YÜKLENİYOR
Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı Belediye Gazetesi'nin sorularını yanıtladı.
Türkiye’deki sokak hayvanları, istismar, kötü muamele, bakım-tedavi eksikliği, besine ulaşamama, barınma alanları gibi sorunlarla karşı karşıya. Belediyenizin sokak hayvanlarıyla ilgili yaptığı çalışmalardan bahseder misiniz? Belediyeniz bünyesinde bu çalışmalara yönelik birimleriniz var mı?
KADİR ALBAYRAK: Sokak hayvanlarıyla ilgili çalışmalar, Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı’na bağlı Veteriner İşleri Şube Müdürlüğü tarafından yapılıyor. Her yıl belirli miktarda kuru mama alınıyor. Belediyemizin iletişim kanallarına (Alo 153, çağrı merkezi, web sitesi, mail, sosyal medya) gelen talepler doğrultusunda gerek ilçe belediyeleri gerek sokak hayvanlarıyla ilgili sivil toplum kuruluşları tarafından iletilen ve popülasyon yoğunluğu olan noktalarda, özellikle kış aylarında besine ulaşma güçlüğü yaşanan bölgelerde (özellikle kırsal ve yerleşim yeri dışı alanlarda) beslenme odakları kuruluyor, geniş çaplı besleme faaliyetleri yürütülüyor. Pandemi döneminde, sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu günlerde, besin kaynaklarının azaldığı alanlarda (özellikle piknik alanları, parklar, sosyal alanlar, gezinti ve yürüyüş alanları, sahil alanları) besleme çalışmaları titizlikle yapıldı. “Sevimli Dostlarımız Projesi” kapsamında İl Milli Eğitim Müdürlüğü’yle işbirliği yaparak, sokak hayvanlarına yönelik bilinci ve hayvan sevgisini artırmaya yönelik eğitimler veriyoruz. Pandemi nedeniyle eğitimlere ara verdik.
Geçtiğimiz günlerde sokak hayvanlarına ve evcil hayvanlara yönelik düzenlemeleri içeren bir genelge yayımlandı. Cumhurbaşkanı, belediyelerin hayvan barınakları kurmasını istedi. Yerel yönetimlerin sokak hayvanlarıyla ilgili en önemli görevi nedir? Genelge sonrasında sokak hayvanlarının kısırlaştırılması ve sahiplendirilmesi için nasıl bir yöntem izleyeceksiniz?
KADİR ALBAYRAK: Yerel yönetimlerin sokak hayvanlarıyla ilgili en önemli görevleri; kısırlaştırma, aşılama, işaretleme, sahiplendirme, bakım, tedavi ve rehabilitasyon işlemleridir. Bunun yanı sıra sivil toplum kuruluşlarıyla, gönüllülerle işbirliği yaparak sokak hayvanlarının konforunu ve güvenliğini sağlamak, zorlu şartlarda beslenme ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik projeler yürütmek, hayvan sevgisini artırmak için imkânları ve yetkileri dahilinde projeler geliştirmek ve bu çalışmaları devam ettirmektir. Belediyemizin bünyesinde bakımevi kurmak için çalışmalara başladık. 14.07.2021 tarih ve 31541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’ndaki değişikliklerle beraber 31.12.2022 tarihine kadar bakımevlerinin kurulması gerekiyor. Bu proje tamamladığında ilçe belediyeleriyle koordineli olarak sokak hayvanları bulundukları alanlardan alınacak, belirlenen yöntemlerle bakımevine getirilecek, bakımevinde bakım, tedavi, kısırlaştırma, aşılama ve kimliklendirme işlemleri yürütülecek, daha sonra alındıkları yaşam alanlarına geri bırakılacak. Belediyemizin geçici bakımevini faaliyete geçirene kadar sokak hayvanlarıyla ilgili iş ve işlemler, sorumluluk alanı dahilindeki ilçe belediyeleri tarafından yapılacak. Sivil toplum kuruluşlarıyla, diğer ilgili kurumlarla işbirliği yaparak sahiplendirme konusunda da gerekli adımları atacağız.
2021 yılı Temmuz ayında Hayvan Hakları Kanunu’nda değişiklik yapıldı. Gerek yeni yasa gerek yayımlanan genelge, hayvan haklarını korumak için yeterli olacak mı? Hayvan haklarının korunması ve sokak hayvanlarının koşullarının iyileştirilmesi için yerel yönetimlerin alması gereken inisiyatifler nelerdir?
