YÜKLENİYOR
Avrupa Birliği'ndeki hayvan hakları yasalarına ilişkin bilgileri ve sokak hayvanlarına yönelik uygulamaları derledik.
AB, 40 yılı aşkın bir süredir hayvan refahını savunuyor. AB kuralları, AB üyesi olmayan ülkelerdeki mevzuatı da olumlu yönde etkiliyor. Bu kurallar sadece çiftlik hayvanlarını değil, aynı zamanda vahşi yaşamı, laboratuvar hayvanlarını ve evcil hayvanları da ilgilendiriyor. Birlik ve üye devletler, hayvanlar hissedebilir varlıklar olduğundan, hayvanların refah gerekliliklerini tam olarak dikkate alıyor.
İlgili link: https://www.eumonitor.eu/9353000/1/j9vvik7m1c3gyxp/vlasmsp4jxx9?ctx=vga2czkjmkzj
Çiftlik Hayvanlarının Refahı
Mayıs 2021’de, Avrupalıların hayvan refahına yönelik tutumlarına ilişkin yapılan özel bir Eurobarometer anketine göre, yanıt verenlerin %82’si çiftlik hayvanlarının refahının daha iyi korunması gerektiğini söyledi. Çiftlik hayvanlarını koruyan ilk AB kuralları 1970’lere kadar uzanıyor. Çiftlik hayvanlarının korunmasına ilişkin 1998 yönergesi, balık, sürüngenler ve amfibiler dahil olmak üzere gıda, yün, deri, kürk veya diğer çiftçilik amaçları için tutulan tüm hayvanların korunması için genel standartlar oluşturmuştur. Bu standartlar, Avrupa Sözleşmesi’ne dayanmaktadır. Ekim 2018’de parlamento üyeleri, kötü koşulları telafi etmek veya hayvanların daha hızlı büyümesini sağlamak amacıyla ilaç kullanımını kısıtlamak için veteriner tıbbi ürünlerle ilgili yeni bir düzenlemeyi kabul etti.
Avrupa Parlamentosu üyeleri, AB genelinde 1.4 milyon kişi tarafından imzalanan “End the Cage Age” adlı girişime yanıt olarak komisyonu 2027 yılına kadar AB’de kafesli çiftçiliği yasaklama önerisinde bulunmaya çağırdı.
Yaban Hayatın Korunması
500 yabani kuş, “Kuşlar Direktifi” tarafından korunuyor. “Habitatlar Direktifi”, tehdit altındaki veya endemik hayvan türlerinin ve karakteristik habitat türlerinin korunmasını sağlamayı amaçlıyor. AB, vahşi yaşam ürünleri ticaretinin, türlerin neslinin tükenmesine yol açmamasını sağlamak için “Yaban Hayatı Ticareti Düzenlemeleri” aracılığıyla, Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme’nin (Cites) hükümlerini uyguluyor, hatta bunların ötesine geçiyor. Avrupa Parlamentosu, Haziran 2021’de AB Yeşil Anlaşması’nın bir parçası olan 2030 AB Biyoçeşitlilik Stratejisi’nin tutumunu kabul etti.
Hayvanlar Üzerinde Bilimsel Amaçlı Testler
AB, yeni ilaçların geliştirilmesi, fizyolojik çalışmalar, gıda katkı maddeleri veya kimyasalların test edilmesi için hayvan çalışmalarını düzenleyen bir yasal çerçeve oluşturdu. AB’de kozmetik ürünlerin hayvanlar üzerinde test edilmesi ve bu tür ürünlerin pazarlanması yasak. Avrupa Parlamentosu, 2018’de kabul edilen bir kararla kozmetikler için hayvanlar üzerinde test yapılmasının küresel olarak yasaklanması çağrısında bulundu. Ayrıca Eylül 2021’de araştırmalarda ve testlerde hayvanların kullanılmasının aşamalı olarak kaldırılabilmesi için alternatif test yöntemlerine daha fazla fon sağlanmasını istedi.
