YÜKLENİYOR
Dünyadan yerel yönetimlerin insani gelişme ve sürdürülebilir kalkınma politakarına ilişkin örnekleri derledik.
İZLANDA
https://www.weforum.org/agenda/2022/07/gender-equal-countries-gender-gap/#:~:text=Iceland%20has%20once%20again%20been,2022%20Global%20Gender%20Gap %20İndeks.
https://www.government.is/topics/human-rights-and-equality/equality/about-gender-equality/#:~:text=Iceland%20has%20topped%20the%20World,health%20care%20among% 20diğer%20 faktör.
İzlanda, Dünya Ekonomik Forumu’nun 2022 Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu’nda bir kez daha cinsiyet eşitliği açısından en eşit ülke seçildi. İzlanda, “Eğitimde Başarı” endeksinde cinsiyet farkını 0.993 puanla neredeyse ortadan kaldırdı. Bu, eğitimde eşitliğe ulaşıldığı anlamına geliyor. İzlanda, son 50 yılda kadınların siyasette daha yüksek bir orana sahip olması nedeniyle tüm endeksin başında yer alıyor.
İzlanda’da Eşit Statü, Eşit Haklar Yasası ve Eşitliğe İlişkin Konuların Yönetimi
Eşitlik Yasası’nın amacı, cinsiyete dayalı ayrımcılığı önlemek, tüm alanlarda toplumsal cinsiyet eşitliğini ve cinsiyetler için fırsat eşitliğini sağlamak. İzlanda’da cinsiyet eşitliğine yönelik önemli adımlar atıldı. Kadınlar hem parlamentoda hem de yerel yönetim düzeyinde siyasete katıldı. Liderlik pozisyonundaki kadınların sayısını artırmak, toplumsal cinsiyete dayalı cinsel şiddet ve tacizle mücadele etmek, daha eşit bir toplum sağlamak için mevzuat ve yasalar çıkarıldı. İzlanda, Avrupa’da kadınların işgücüne katılım oranının en yüksek olduğu ülkelerden biri. Buna rağmen işgücü piyasasındaki cinsiyet ayrımı kalıcı olmaya devam ediyor, yani eğitim ve kariyer seçiminde cinsiyete dayalı farklılıklar, kadınlar ve erkekler arasında da farklılık gösteriyor. Erkekler ve kadınlar arasındaki gelir farkı son yıllarda azaldı.
İzlanda Eşitlik Başkanlığı, başbakanlığa bağlı özel bir kurum. Kurum, eşitlikle ilgili yasaların kapsadığı konuların yönetiminden sorumlu. Bu konular arasında “Cinsiyete Bakmaksızın Eşit Statü ve Eşit Haklar Yasası”, “Irk veya Etnik Köken Ne Olursa Olsun Eşit Muamele Yasası” ve “İş Piyasasında Eşit Muamele Yasası” yer alıyor. İzlanda hükümeti tarafından yürütülen 2020-2023 Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eylem Programı’na ilişkin parlamento kararı, benzer programların yedincisi. Başbakanlık tarafından oluşturulan eylem planındaki her eylem, BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’yle bağlantılı.
KOPENHAG, DANİMARKA
https://cities-today.com/copenhagen-named-as-worlds-safest-city/
https://jetsettimes.com/countries/denmark/copenhagen/copenhagen-community/6-reasons-why-copenhagen-is-the-safest-city-in-the-world/#:~:text=Low%20crime%20rate%2FPersonal%20security&text=One%20of%20the%20main%20reasons,early%20intervention%20using%20precautionary%20initiatives
Economist Intelligence Unit (Ekonomist İstihbarat Birimi) tarafından hazırlanan Güvenli Şehirler Endeksi’nin (SCI) dördüncü baskısında Kopenhag birinci sırada yer alıyor. Endeks, dünya çapında 60 kenti beş sütunda, 76 gösterge kullanarak sıraladı.
Düşük Suç Oranı/Kişisel Güvenlik: Kopenhag’ı güvenli bir kent yapan faktörlerden biri, on yıldan uzun süredir en düşük seviyede olan suç oranı. Belediye, önleyici girişimlerle erken müdahaleye odaklanıyor. Okullarla, gençlik kulüpleriyle, sosyal hizmetlerle, polisle işbirliğine önem veriliyor.
Gelir Farkı: Gelir farkı, Kopenhag’ın bir önceki yılın en üst sırasındaki Tokyo’nun yerini almasının ana nedenlerinden biri. Kopenhag Belediye Başkanı Lars Weiss, “Kopenhag, temizlik görevlisiyle CEO’nun yerel süpermarkette buluştuğu, çocuklarının aynı okulda olduğu karma bir kent,” diyor. Zengin ve varlıklı olmayan vatandaşlar arasındaki dar fark, Danimarka nüfusu arasındaki güvenin bir göstergesi. Örneğin, kraliyet ailesi üyelerinin çocuklarını halka açık kreşe bisikletle bıraktığını görmek normal. Bu, esnek işgücü piyasasının ve kaliteli ücretsiz eğitimin bir sonucu.