KADİR ALBAYRAK: Kanunda yapılan değişikliklerle cezai yaptırımlar artırıldı. Ancak kanunun uygulanabilmesi için öncelikle etkin bir kayıt sisteminin oluşturulması gerekiyor. Sokakta başıboş gezen hayvanların kimlik tespiti yapılmadan ve sahiplik bilgilerine ulaşılamadan yerel yönetimlerin sorunları çözmesi mümkün olmayacak. Kimlik belirleme işlemi sonrasında ise, hayvanlara el konulması ve el konulma sonrasında bakımevinde muhafaza edilmesi sürecinde de kolluk kuvvetlerinin yardımına ihtiyaç söz konusu. Sokak hayvanlarının bakım şartlarının iyileştirilmesi için yapılacak çalışmalar hem maliyetli hem de işgücü gerektiriyor. Belediyelerin istihdam edeceği teknik personelin ve ayrılacak bütçenin sürekliliği son derece önemli. Yerel yönetimlere ek bütçe verilmeli. Teknik personel istihdamı, sokak hayvanları için yapılacak işlemlerin çeşidine ve kapsamına göre belirlenmeli.
İlgili kanun ve genelge kapsamında büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu 25.000’i aşan ilçe belediyeleri, hayvan bakımevleri kurmakla yükümlü. Ülkemizde hayvan bakımevi sayısının artırılması, her ne kadar hayvanlara yönelik hizmetin artacağı yönde bir görüş olsa da, farklı problemlere neden olacak. Ayrıca ilimizde 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun gereği bazı ilçe belediyeleri bakımevleri kurdu, kısırlaştırma çalışmalarına devam ediyorlar. Bazıları da bakımevi kurma hazırlıklarını sürdürüyor. Ancak bu çalışmaların eşzamanlı olması ve belli bir plan dahilinde yapılması gerekiyor. Bir ilçede kısırlaştırma çalışmaları yoğun olsa da, tek başına yeterli olmayacak. Çünkü hayvanlar sabit durmuyor. Bu faaliyetlerde büyükşehir belediyelerinin uyumu ve koordinasyonu zorunlu.
Sokak hayvanlarına ilişkin sorunlar genellikle köpekler üzerinden tanımlanıyor. Sokaktaki diğer hayvanların varlığı da göz önünde tutulduğunda, sokak hayvanlarının korunması ve kontrol edilmesi için çözüm önerileriniz nelerdir?
KADİR ALBAYRAK: Ülkemizde sokak hayvanı dendiğinde ilk köpekler akla gelse de, kediler de mevcut popülasyonun önemli bir bölümünü oluşturuyor. Hatta belediyemize gelen besleme taleplerine bakıldığında, köpeklere kıyasla kediler için daha fazla başvuru yapıldığı görülüyor. Sokak hayvanlarının korunması amacıyla toplumsal bilincin artırılmasına yönelik geniş kapsamlı kampanyalar yapılmalı. Hayvanların haklarına saygı duyan ve tüm canlıları önemseyen bir toplum oluşturmak için özellikle ilköğretim ve lise düzeyinde eğitim çalışmaları yürütülmeli, sokak hayvanlarıyla ilgili etkinlikler düzenlenmeli. Sokak hayvanlarının bakımı ve beslenmesi için vatandaşların daha aktif rol oynayacağı platformlar geliştirilmeli. Hayvan yetiştiricilerinin ve hayvan sahiplenen insanların sorumlulukları daha net belirlenmeli. Hayvanların kimliklendirilmesi konusuna daha fazla dikkat edilmeli. Sokak hayvanlarının korunması, kontrolü ve refahı göz önünde bulundurulduğunda, kurulan ve kurulacak bakımevlerinde kedi ve köpek bölümleri, operasyon üniteleri ve barınma bölgeleri birbirinden ayrı olacak şekilde tasarlanmalı, türe uygun beslenme yöntemleri uygulanmalı. Oluşturulacak kayıt sisteminde, hayvanlarının kayıtlarını geciktiren kişiler hakkında yaptırımlar uygulanmalı. Kontrolsüz üremenin ve üretimin önüne geçilmesi için kayıt sistemleri oldukça önemli. Hayvanların bakım masraflarının fazla olması nedeniyle sağlık masraflarının sigortayla güvence altına alınması sağlanmalı. Cezalar caydırıcı olmalı. Teşvik projeleri geliştirilmeli.