YÜKLENİYOR
Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal Belediye Gazetesi’nin soruların yanıtladı.
Belediyenizin geri dönüşüm ve atık yönetimi çalışmalarından bahseder misiniz? Sürdürülebilir sağlıklı çevre ve kentsel yaşam için hangi projeleri hayata geçirdiniz?
ÜMİT UYSAL: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen Sıfır Atık Projesi’nin de temelini oluşturan Çevreci Komşu Kart, Türkiye’nin ilk ve tek ödüllü geri dönüşüm projesi olarak Antalya ve Muratpaşa’da geri dönüşüm kültürünün oluşmasında önemli bir yere sahip oldu. Belediyemizin “Atma, Biriktir, Kazanalım” sloganıyla Nisan 2016’da başlattığı proje, ev ekonomisi için maddi kaynak yarattı. Geri dönüşüm, Muratpaşa’da hayatın bir parçası oldu. Başlangıcından Ekim 2022’ye kadar toplanan nitelikli atıklardan 7 milyon 927 bin TL kazanç elde edildi. Bu süre zarfında 20 milyon 317 bin kilogram ambalaj atığı toplandı. Böylece 863.000 metrekarelik orman alanı korundu. 72 milyon litre su tasarrufu sağlandı, iklim krizinin temel sebebi olan karbon salımı da 654.000 kilogram azaltıldı.
Altı yılda yedi ödülle taçlandırılan Çevreci Komşu Kart, 20.000 haneye ulaştı, ambalaj atıklarının yanı sıra bitkisel atık yağ, elektrikli/elektronik atıklar ve tekstil atıkları da projeye dahil edildi. Evlerde biriktirilen ambalaj atıkları, her mahalle için belirlenen gün ve saatte, tekstil atıkları, bitkisel atık yağ, elektrikli/elektronik atıklar da randevuyla evlerden alınıyor. Sürekli gelişen ve dönüşen bir proje olan Çevreci Komşu Kart, 2021 yılından itibaren “para kart” özelliği kazandı. Çevreci Komşu Kart’ta biriken TL’ler, artık üye işyeri sınırı olmadan banka pos cihazı olan her yerde, online alışverişlerde kullanılabiliyor, ATM’lerden nakit çekilebiliyor, üye işyerlerindeki özel indirimlerden yararlanılıyor.
Sürdürülebilir sağlıklı çevre ve kentsel yaşam için hayata geçirdiğimiz projelerimizi belediyemizin iklim portalında bir çatı altında topladık. Ayrıntılarına “https://iklim.muratpasa-bld.gov.tr” adresinden ulaşabileceğiniz projelerimizden bazıları şöyle: Başkanlar Sözleşmesi’ni imzaladık, 2030 yılına kadar ilçemizde sera gazı emisyonunu %40 azaltmayı ve iklim değişikliğine karşı önlemler almayı taahhüt ettik. Sürdürülebilir kentsel kalkınmayı hedefleyen 2.500’den fazla yerel ve bölgesel yönetimin bir araya gelerek oluşturduğu ICLEI küresel ağına üye olduk. Ağustos ayından itibaren 300.000 su tasarruf başlığını hanelere ücretsiz dağıttık. Yeni imara açılacak mahallelerde, imar planına eklediğimiz plan notuyla yağmur suyunun toplanmasını zorunlu hâle getirdik. Yapıların çatı yüzeyindeki yağmur suyu filtre edilerek tankta toplanacak, rezervuarlarda ve peyzaj sulamasında kullanılacak. İlçemizdeki 78 parkta, cep telefonundan park sulama sistemine geçtik, suyu verimli kullandık. Belediyemizin hizmet binasına içilebilir su sağlanması için su arıtma sistemi kurduk ve soğutmalı sebil yerleştirdik. Tek kullanımlık geri dönüşüm materyallerinin kullanımını kaldırdık, kişisel cam bardak, şişe veya termos kullanımını teşvik ettik.
Sıfır atık yönetim sistemi dahilinde yerel özelliklere ve kapasiteye uygun geri dönüşüm uygulamalarında, atık üretiminin azaltılmasında, atıkların depolanması ve bertaraf edilmesi sürecinde dikkat ettiğiniz unsurlar nelerdir? Bu kapsamda ayrı bir birim oluşturdunuz mu?
