YÜKLENİYOR
Bilecik Belediye Başkanı Melek Mızrak Subaşı Belediye Gazetesi’ne görüşlerini aktardı.
Belediyenizin kooperatifçiliğe yönelik çalışmalarından bahseder misiniz? Dayanışma ekonomisini, tarımsal üretimi ve yerel kalkınmayı güçlendirmek için kooperatiflerle işbirliği yapıyor musunuz?
MELEK MIZRAK SUBAŞI: Bilecikli sekiz üretici kadınla birlikte 2020 yılında Bilecik Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi’ni kurduk. Belediyemize ait iki katlı bir tesisi kooperatife hibe ettik. Dokuma tezgâhlarının kurulmasında, diğer çalışmalarda kooperatife destek verdik. Bilecik Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi’yle kırsal kalkınmayı desteklemeyi ve yerel kooperatiflerle işbirliği yapmayı hedefliyoruz. Dayanışma ekonomisini güçlendirmek, yerel kalkınmaya katkıda bulunmak ve tarımsal üretimi artırmak amacıyla yaptığımız işbirliklerine bir örnek vermek isterim: Kooperatifimizin hayata geçirdiği Mutfak Gastronomi Atölyesi ve Restoran İşletme Projesi, kullandığı her ürünü yerel üreticilerden ve kooperatiflerden temin ediyor. Böylece kırsaldan tüketicinin sofrasına giden her ürün yerele destek oluyor ve üretimi artırıyor.
Sürdürülebilir sosyo-ekonomik gelişme, sağlıklı gıdaya erişim, yenilenebilir enerji kaynakları, eğitim ve bilgilendirme çalışmaları vb. toplumsal faydaya odaklanan süreçlerde kooperatifleşmeye destek veriyor musunuz? Kooperatifler aracılığıyla bölgenizde hangi projeleri hayata geçirdiniz?
MELEK MIZRAK SUBAŞI: Bilecik Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi’ni kurarken kadınların üretimde yer almasını ve bilinçlenmesini amaçladık. Üretici kadınları bilinçlendirecek çalışmaların faydalı olacağını tespit ettik, kooperatif faaliyetlerimizi bu doğrultuda planladık. Bilecik Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi’ne destek olmaya devam ediyoruz. BEBKA (Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı) işbirliğiyle düzenlenen Üretici Kadın Topluluklarına Yönelik Eğitim ve Danışmanlık Programı kapsamında Bilecik’te sekiz kadın üretici derneğin ve kooperatifinin stratejik planlamadan e-ticarete, marka ve ürün tasarımından stok yönetimine kadar birçok konuda eğitim almasını sağladık. Mutfak Gastronomi Atölyesi ve Restoran İşletmesi Projesi’ni hayata geçirdik. Proje kapsamında işletmemizde üretilen ve satılan her ürün yerel üreticilerden ve kooperatiflerden temin ediliyor. Böylece yerel kalkınma destekleniyor. Projeyle, gastronomi alanında çalışmak isteyen ancak buna imkânı olmayan vatandaşlar ve üreticiler için eğitimler de veriliyor. Kooperatifimizle birlikte yürüttüğümüz diğer proje de oldukça önemli. Proje dahilinde kentimize lavanta ekiyoruz. Hasat döneminde lavantaları topluyoruz, analiz ediyoruz ve kooperatifimize teslim ediyoruz. Kooperatifimiz, kolonya, tonik, mum, sabun, oda kokusu ve esans üretiyor. Bu ürünler hem yurtdışında hem de yurtiçinde satılıyor.
Üretici örgütlerine ve üreticilere destek olmak, katma değeri yüksek ürünlere pazar yaratmak, kadınlara ve gençlere istihdam olanakları sunmak amacıyla geliştirilecek kooperatifçilik modelleri nasıl olmalı? Yeni nesil kooperatifçiliği yaygınlaştırmak için neler yapılmalı?
MELEK MIZRAK SUBAŞI: Kooperatifçilik modelleri yeniliklere açık olmalı ve çağa ayak uydurmalı. Gençlerin ilgisini çekmeyen eski uygulamalar kooperatifçiliğe ivme kazandırmaz. Üretimin esas alındığı, üreticinin korunduğu, genç girişimcilerin desteklendiği ve teknolojik yeniliklerin uygulandığı kooperatifler hayata geçirilmeli. E-ticaretin önemini kimse yok sayamaz. Dijitalleşmenin getirdiği yeniliklere ayak uyduran kooperatif modelleri diğer modellere kıyasla her zaman bir adım önde ilerliyor. Bu tarz modeller, kadınların ve gençlerin çoğunluk olduğu modellerle birleştiğinde kooperatifçilik güçleniyor. Yani dijitalleşen, yeniliklere ve çağa ayak uyduran, üreticisini koruyan, gençlerle kadınlara önem veren bir model yalnız bu alanda değil, her alanda gereklidir. Bu tür modelleri hayatın her alanına yaymalıyız. Yeni nesil kooperatifçiliğin yaygınlaştırılması için bahsettiğim bu özelliklere dikkat etmeliyiz. Bir modelin yaygınlaşması için farkındalık yaratılmalı, bilgilendirme yapılmalı. Biz de kooperatifimizin hayata geçirdiği projeleri hem sosyal medya hem de basın aracılığıyla vatandaşlarla paylaşıyoruz.
Yerel yönetim-kooperatif işbirliğinde bütçe, mevzuat, uygulama açısından sorun yaşanıyor mu? Yerel yönetimlerle kooperatifler arasındaki etkileşimi artıracak uygulamalar nelerdir?
MELEK MIZRAK SUBAŞI: Türkiye’deki kooperatifçilik algısı, genellikle kendini yenileyemeyen, hantal bir yapıdadır. Kooperatiflerde katılımcılık ve şeffaflık, en önemli önceliktir. Yoksa bir kooperatifin ayakta kalabilmesi zordur. Kooperatiflerin yönetimi şeffaf olmalı. Yerel yönetimlerin kooperatifleri desteklemesi için birimler oluşturulmalı. Bu birimler, kooperatiflerle işbirliği sürecinde koordinasyonu, denetimi sağlamalı. Kooperatifler, alanında uzman kişiler tarafından yönlendirilmeli. Kooperatiflere katılım yüksek olmalı. Vatandaşlar bilgilendirilmeli, katılımcılığı artıracak çalışmalar yapılmalı. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün kooperatiflerin önemini anlatan bir sözünü paylaşmak isterim: “Kanaatim odur ki, muhakkak surette birleşmede kuvvet vardır. Kooperatif yapmak, maddi ve manevi kuvvetleri, zekâ ve maharetleri birleştirmektir. Yoksa bir zayıf ile bir kuvvetlinin birleşmesinden bahsetmiyorum. Birleşmenin böylesi zayıf olanın kuvvetliye esir olması demektir.”