış atık su arıtma tesisi, 2009 yılında işletmeye alınmıştır. Tesis, 7.000 metrekare alana kurulmuştur, 1.200 m³/gün (10.000 E.N) evsel nitelikli atık su arıtma kapasitesinde ileri biyolojik atık su arıtma tesisidir.
Karaisalı ilçesinden kanalizasyon hatları vasıtasıyla toplanan atık sular, bu tesiste arıtılarak alıcı ortama (Üçürge Çayı’na) deşarj edilmektedir.
Ayrıca Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı’na bağlı Denizcilik ve İç Su Hizmetleri Şube Müdürlüğü, sorumluluk alanı içerisinde denizcilik ve iç sularla ilgili yasal mevzuatlar çerçevesinde hedefleri belirlemektedir. Bu hedeflere yönelik gerekli düzenlemeleri, çalışmaları ve denetlemeleri yapmakta, bütçe ilkeleri çerçevesinde en az maliyetle en yüksek kalitede planlı, hızlı, etkin, şeffaf, adil ve vatandaş odaklı hizmet sunmaktadır.
Şube Müdürlüğü kapsamında görev yapan 87 personel aracılığıyla, iki adet nehir temizleme teknesiyle, iki adet traktör ve kumsal temizleme makinesiyle ve diğer ekipmanlarla deniz kıyısı, iç su, göller ve sahiller temizlenmektedir. Sorumluluk alanlarımızda bulunan yerlerden yıllık ortalama 1.500 ton katı atık toplanmaktadır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’yla yürüttüğümüz Sıfır Atık Mavi Projesi kapsamında, Deniz Çöpleri İl Eylem Planı çerçevesinde STK’larla, devlet kurumlarıyla, okullarla ortak çalışmalar yapmaktayız. Deniz Çöpleri İl Eylem Planı dahilinde akarsulardan denize ulaşan katı atıkların engellenmesi için hareketli yüzer bariyer projemizin YD2 drenaj kanalı (bahçe kanalı) yapılmıştır. Ayrıca projemizin diğer bölümleri olan YD4 drenaj kanalı (Karagöçer), Seyhan Nehri, Ceyhan Nehri, TD0 drenaj kanalı ve Sarıçam Deresi projeleri hazırdır, fizibilite çalışmaları tamamlanmıştır, izin aşamasındadır.
Seyhan ve Ceyhan Nehir ağızları, Sarıçam Deresi, Karataş ve Yumurtalık balıkçı barınakları, Karataş Harbiş ve Yumurtalık Plajı, kirlilik açısından yoğun bölgelerdir. Ekiplerimiz bu bölgelerde çalışmalarını sürdürmektedir.
Deniz araçlarının atıklarının alınması, atık kabul ve bertaraf tesisinin kurulması, işletilmesi, belediyemiz taşınmazı üzerinde 30 yılı aşmamak kaydıyla sınırlı ayni hak tesisi kurulması sürecinde ilk aşama tamamlanmıştır. Tesis, ikinci aşamanın bitmesiyle faaliyete geçecektir.
Belediye sınırlarınız içerisinde OSB var mı? Varsa, arıtma sistemleri bulunuyor mu? Çevre kirliliği (yeraltı ve yerüstü suları, deniz ve nehirler açısından) arıtma sistemlerinin çevreye etkisini ölçüyor musunuz?
ZEYDAN KARALAR: Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi, Adana-Ceyhan D-400 karayolu üzerinde, Yakapınar’ın kuzeyinde tarıma elverişli olmayan 1.590 hektar alanda 29.03.1973 tarih 7/6177 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla kurulmuştur. Bölgeye karayolu, demiryolu ve havayolu ulaşımı vardır. Adana Organize Sanayi Bölgesi, Adana Havalimanı’na 28 kilometre, Mersin Limanı’na 98 kilometre, İskenderun Limanı’na 80 kilometre, Yumurtalık Limanı’na 40 kilometre uzaklıktadır. Bölgenin güneyinden D-400 karayolu ve TCDD demiryolu, kuzeyinden TEM otoyolu geçmektedir.
Adana Organize Sanayi Bölgesi’nde yaklaşık 450 firma faaliyet göstermektedir. Fabrikalardan ve tesislerden kaynaklanan evsel/endüstriyel atık suların arıtıldığı atık su arıtma tesisi, fiziksel, kimyasal ve biyolojik arıtmayla çamursuzlaştırma ünitelerinden oluşan 72.000 m3/gün kapasiteli kompleks bir tesistir. Sular arıtıldıktan sonra Ceyhan Nehri’ne deşarj edilmektedir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın sürekli atık su izleme sistem kabiniyle deşarj noktasında sürekli ölçüm yapılmaktadır. Elde edilen veriler, bakanlığın merkezi veri tabanına gönderilmektedir.
Meslek örgütleriyle ve STK’larla bu alanda işbirliğiniz var mı?
ZEYDAN KARALAR: Etkin ve sürdürülebilir bir çevre yönetim sistemi kurmak, atıkları kaynağında azaltmak amacıyla STK’larla, meslek örgütleriyle temas hâlindeyiz. Bu kuruluşlardan bazıları: Çevre Mühendisleri Odası, TEMA, WWF (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), Greenpeace, Türkiye Deniz Araştırmaları Vakfı.
Biyolojik arıtma sistemi konusunda bir girişiminiz var mı?
ZEYDAN KARALAR: Atık su arıtma tesisi, minimum atık, maksimum arıtma ilkesiyle çalışmaktadır. Bu bağlamda atık suların arıtılması hakkındaki yükümlülük ve yapılan çalışmalar, Adana Su ve Kanalizasyon İdaresi sorumluluğundadır.
Projelendirilen evsel nitelikli atık su arıtma tesisleri, ileri biyolojik olarak tasarlanmaktadır. Mevcut tesisler ise, biyolojik arıtım yapmaktadır, ileri biyolojik olmaları için de çalışmalar devam etmektedir. Böylece Akdeniz’in ve Seyhan Havzası’nın, kanalizasyon hatları ve evsel atık sular tarafından kirletilmesi engellenmektedir.
Mevcutta işletilen tesisler biyolojik arıtma olduğundan arıtılan atık sular, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve Avrupa Birliği deşarj standartları sağlanarak alıcı ortama verilmektedir. Deşarjlar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın sürekli atık su izleme sistemiyle 24 saat takip edilmektedir. Tüm atık su arıtma tesislerimizde proses kontrolüyle tesiste bulunan her ekipmanın veya prosesin kumandası, tanımlanması ve ilgili parametrelerin düzenlenmesi sağlanmaktadır.