Avrupa Parlamentosu, köpek ve kedilerin yasadışı ticaretini engellemek için 12 Şubat 2020’de kabul edilen bir kararla AB çapında bir eylem planı, daha sert yaptırımlar ve zorunlu kayıt talep etti. Evcil hayvanları ailelerinin bir parçası olarak gören Avrupalıların endişelerini gidermek için 2008’de kedi ve köpek kürkü yasaklandı. Mevzuat, kedi ve köpek kürkünün ve diğer tüm ürünlerin piyasaya arzını, ithalatını veya ihracatını yasaklamaktadır.
Avrupa Parlamentosu, Canlı Hayvan Taşımacılığına Kısıtlama Getiriyor
AB, hayvanların canlı taşınmasına ilişkin düzenleme ve değişiklik yapılması için harekete geçti. Bu karar, hayvan refahına ilişkin bir araştırmanın sonuçlarından sonra geldi.
İlgili link: https://www.dw.com/en/eu-parliament-restricts-live-animal-transports/a-60488383
Genel Yasak Çağrısı
Canlı hayvan ihracatı konusu, düzenleyicileri başka bir zorlukla karşı karşıya bırakıyor. Hayvan refahına ilişkin yasalar, hayvanların ihraç edildiği ülkelerin çoğunda AB’deki gibi etkili değil. Bu nedenle hayvan hakları örgütleri, canlı hayvan ihracatının tamamıyla yasaklanması için AB’ye çağrıda bulunuyor. Ancak Soruşturma Komitesi, o kadar ileri gitmedi. Yeşiller Partisi tarafından reddedilen bir başka değişiklik, gelecekte canlı hayvanların yalnızca AB’dekiyle aynı yasal koşulların geçerli olduğu ülkelere ihraç edilmesini talep etti. Ancak bu, alıcıların büyük bir bölümünü dışlayabilirdi. Tarım lobisi de daha katı kurallara karşı çıktı. En büyük tarımsal lobi dernekleri federasyonu olan Copa-Cogeca, DW’ye yaptığı açıklamada düzenlemelerin türlere özgü olmasını ve sağlam bilimsel kanıtlara dayanması gerektiğini belirtti.
Geçen yıl Almanya, Lüksemburg ve Hollanda, üçüncü ülkelere canlı gönderilerin yasaklanması çağrısında bulunmuştu. Avrupa Komisyonu ise, hayvan taşımacılığına yönelik mevcut koruma kurallarının revize edileceğini duyurdu.
Bazı ülkeler zaten bu tür adımlar attı. Yeni Zelanda, kesim için canlı hayvan ihracatını yasakladı. Avustralya, ihracatçılara o kadar katı şartlar getiriyor ki, sayılar önemli ölçüde düştü. Hayvan hakları aktivistleri, er ya da geç, AB’de canlı hayvan taşımacılığının yerini donmuş et ihracatının, üreme için embriyolar ve spermlerin alacağını umuyor. Bunun yalnızca hayvan refahı yararına olmayacağını, aynı zamanda Avrupa’da ek işler yaratabileceğini de savunuyorlar.
Hollanda
Hollanda’da sokak hayvanlarının toplanmasından ve bakımından yerel yönetimler sorumlu. Hollanda Hayvanları Koruma Derneği (ilk kurulan hayvan koruma kurumu) 1864’te Lahey’de kurulmuş. Ülkede o zamandan beri köpeklere tasma ve ağızlık takma zorunluluğu gibi kurallar var. Evcil hayvan beslenmenin, ihlal durumlarında, hapisle sonuçlanabilecek cezaları öngören katı kuralları bulunuyor. 2021 yılında The Swiftest tarafından düzenlenen Hayvan Hakları Endeksi tarafından hazırlanan, hayvan hakları konusunda en iyi ve en kötü 67 ülkeyi içeren listede Hollanda sekizinci sırada.
• Evde hayvan besleyenler vergi vermek, belli türler için eğitim almak zorunda.
• Hollanda, sokak hayvanlarının ve sahipsiz köpeklerin sayısını azaltma çalışmalarında oldukça başarılı.
• Hollanda’da sadece hükümetin belirlediği listede yer alan hayvanlar evcilleştirilebiliyor. Liste dışındakiler, hastalık, güvenlik ve sağlık gerekçeleriyle evcilleştirilemiyor.
