YÜKLENİYOR
Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal Belediye Gazetesi’ne değerlendirmelerde bulundu.
Belediyenizin kooperatifçiliğe yönelik çalışmalarından bahseder misiniz? Dayanışma ekonomisini, tarımsal üretimi ve yerel kalkınmayı güçlendirmek için kooperatiflerle işbirliği yapıyor musunuz?
ÜMİT UYSAL: Türkiye, 1990’lı yılların sonunda kadınların kurduğu, yönettiği, üretim, işletme ve girişimcilik kooperatifleriyle tanıştı. Böylesi bir dönemde kadınların kendi işletmelerini kurabilmesi, sosyal anlamda yetkinleşmesi ve karşı karşıya kaldıkları zorlukların üstesinden gelmesi için kooperatifler bir model olarak yeniden keşfedildi. Kadınların dayanışmasını, birlikteliğini ve aynı zamanda toplumu dönüştürücü gücünü gösteren kooperatiflerle işbirliği yapmak, onlara yeni imkânlar sağlamak için yıllardır çaba gösteriyoruz.
Sürdürülebilir sosyo-ekonomik gelişme, sağlıklı gıdaya erişim, yenilenebilir enerji kaynakları, eğitim ve bilgilendirme çalışmaları vb. toplumsal faydaya odaklanan süreçlerde kooperatifleşmeye destek veriyor musunuz? Kooperatifler aracılığıyla bölgenizde hangi projeleri hayata geçirdiniz?
ÜMİT UYSAL: Teşvik ve destek politikalarıyla kadın kooperatiflerinin sayısı arttı. Antalya’daki kadın kooperatiflerinin sayısı 39’a yükseldi. Bu artış, birçok olumsuzluğu da beraberinde getirdi. Her kadın kooperatifinin aynı makinelere sahip olması nedeniyle ürün çeşidi azaldı. Bu durum, kooperatif ürünlerinin rekabet şansını kaybetmesine neden oldu. Bugün, birçok kooperatifin borçlarını dahi ödeyemediğine şahit oluyoruz. Geldiğimiz noktada yeni kooperatiflerin kurulmasına ihtiyacımız yok, mevcut kooperatifler için ürün çeşitliliği sağlanmalı, pazar genişletilmeli. Bu amaçla turunç üzerinden bir markalaşma çalışması başlattık. Yedi yıl önce 12 dönümlük arazide turunç fidanı üretmeye başladık. En iyi tohuma ulaşmak için Antalya bölgesini taradık. En sağlıklı turunç meyvelerinden tohumlar aldık. 2015 yılında bu tohumlardan ilk fidanları ürettik. Yetiştirdiğimiz fidanları parklara, sokaklara dikmeye başladık. Dikilen turunç fidanı sayısı 25.000’i aştı. Yaklaşık iki yıl önce de ilk meyveleri aldık. Komşularımız, Akdeniz’in geleneksel lezzetlerinden turunç reçelini yapmak için meyveleri toplarken, Antalya Kadın Girişim Kooperatifi de belediyemizin desteğiyle turunçtan farklı ürünler elde etmek için çalışmalara başladı. Hacı Bektaş Veli Kültür Merkezi’nde çalışmalarını sürdüren kooperatif üyesi kadınlar, turuncun kabuğunu ve posasını değerlendirdi. Reçelden turunç ekşisine ve sirkeye, lokumdan şekerlemeye, kolonyadan sabuna kadar 20 farklı ürün üretildi. Bu ürünleri satın aldık, yerli ve yabancı konuklarımıza hediye ettik.
Üretici örgütlerine ve üreticilere destek olmak, katma değeri yüksek ürünlere pazar yaratmak, kadınlara ve gençlere istihdam olanakları sunmak amacıyla geliştirilecek kooperatifçilik modelleri nasıl olmalı? Yeni nesil kooperatifçiliği yaygınlaştırmak için neler yapılmalı?
ÜMİT UYSAL: Kadın kooperatiflerinin pazar ağını genişletmek için çalışıyoruz. Erdal İnönü Kent Parkı’nda Muratpaşa Belediyesi Kadın Kooperatifleri’nin ürün satış mağazasını açtık. Burada kooperatiflere raf tahsis ettik, konsinye satış modeliyle çalışan bir sistem kurduk. Mağazada, 18 kooperatifin el emeği, göz nuru ürünleri yer alıyor. Kooperatifler, mağazada bir ayda 81.241 TL’lik satış yaptı. Kadınların ekonomik bağımsızlığını önemsiyoruz, bu doğrultuda çalışmalar yapıyoruz. Türkiye’nin en fazla ciro yapan, en renkli, en güzel, en faydalı ve en istikrarlı kadın kooperatifleri ürün satış merkezi Muratpaşa’da olacak.
Yerel yönetim-kooperatif işbirliğinde bütçe, mevzuat, uygulama açısından sorun yaşanıyor mu? Yerel yönetimlerle kooperatifler arasındaki etkileşimi artıracak uygulamalar nelerdir?
ÜMİT UYSAL: 2018 yılında Kadın Kooperatifleri Festivali düzenledik. Festivalin ardından iki başlıkta topladığımız bir sonuç raporu yayımladık. Raporda da belirttiğimiz gibi, kooperatiflerle ilgili bütçe ve yer tahsisi için belediyelere kolaylık sağlanması gerekiyor. Kooperatiflere destek verme sürecinde belediyelerin yetkileri sınırlı. Bir sivil toplum kuruluşuyla ya da vakıfla yapılabilecek işbirlikleri düşünüldüğünde, kooperatifler kadük kalıyor. Kamu İhale Kanunu da yeniden düzenlenmeli.