YÜKLENİYOR
Dünyadan yerel yönetimlerin atık yönetimi politakarına ilişkin örnekleri derledik.
GİJÓN, İSPANYA
Kullanıcılarla Çevrimiçi Bağlantı: “Citizen” ve “Reusapp” Mobil Uygulamalarıyla Sürdürülebilir İşletmeler Haritası
EMULSA (Gijón Belediyesi Kentsel Çevre Hizmetleri’nin şirketi), Gijón kenti için “Citizen” ve “Reusapp” olmak üzere ücretsiz iki mobil uygulama geliştirdi. Mobil uygulama sayesinde sürdürülebilir iş haritası oluşturuldu. Amaç, AB’nin 2020 yılı için belirlediği %50 yeniden kullanım ve geri dönüşüm hedefine ulaşmak. Bu iki uygulama aynı zamanda vatandaşlarla iletişimi güçlendirmeyi hedefliyor. Vatandaşlar, “Citizen” uygulaması aracılığıyla kentsel alanın ve genel itibarıyla çevrenin temizliğiyle ilgili sorunları EMULSA’ya iletebiliyor. EMULSA, bildirimleri aldıktan sonra türlerine göre düzenliyor ve sorunların çözülmesi için ilgili servise yönlendiriyor.
EMULSA, vatandaşların kullanmak istemediği ancak iyi durumdaki ve başkası tarafından kullanılabilecek eşyaların bırakılabileceği bir alan da tanımlıyor. Bu eşyalar, EMULSA tarafından Reusapp’e yükleniyor. Ücret ödenmeden bu eşyalar alınabiliyor. Eşyalar arasında elektronik aletler, çocuk bakım malzemeleri, tekrar kullanılabilecek durumdaki oyuncaklar yer alıyor.
Sürdürülebilir işletmeler haritası, yeniden kullanım, ikinci el ürünler, onarım ve düzenleme, adil ticaret ve döngüsel ekonomi ilkeleriyle ilgili mağazaların nerede olduğunu gösteren bir web sayfası. “Citizen” uygulaması, olaylara müdahale süresinin kısaltılmasına olanak tanıyor ve vatandaşlara bilgi verilmesini sağlıyor. “Reusapp” projesi, ürünlere yeniden hayat veriyor, ürünlerin ücretsiz alınmasını sağlıyor.
AMSTERDAM, HOLLANDA
Bilgiye Dayalı Atık Toplama: Tespit Edilen Sorunun Nasıl Çözüleceğine Karar Vermek İçin Nesne Algılama Mekanizmasının Geliştirilmesi ve Test Edilmesi
Amsterdam, zorlu bir atık sistemiyle başa çıkıyor. Atıkların yaklaşık %90’ı yeraltı çöp konteynerlerinde toplanıyor. Lojistik söz konusu olduğunda sistem verimli olsa da, büyük bir çöplüğü de beraberinde getiriyor. Bu nedenle nesne algılama yöntemi uygulanıyor. Sistem, Chief Technology Office (Baş Teknoloji Ofisi), Amsterdam Ofisi ve Amsterdam üniversiteleri tarafından geliştirildi, 2018 yılından bu yana devam ediyor. Amsterdam, nesne algılama mekanizmasını geliştirmeye ve test etmeye devam ediyor. Nesne tespiti, atık konteynerlerinin etrafındaki çöplerin hızlı bir şekilde tanınması, çöplerin toplanması, atık toplamaya dahil olan operasyonel hizmetler için lojistiğin optimize edilmesi (atık departmanı, kolluk kuvvetleri) için kullanılıyor. Öncelikle cihazlardan görüntü toplanıyor. Özelliklerine göre görüntüler etiketleniyor. Etiketlenen görseller tasnif ediliyor, ilgili birimlere ve servislere aktarılıyor. İhtiyaç duyulan kaynaklar arasında model geliştirme ve donanım sistemleri (kamera, sunucu vb.) yer alıyor. Deneme sürecindeki harcama 20.000 avroydu. Geliştirme süreci için 800.000 avroluk bir bütçe ayrıldı. Üretim aşamasında maliyet işletim süreciyle sınırlıydı. Uygulama, 2019 yılına kadar demene sürecindeydi. Uygulamanın verimli kullanılması amacıyla 2020 yılının başından itibaren özel bir ekip (kamusal alan geliştirme ekibi) çalışmaya başladı. Sorun yaşayan konumları tanımlamak için her haftanın verileri kullanılıyor. Nesneleri taramak için cep telefonları aracılığıyla kullanılabilen bir altyapı oluşturuldu.