• Satın aldıkları veya sahiplendikleri köpekleri sokağa bırakanlara yüklü para cezası veriliyor.
• Köpek sahiplerinin 14 gün (yeni doğan köpekler için 7 hafta) içinde köpeklerini bağlı oldukları belediyeye kaydettirmesi zorunlu. Ayrıca yıllık yaklaşık 120 avro köpek vergisi ödemeleri gerekiyor.
• Köpeğin cinsi, sahibinin adresi ve acil durumlarda ulaşılması gereken kişilere ait bilgilerin yer aldığı pirinç tanesi büyüklüğündeki elektronik bir mikroçip, veteriner yardımıyla köpeğin derisinin altına yerleştiriliyor.
• Bazı belediyeler, yerleşim yerlerinde dolaştırılan köpeklerin tasmalı olmasını zorunlu kılıyor. Köpeğin dışkısını yerden almayan kişilere 140 avro ceza kesiliyor.
• Hollanda’da agresif köpek cinslerinin ağızlıksız dolaştırılması yasak. 2008’de yapılan bir düzenlemeyle bazı agresif köpeklerin davranış testlerinden ve terapilerinden geçirilmesi gerekiyor. Bu terapilere rağmen davranışları kontrol edilemeyen agresif köpeklere ötenazi uygulanabiliyor.
• 2018 yılında yapılan başka bir düzenlemeye göre Rottweiler ya da Pitbull gibi 20 agresif köpek cinsine sahip kişilerin, hayvanların bakımına ilişkin bazı eğitimlerden geçmesi gerekiyor.
Hayvan sahiplenmenin bu kadar kuralı olan ülkede, sahiplenilen hayvanların sokağa bırakılması engelleniyor.
İsveç
İsveç, Hayvan Refahı Yasası ve Yönetmeliği çıkardı. Hayvan Refahı Yasası, insanlar tarafından tutulan hayvanlar ve bilimsel amaçlarla kullanılan vahşi hayvanlar için geçerli. Yasa, evcil hayvanların terk edilmesini ve zoofiliyi net olarak yasaklıyor. İsveç Hayvan Refahı Yasası, AB yasalarından da etkili.
İsveç’te Köy İşleri Bakanlığı, hayvan refahından sorumlu. Ayrıca Tarım Kurulu, İlçe Yönetim Kurulları, Ulusal Veteriner Enstitüsü ve Ulusal Gıda İdaresi gibi kurumların sorumlu olduğu konular var. Yönetmelikler, başta Tarım Kurulu olmak üzere, hayvan refahından sorumlu merkezi kuruluşlar tarafından üretiliyor.
Kurul bünyesinde, hayvan refahıyla ilgili STK’lar ve paydaşlardan oluşan, yılda dört kez toplanan “Hayvan Refahı Konseyi” bulunuyor. Konsey, “Hayvan Refahı İçin Diyalog Grubu” olarak adlandırılıyor. Grup, tarım ve gıda sektörü temsilcilerinden ve hayvan refahıyla ilgili diğer paydaşlardan oluşuyor. Hayvan Refahı ve Sağlığı Dairesi, belirli hayvan kategorilerine bağlı olarak (hayvancılık, yaban hayatı, deneyler için kullanılan hayvanlar) birimlere ayrılıyor.
İsveç Hayvan Refahı Merkezi (SCAW) de ulusal düzeyde faaliyet gösteriyor. SCAW, İsveç hükümetinin talimatıyla 2008 yılında kuruldu.
Ayrıca İsveç Tarım Üniversitesi’nde risk değerlendirme organı olarak hareket eden Bilimsel Konsey oluşturuldu. Bu konsey, İsveç Tarım Kurulu, Ulusal Gıda İdaresi, çıkar kuruluşları adına hayvan refahıyla ilgili konularda bilimsel araştırmaları değerlendiren risk değerlendirme kuruluşudur. Risk yönetimi yetkililerine ve karar vericilere farklı türdeki politika kararları veya düzenleme değişiklikleri için bilimsel açıdan sağlam belgeler sağlar.