Sürdürülebilir Girişimler: Kopenhag, yeşil hareketlilik, yeşil enerji, emisyonları ve enerjiyi azaltma gibi birçok çevre dostu girişimi hayata geçiriyor. Kopenhag’da yeni parklar, kentsel alanlar oluşturuldu. Liman, popüler bir yüzme alanı hâline geldi. Belediye, sürdürülebilir bir kent olmak için yapılacak işlerin olduğunu söylüyor.
Dijital Güvenlik: Son dört yıldır Tokyo, Singapur ve Osaka bu göstergeye hâkimdi, ancak pandemi süreci dijital güvenlik kavramını tamamen değiştirdi. Kopenhag da dahil olmak üzere değerlendirilen 60 kentten 59’u “akıllı şehir” olma yolunda ilerliyor. Kopenhag, bu kategoride çok yüksek puan aldı, akıllı trafik yönetimine 13 milyon avro yatırım yaptı.
Sağlık Güvenliği: En önemli göstergelerden biri. Pandemi, kentlerin sağlık sistemi hakkında yeniden düşünmesini sağladı. Danimarka’daki sağlık hizmetleri, hastanede daha kısa kalma süresi, hibeler ve vergilerle finanse edilen sağlık hizmetleri, erişilebilirlik, birinci sınıf altyapılar nedeniyle çoğu Avrupa ülkesinden daha etkili. Sağlık İstatistikleri Eurostat Veri Tabanı 2015’e göre Danimarka, sağlık sistemine (10.3) Avrupa ortalamasından daha fazla para harcıyor. Bakım koordinasyonu, rehabilitasyon ve önleyici hizmetlerin iyileştirilmesi gibi temel reformlar yürürlüğe kondu.
Çevre Güvenliği: Danimarka, 2019 yılında çok yüksek bir hedef belirledi: 2050 yılına kadar kömürden, petrolden ve gazdan bağımsız olmak. Böylece yenilenebilir enerjiye odaklanılıyor. Danimarka, uzmanlar, yeni teknolojiler ve önleyici yaklaşımlar sayesinde iklim değişikliğine yönelik çalışmalarda örnek teşkil ediyor.
VİYANA, AVUSTURYA
https://www.euronews.com/next/2022/08/09/vienna-named-the-worlds-most-liveable-city-these-five-european-cities-also-made-the-top-10
https://theculturetrip.com/europe/austria/articles/10-reasons-vienna-was-named-city-with-highest-life-of-life/
Viyana, 2022 yılında dünyanın en yaşanabilir kenti seçildi. Economist Intelligence Unit (Ekonomist İstihbarat Birimi) Yaşanabilirlik Raporu’nda, en zengin ülkelerdeki orta büyüklükteki kentlerin ankette başarılı olma eğiliminde olduğu belirtiliyor. Ancak bu yıl, ilk on kent aynı zamanda daha az pandemi kısıtlamasıyla “normale dönmeyi” başaran kentler. Pandemi, son iki yıldır Ekonomist İstihbarat Birimi’nin küresel yaşanabilirlik sıralamasına gölge düşürdü. Sosyal mesafe önlemleri, raporun göstergelerini etkiledi. Ekonomist İstihbarat Birimi tarafından yayımlanan yıllık rapora göre Viyana, son beş yılda üçüncü kez Küresel Yaşanabilirlik Endeksi’nde en üst sırada yer aldı.
Barınma: Yaşanabilirlik Endeksi’nde, konforlu ve uygun fiyatlı barınma önemli. Viyana’daki evler, zemini, dekoratif tavanları, geniş odaları ve muhteşem cepheleriyle dikkat çekiyor. Kiralar, çoğu vatandaş için uygun. Viyana, kiracıları fahiş ücretlerden korumak için sözleşmeler düzenliyor. Viyana’daki sosyal konut sistemi dünya çapında biliniyor. Kent nüfusunun %60’ı sübvansiyonlu apartmanlarda ikamet ediyor. 220.000 kişi, belediye tarafından sağlanan evlerde yaşıyor.
Ulaşım ve Altyapı: Viyana’daki U-Bahn’da ulaşım kolay ve güvenilir. U-Bahn, hafta sonları 24 saat hizmet veriyor. Yıllık biletler günde sadece bir avro karşılığında satın alınabiliyor. Açık patikalardaki ve kentteki bisiklet yollarına iyi bakılıyor. Yürünebilirlik endeksi de Viyana’da oldukça yüksek.
Çevre ve Kirlilik: Viyana, temiz ve yeşil bir kent olmasıyla ünlü. Hava kalitesi çok iyi. İçme suyunun kalitesi ve erişilebilirliği yüksek. Ayrıca tasarlanan çok sayıda park, kentin içinde ve çevresinde oluşturulan yürüyüş rotaları var. Viyana’da hem gürültü hem de ışık kirliliği düşük seviyede.
