YÜKLENİYOR
Yönetsel bir birim olan “muhtarlık”, yerel yönetimle merkezi yönetimin kesiştiği noktada yer alıyor. Aynı zamanda bir yerel yönetim bileşeni olarak kabul ediliyor. Öncelikle kapsayıcı yerel yönetim anlayışı ve hizmette yerellik ilkesi kapsamında muhtarlıklarla yerel yönetimler/belediyeler arasındaki ilişkiyi değerlendirir misiniz?
MUAMMER KESKİN: Ben uzun yıllardır Şişli’de yaşıyorum, işyerim ve evim burada. Bu nedenle Şişli’nin sorunlarına son derece hâkimim. Şişli’nin sorunlarını da ortak akılla çözmek istiyorum. Dolayısıyla toplumcu belediyecilik felsefesini benimsemiş bir yönetim anlayışıyla Şişli’yi yönetmeye başladık. Bu inançla ve felsefeyle yolumuza devam ediyoruz.
Göreve geldikten sonra öncelikli olarak halkın yönetime katılmasını sağlayacak adımlar attık. Sivil inisiyatif olarak Şişli Kent Konseyi’nin bazı karar mekanizmalarında aktif rol almasını sağlamaya çalıştık. Ayrıca “Benim Bütçem” projesiyle muhtarları, STK’ları ve gönüllüleri söz ve karar süreçlerine dahil ettik.
Özellikle pandemi süreciyle birlikte mahalle yönetimi, mahalle dayanışmaları ve mahalle muhtarları öne çıktı. Yasal mevzuatın içeriği açısından mahalle dayanışmaları-muhtarlık-belediyeler arasındaki süreçte neler yaşanıyor? Sorunların çözümünde ve taleplerin karşılamasında yetki, görev ve sorumluluk bağlamında nasıl bir yol izleniyor?
MUAMMER KESKİN: 5393 sayılı yasanın “Mahalle Yönetimi” başlıklı 9. maddesinde, “Muhtar, mahalle sakinlerinin gönüllü katılımıyla ortak ihtiyaçları belirlemek, mahallenin yaşam kalitesini geliştirmek, belediye ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilişkilerini yürütmek, mahalleyle ilgili konularda görüş bildirmek, diğer kurumlarla işbirliği yapmak ve kanunlarla verilen diğer görevleri yapmakla yükümlüdür. Belediye, mahallenin ve muhtarlığın ihtiyaçlarının karşılanması ve sorunlarının çözümü için bütçe imkânları ölçüsünde gerekli ayni yardım ve desteği sağlar; kararlarında mahallelinin ortak isteklerini göz önünde bulundurur ve hizmetlerin mahallenin ihtiyaçlarına uygun biçimde yürütülmesini sağlamaya çalışır,” ibaresi yer almaktadır.
Yine 5393 sayılı yasanın 13. maddesi olan “Hemşeri Hukuku” bölümünde ise, “Herkes ikamet ettiği beldenin hemşerisidir. Hemşerilerin belediye karar ve hizmetlerine katılma, belediye faaliyetleri hakkında bilgilenme ve belediye idaresinin yardımlarından yararlanma hakları vardır. Yardımların insan onurunu zedelemeyecek koşullarda sunulması zorunludur,” açıklaması bulunmaktadır.
Bizim de en fazla dikkat ettiğimiz konuların başında insan onurunu zedelemeden ihtiyaç sahibi komşularımıza yardım ulaştırmak gelir. Pandemi süreci boyunca bir elin verdiğini diğer elin görmemesini sağlayacak şekilde ihtiyaç sahiplerine yardımda bulunmaya çalıştık. Bundan sonra da aynı bakış açısıyla çalışmaya devam edeceğiz.
Pandemi döneminde olağanüstü bir gayretle çalıştık. Sağlık Bakanlığı’nın 11 Mart 2020 tarihinde yaptığı açıklama doğrultusunda hızla harekete geçtik, kriz masası oluşturduk. İstanbul’un gündüz nüfusunun en yoğun olduğu ilçelerin başında gelen Şişli’de vatandaşlarla ve STK’larla işbirliği hâlinde her türlü korunma tedbirini almaya başladık.
Şişli Kaymakamlığı bünyesinde Emniyet Müdürlüğü personelinin, belediyemizin ilgili birimlerinin personelinin (Zabıta Müdürlüğü, Sosyal Destek Hizmetleri Müdürlüğü, Destek Hizmetleri Müdürlüğü, Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü, Sağlık İşleri Müdürlüğü, Halkla İlişkiler Müdürlüğü, Komşu Masa gibi), gönüllü mahalle dayanışma gruplarının ve mahalle muhtarlarının katılımıyla Vefa Destek Ekibi oluşturuldu. Özellikle mahalle gönüllüleriyle işbirliği içerisinde çalıştık. Vefa İstek Hattı’na ve Komşu Masa’ya gelen başvurular, ilgili birimlerimiz tarafından değerlendirildi ve talepler karşılandı.
Bu süreçte yapılanları sıralayacak olursak;
65 yaş üstü komşularımızın alışveriş, polis eşliğinde para çekme, ev ve beden temizliği, hastaneye gidiş ve tedavilerinde ulaşım gibi bütün ihtiyaçları karşılandı.
65 yaş üzeri evden çıkamayan komşularımız için sıcak yemek hizmeti artırılarak devam etti.