İsveç’in güneyinde, Kungsbacka yakınlarındaki doğal parkın içinden geçen E6 otoyolunun üzerine yapılan eko viyadükle yaban hayvanlarının trafik kazalarında yaralanmasını ve ölmesini önlemek amaçlanıyor.
İlgili linkler:
https://api.worldanimalprotection.org/country/sweden
https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/isvecte-yaban-hayvanlari-icin-eko-viyaduk-585251
İsveç, köpek ruhsatlandırma ve tescil konusunda da iyi bir ulusal sicile sahip. Köpek kontrolüne yönelik bu yaklaşım, on dokuzuncu yüzyılın sonlarında, yirminci yüzyılın başlarında kuduzun yayılmasını kontrol etmek için katı karantina yasalarının yanı sıra benimsendi. İsveç’te köpeklerin dört aylıktan itibaren kayıt altına alınması ve kalıcı olarak tanımlanması yasal bir zorunluluk. 2000 yılından bu yana kulak dövmesiyle işaretleme yerine mikroçip yoluyla tanımlama tercih ediliyor. Köpeğin İsveç’teki bir yetiştiriciden alınmış olup olmadığına bakılmaksızın köpeklerin, yeni sahibine devredildikten sonraki dört hafta içinde İsveç makamlarına kaydettirilmesi gerekiyor.
Halka açık yerlerde başıboş bulunan köpekler ya halkın ihtiyatlı üyeleri ya polis ya da hayvan refahı müfettişleri tarafından hızla uzaklaştırılıyor. Polis, köpekleri yasal sürenin geri kalanında (7 gün) hayvan barınaklarına göndermeden önce bir gece barındırabiliyor. Köpekler bir gece barındırılıyorsa, köpeklerin sahiplerinden biniş ücreti alınıyor. Köpek sahiplerinin çoğu, (mikroçipten kolayca tanımlanabilecekleri için) bulunduktan birkaç saat sonra köpekleriyle tekrar bir araya geliyor.
Slovenya
Slovenya’da az sayıda sokak köpeği var. Yugoslav Cumhuriyeti’nin (FYR) bir parçasını oluşturduğunda bile üye toplum, başıboş köpek sayısı oranının düşük olduğunu bildiriyor. Bu durum, komşularıyla çelişiyor gibi görünüyor.
Son on yılda Slovenya, başıboş köpekleri iyi bir şekilde kontrol etmek için temel teşkil eden dört mevzuata izin verdi. 1995 yılında Ceza Kanunu’nun bir maddesiyle hayvanlara zulm yasaklandı. Bunu 1999’da, 1995’teki zulüm karşıtı maddeden daha kapsamlı olan, hayvanların satışına ilişkin kısıtlamaları ve hayvanların terk edilmesinin yasaklanmasını içeren Hayvanları Koruma Yasası izledi.
Yasa kapsamında ötenazi konusunda rehberlik ve hayvan sahibinin, hayvanlarına bakmak için gerekli adımları atma sorumluluğunu ana hatlarıyla belirtiliyor. 2002 yılında yasa, her belediyenin doğrudan bir hayvan barınağı işletme sorumluluğunu belirleyen Hayvan Barınağı Yönetmeliği’yle desteklendi. Yönetmelik, her belediye bölgesi için 800 kayıtlı köpek için bir barınak olmasını şart koşuyor. Bu düzenleme, veteriner kliniklerinin başıboş köpekleri kabul etmesini gerektiren eski FYR Yasası’nın yerini alıyor. Evcil Hayvanların Refahına İlişkin Yönetmelik, 2005 yılında parlamento tarafından kabul edildi. Yönetmelikle kimin evcil hayvan sahibi olabileceği ve sahip olunan hayvanlara karşı sorumluluklar özetleniyor. Sahiplik sorumluluklarına ek olarak evcil hayvanların arzını kontrol etmek amaçlanıyor.Ek düzenlemeler, hayvanların açık pazarlarda, sokaklarda, kapıdan kapıya satışlarla, halka açık etkinliklerde satılmasını yasaklıyor ve hayvanların ödül olarak verilmesini yasadışı kılıyor. Ayrıca soy köpeklerinin ithalatı, gümrük memurları tarafından sıkı bir şekilde kontrol ediliyor.