ÜMİT UYSAL: Mevzuata uygun atık yönetimi için belediyemizin Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü bünyesinde “Atık Yönetimi ve Koordinasyon Servisi” kurduk. İlçe geneli ve belediye birimleri için Çevre Yönetim Birimi tarafından 39 adet “Sıfır Atık Belgesi” alındı.
“Çevreci Komşu Kart” projesi kapsamında hanelerden nitelikli atıklar topladık, sokaklara mobil atık getirme merkezleri, muhtarlıklara bitkisel atık yağ bidonu, atık pil, elektrikli/elektronik eşya ve ampul toplama kutuları yerleştirdik. Birinci sınıf atık getirme merkezi oluşturduk, farklı atık gruplarının mevzuata uygun şekilde toplanmasını, depolanmasını ve lisanslı firmalar aracılığıyla bertaraf edilmesini sağladık. Hizmet binası başta olmak üzere belediyemizin tüm birimlerinde atıkların ayrıştırılması için üçlü atık kutuları yerleştirdik, masa altlarında kullanılan çöp kutularını kaldırdık.
Kullanılabilir durumdaki tekstil ürünlerini ihtiyaç sahiplerine ulaştırdık. Toplanan tekstil ürünleri, sosyal yardım mağazasında ihtiyaç sahibi vatandaşlara veriliyor. İlçemizde plastik poşet kullanımını azaltmak için bez çanta, file ve pazar arabası dağıttık.
Yurttaşlara geri dönüşüm ve sıfır atık bilinci kazandırmak, kentsel atıklar konusunda farkındalık oluşturmak amacıyla yaptığınız çalışmalar nelerdir? Atık yönetimi konusunda uzmanlarla, sivil toplum kuruluşlarıyla, çevre dernekleriyle, sivil inisiyatiflerle işbirliği yapıyor musunuz?
ÜMİT UYSAL: Türkiye Çevre Eğitim Vakfı’nın (TÜRÇEV), Mavi Bayrak Programı kapsamında düzenlenen çevre eğitim ve bilgilendirme etkinliklerinin sonucunda verdiği “En İyi Çevre Eğitim Etkinlikleri” ödülünü üst üste yedinci kez aldık. Bu alanda kırılması güç bir rekora imza atan belediyemize ödül getiren çalışmalar arasında çalıştaylar, Çevre Festivali, Kaleiçi Yat Limanı deniz dibi temizliği ve envanter çalışması gibi projeler yer alıyor.
İklim krizine ve çevre sorunlarına dikkat çekmek amacıyla “+0,5 Akdeniz’in Geleceği” üst başlığında geçen yıl başlattığımız çalıştay dizisi bu yıl da devam ediyor. Geçen yıl, “İklim Değişikliği ve Su” başlığında gerçekleştirilen çalıştay bu yıl “İklim Krizi ve Kent Yaşamı”na odaklanacak.
Muratpaşa Çevre Festivali, üç yaşına girdi. “İklim ve Her Şey” temasıyla düzenlenen festivalde, 97 farklı etkinlik kapsamında 170 performans gerçekleştirildi. Festivali 14.000 kişi takip etti.
Sosyal İklim Derneği’yle yürütülen Muratpaşa İklim Maratonu dahilinde gençlere çevre ve iklimle ilgili eğitimler verildi. Bu eğitimlerin ardından gençler, “Muratpaşa Genç İklim Gönüllüleri” adı altında çeşitli çalışmalar gerçekleştirecek.
Geri dönüşüm ve atık yönetimine ilişkin çevre politikalarınızı yapılandırırken mevzuat, bütçe ve işleyiş açısından zorluklarla karşılaşıyor musunuz?
ÜMİT UYSAL: Entegre Çevre Bilgi Sistemi’ndeki aksaklıklar nedeniyle düzenli veri girişinin sağlanamaması, sıfır atık belgesinin maliyetli olması, okullara, kurumlara, işletmelere geri dönüşüm toplama ekipmanlarının tarafımızca dağıtılması gibi birçok konuda sorunlar yaşıyoruz.