65 yaş altı ihtiyaç sahibi komşularımıza alışveriş destek kartı verildi ve ihtiyaç sahibi komşularımızın çocuklarının bez ve süt ihtiyaçları karşılandı.
Şişli ilçesindeki sağlık kurumlarında görev yapan ve karantina süresinde evine gidemeyen sağlık personelinin Şişli’de bulunan otellerde konaklaması sağlandı ve yemek ihtiyaçları karşılandı.
Acil sosyal yardıma ihtiyacı olan komşularımızın sosyal yardım çalışmaları ivedilikle yapıldı.
Sokağa çıkamayan komşularımıza ekmek dağıtıldı.
Tüm komşularımıza hijyen paketi dağıtıldı.
Talep eden veya sosyal incelemesinde uygun görülen komşularımıza uzaktan psikolojik destek verildi.
Muhtarlıklarda bulunan Şişli Belediye Başkanlığı Komşu Masa İletişim Noktası’ndaki görevli personelimiz aracılığıyla Şişli Kaymakamlığı’nın talimatıyla karantina süresince evinden çıkmaması gereken komşularımızın takibi, denetimi ve talepleri doğrultusunda ihtiyaçlarının karşılanmasına destek olduk.
Büyükşehir Yasası dahilinde muhtarlıkların sayısının artmasıyla belediyeler, muhtarlıklarla yatay bir ilişki kurmaya başladı. Belediyelerin bünyesinde muhtarlık birimi, müdürlüğü, masası kuruldu, iletişimi kolaylaştıracak teknik olanaklar oluşturuldu. Bu alt birimlerin işleyişinde hem muhtarlıklar hem belediyeler nasıl bir inisiyatif alıyor? İhtiyaçların karşılanması noktasında bu imkânlar yeterli oluyor mu?
MUAMMER KESKİN: Az önce bahsettiğim gibi, belediye olarak muhtarların daha iyi şartlarda hizmet vermesini sağlamak için her türlü desteği sağlıyoruz, ihtiyaçlarını karşılamaya çalışıyoruz.
Muhtarlık binalarında Komşu Masa İletişim Noktaları oluşturduk. Komşularımız, muhtarlıklarına bir taleple geldiklerinde Komşu Masa personelimize başvuru yapıyor, talepleri ilgili müdürlüğe anında iletiliyor. Bu da işlemlerin hızlanmasını sağlıyor. Komşularımızın ihtiyaçlarını belediyemizin olanakları dahilinde karşılamaya çalışıyoruz.
Ancak pandemi döneminde gelirlerimiz önemli ölçüde azaldı. Buna karşılık sosyal destek sunduğumuz kişi sayısı arttı. Bu, olanaklarımızı daha kısıtlı hâle getiriyor. Buna rağmen her zaman komşularımızın yanındayız.
Belediyemizin muhtarlıklarla yaptığı genel çalışmaları da şöyle özetlemek mümkün;
Muhtarlık hizmet binaları için talep edilen tüm demirbaşları (ofis mobilya desteği, bilgisayar yazıcı vs.) ve tüketim malzemelerini temin ediyoruz.
Muhtarlık hizmet binalarının tüm bakım ve onarım çalışmalarını gerçekleştiriyoruz.
Muhtarlık hizmet binalarında kullanılan aboneliklerin (elektrik, su, doğalgaz, telefon, internet gibi) ödemesini yapıyoruz.
Güvenlik kamera sisteminin kurulumunu yapıp teknik destek sağlıyoruz.
Muhtarlık hizmet binalarının fiziksel ihtiyaçlarını karşılıyoruz ve bakımını yapıyoruz (kombi ve klima ihtiyacının temini gibi).
Muhtarlık binalarının park/bahçe düzenlemesini ve bakımını yapıyoruz.
Belediyeler ve muhtarlıklar arasındaki mevcut durumun ve ilişkinin geliştirilmesi için hangi çalışmalar yapılıyor? Bütçeleme, yardım ve destek süreçlerinde aksaklık yaşanıyor mu? Yaşanıyorsa, çözüm önerileriniz, talepleriniz ve beklentileriniz nedir?
MUAMMER KESKİN: Biz her zaman muhtarların yanındayız, ilişkilerimizde aksaklık yaşanmasına izin vermiyoruz. Mahalle muhtarlarının ve üst düzey bürokratların katıldığı toplantılar yapıyoruz.
Muhtarlarla olan ilişkimizi çeşitli projelerle zenginleştiriyoruz. Mesela komşularımızın ihtiyaçlarını ve taleplerini belirlemek, bütçemizin yönetilmesinde söz sahibi olmalarına zemin hazırlamak için hayata geçirdiğimiz “Benim Bütçem” projesinde en büyük paydaşımız muhtarlar oldu.
Muhtarların desteğiyle belediye yatırımlarının planlanması ve hizmet bütçesinin dağılımında vatandaşların söz sahibi olabilmesi için 25 mahallede “Katılımcı Bütçe Mahalle Toplantıları” gerçekleştirdik. Bu toplantılar sonucunda “Katılımcı Bütçe Meclisi” ve “Bütçe Konseyi” seçildi. Mahallelerde öne çıkan taleplerin hangisinin gerçekleşeceğine Bütçe Konseyi karar verecek ve Belediye Meclisi’ne sunulmasını sağlayacak. Böylelikle komşularımız, söz ve karar süreçlerine katılacak. Bu süreçte muhtarların büyük katkısı oldu.