Eğitim: Viyana’nın eğitim sistemi mükemmel olarak kabul ediliyor, üniversiteleri dünyanın en iyileri arasında yer alıyor. “Montessori Yöntemi” (bireysel düşünceyi ve yaratıcılığı teşvik eden ilerici eğitim biçimi), anaokullarında ve erken eğitimde yaygın. Kentte, geleneksel öğretim biçimleriyle iyi performans göstermeyen çocuklara yönelik özel okullar da bulunuyor. Örneğin, Rudolf Steiner Okulu, bireyin güçlü yanlarını besleyerek öğrenmeye daha deneysel bir yaklaşım getiriyor.
Sağlık: “Avusturya Sigortası” kapsamındaki herkes, ülkenin sağlık sisteminden faydalanabiliyor. Hastane ve kliniklerdeki personelin becerisi, yetkinliği, inceleme ve raporları tamamlama hızı yüksek. Psikolojik danışmanlık, Avusturya yaşam tarzına yerleşmiş.
Suç Oranı: Viyana, 2019 yılında kişisel güvenlik açısından dünyanın en iyi altıncı kenti seçildi. Dünyanın kullanıcı katkılı en büyük veri web sitesi olan Numbeo’ya göre, kent sakinlerinin hırsızlık, soygun ve saldırılarla ilgili endişesi yok.
Kültür: Viyana’da yaşam, kültür-sanat etkinlikleriyle dolu. Kent, klasik müzik ve tiyatro açısından güçlü bir mirasa sahip.
OSLO, NORVEÇ
https://www.wbcsd.org/Overview/News-Insights/Member-spotlight/The-Arcadis-Sustainable-Cities-Index-2022#:~:text=The%20Arcadis%20Sustainable%20Cities%20Index%202022%2C%20examines%20100%20global%20cities,the%20evolving%20challenges%20facing%20cities.&text=Leading%20the%20index%20is%20the,closely%20by%20many%20European%20cities.
https://sustainablecity-oslo-samansayip.weebly.com/
Arcadis Sürdürülebilir Kentler Endeksi 2022 Raporu, dünyadaki en sürdürülebilir kentlerin Avrupa’da olduğunu gösteriyor. Sürdürülebilir Kentler Endeksi 2022, 100 küresel kentin sürdürülebilirlik performanslarını değerlendirdi. Raporda, Oslo birinci sırada yer aldı. Göstergeler, konunun uzmanları tarafından değerlendirildi. Ölçümler, kentlerdeki bilgilere ve kaynak güvenilirliğine dayalı olarak yapıldı.
Oslo, Avrupa Yeşil Şehir Endeksi’nde karbon emisyonunu azaltmak için en iddialı hedeflere sahip. Oslo Kentsel Ekoloji Programı, sürdürülebilir kent yaratmak için entegre bir plana dayanıyor
Yeşil Ulaşım: Oslo’daki anaerobik arıtma tesisi, tarımsal üretime faydalı olacak organik evsel atıklardan ve biyo-gübreden biyogaz üretiyor. Biyogaz, otobüslerde ve araçlarda kullanılıyor. Yeni biyogaz tesisi, 170 otobüse yakıt sağlamaya, CO2 emisyonunu yılda 10.000 ton azaltmaya yetecek kadar biyogaz üretebiliyor. Oslo, toplu taşıma arzını büyük ölçüde artırdı. Böylece kullanılan özel araba sayısını azalttı. Oslo’nun kentsel alanlarında yaklaşık 5.500 elektrikli araba var. Oslo’nun paralı yol sistemi, elektrikli arabalara ücretsiz geçiş hakkı tanıyor, elektrikli arabaların toplu taşıma için ayrılan şeritleri kullanmasına izin veriliyor. Kullanıcıların araçlarını ücretsiz olarak şarj edebilmesi için kent içinde 500 şarj istasyonu bulunuyor. Toplu taşıma için kullanılan enerjinin %60’ından fazlası yenilenebilir. Ulaşımla ilgili temel iklim stratejileri, ulaşım akslarına yakın büyümeyle kompakt bir kent geliştirmek, toplu taşımayı iyileştirmek, Oslo’da yeşil araçlara geçişi kolaylaştırma süreci, sıfır emisyonlu araçlara geçmek, kent bisikletine ve araç paylaşımına sahip olmak üzerine kurulu.
Kent Çevresindeki Yeşil Alanlar: Oslo’nun yaklaşık üçte ikisi ormanlar, tepeler ve su yollarıyla kaplı. Oslo kent hükümeti, doğadaki alanların korunmasını sağlamak için çevre politikalarıyla ilgili yasalar çıkardı. Oslo, ekosistemi ve doğayı korumak, güçlendirmek için “Nature Needs Half” (Doğanın Yarısına İhtiyacı Var) vizyonunu oluşturdu. “Sürdürülebilir Kalkınma Stratejisi” ve “Kentsel Ekoloji Programı” gibi uygulamalarla doğayı korumak hedefleniyor. Bu uygulamalar, kent sakinlerinin, kentsel çevredeki biyolojik çeşitlilikle uyum içinde nasıl bir arada yaşayabileceğine dair iyi birer örnek.