Amsterdam, 2050 yılına kadar, değerli malzemelerin ve hammaddelerin yeniden kullanıldığı, hiç atık üretmeyen döngüsel bir kent olmak istiyor, dijital konumuna yatırım yapıyor. Dijitalleşme, kentteki yaşam kalitesinin iyileştirilmesinden döngüsel ekonomiye kadar her alanda fırsatlar sunuyor. Amsterdam Belediyesi Atık Departmanı, verileri paydaşlara iletmek için dijital bir sistem kullanıyor. Belediye, verileri NLX platformu aracılığıyla erişilebilir kılmak için Hollanda Belediyeler Birliği’yle çalışıyor. Toplanan verilerin kamuya ait, erişilebilir ve anlaşılır olması için tedarikçilerle anlaşma yapılıyor. Paydaşlar ve tedarikçiler verilere kolayca ulaşıyor. Şehir plancıları, kanun uygulayıcılar ve sosyal hizmet uzmanları verileri kullanabiliyor. Açık veriler, Avrupa genelinde tüketicileri ve kamu alıcılarını güçlendirmek açısından da önemli.
Amaçlar:
• Yerel halkı güçlendirmek: Ne kadar çok veri kümesi açılırsa, bölgedeki kaynakları herkes görebileceği için ekonomi de şeffaf ve erişilebilir olur.
• Ekonomik kalkınmayı desteklemek: Jeo-uzamsal veriler, özel sektörü ve iş modellerini geliştirmek için kullanılabiliyor.
• Daha fazla dijital emtia: Sadece hükümetin daha iyi ve daha sağlam karar almasına yol açmakla kalmaz, kentte de yeni işlevler ortaya çıkarır.
BATI FLANDRE, BELÇİKA
Yeniden Kullanım ve Geri Dönüşüm İçin Büyük Hacimli Atıklarla İlgili Mobil Uygulama
Batı Flandre’de mobilya, halı, şilte vb. atıklar, kentin sosyal tesislerinde tekrar kullanılabilir hâle getiriliyor. Atık toplama ve arıtma kuruluşu olan IMOG, yeniden kullanım merkeziyle vatandaşlar ve IMOG arasındaki boşluğu dolduran bir mobil uygulama (URBANREC) geliştirdi. Amaç, vatandaşları bilgilendirmek, kullanmak istemedikleri eşyalar için en iyi yolu bulmalarına yardımcı olmak, bu eşyaları yeniden kullanım merkezine ulaştırmak ve geri dönüşümünü sağlamak. URBANREC, eşyaların yeniden kullanılıp kullanılmayacağının, geri dönüştürülüp dönüştürülmeyeceğinin nasıl anlaşılacağı, eşyaların ne yapılacağı, nereye getirileceği hakkında bilgi veriyor. Yerinden alma veya sökme hizmetini talep etmek için kolay erişilebilir bir araç olan URBANREC, kullanıcı odaklı hizmet veriyor. Vatandaşlar, URBANREC uygulaması sayesinde yeniden kullanımın ve geri dönüşümün püf noktalarını ve fiyat hesaplama modelini öğreniyor, talep üzerine rezervasyon yapabiliyor, yeniden kullanım merkezinden veya IMOG’dan söküm hizmetini ve diğer hizmetleri talep edebiliyor.
Yeniden kullanım merkezleri kısmen IMOG ve belediyeler tarafından finanse ediliyor. Ortaklar, hacimli atıkların yeniden kullanımını ve geri dönüşümünü artırmak için işbirliği yapıyor. IMOG, uygulamayı tanıtmayı sürdürecek, yeniden kullanılabilir veya geri dönüştürülebilir eşyaların alınması veya sökülmesi için vatandaşları fiyat hesaplama modelini ve anında talep işlevini kullanmaya teşvik edecek. URBANREC uygulamasının şu anda 370 aktif kullanıcısı var. IMOG bölgesi nüfusu arasında yapılan bir anket, kullanıcıların uygulamadan memnun olduğunu gösterdi. Uygulama, diğer belediyelere kolayca aktarılabilecek ve uyarlanabilecek şekilde geliştirildi. Özellikle büyük hacimli atıkların azaltılmasına ve geri dönüştürülmesine yönelik olan bu uygulama, yeniden kullanım merkezi, bölge sakinleri ve atık toplama sağlayıcısı arasındaki boşluğu dolduruyor.
GÖTEBORG, İSVEÇ
https://www.themayor.eu/en/a/view/gothenburg-has-sweden-s-first-hydrogen-garbage-truck-8571
Hidrojen Çöp Kamyonu: Çöpü Üretmek Yerine Temizleyen, Kendi Kendine Yeten Bir Araç
Göterborg’da 2015 yılından beri atık toplama işlemi elektrikli araçlarla yapılıyor. Renova (belediye atık yönetim şirketi), Powercell İsveç AB, Scania ve JOAB, 2019 sonbaharından bu yana hidrojen çöp kamyonunu geliştirmek için birlikte çalışıyor. Hidrojenle çalışan çöp kamyonu haziran ayı itibarıyla hizmet vermeye başladı. Kamyon, Göteborg’daki şirketlerden ve işletmelerden geri dönüştürülmüş malzemeleri alıyor. Hidrojenli kamyon, yalnızca temiz su yaydığı için daha iyi hava kalitesi anlamına geliyor. Elektrikle çalıştığı için de sessiz. Bu da bölgede yaşayanların yaşam kalitesini yükseltiyor, kamyonu kullananlara daha iyi bir çalışma ortamı sağlıyor. Kamyon, fosil yakıtların faydalarını (menzil, çalışma süresi ve yük kapasitesi) koruyor, elektrifikasyonla birlikte avantajlardan yararlanıyor. Renova’nın Araç Geliştirme Müdürü Hans Zackrisson, “Hidrojenli kamyon, elektrikle çalışan diğer ağır taşıtların aksine, daha az akü kapasitesine ihtiyaç duyuyor. Bu, elektrikli bir kamyonun avantajlarına sahip olduğu ve geleneksel bir dizel araçla aynı yük kapasitesine eriştiği anlamına geliyor,” dedi.
ROUBAİX, FRANSA
https://www.themayor.eu/en/a/view/france-cities-are-making-sport-accessible-with-second-hand-gear-10982
Kâr amacı gütmeyen bir dernek olan “La Recyclie Sportive”, kullanılmış ve yenilenmiş ekipmanın düşük fiyatla alınabileceği bir kaynak merkezi olarak çalışıyor. La Recyclie Sportive’in projesi, Haziran 2015’te hayata geçirildi. Dernek, kaynakların (hammadde, su, enerji) tüketimini, israfını ve atık üretimini sınırladığını, sürdürülebilir mal ve hizmet sağladığını savunuyor, spor alanında döngüsel ekonomik modele doğru ilerlemek için doğrusal ekonomi modelini (çıkar, üret, tüket ve at) kırmayı hedefliyor. La Recyclie Sportive Derneği’nin Fransa’da sekiz mağazası var. Amaç, yeniden kullanımı ve ileri dönüşümü teşvik etmek, spor atığı miktarını azaltmak, ikinci el ekipmanı uygun fiyatla sunmak.
Öncelikle spor ekipmanı bağışları toplanıyor. Bağış toplama süreci ecobox konteynerlerinde veya kuruluşun tesislerinde gerçekleştiriliyor. Toplanan malzemeler daha sonra ayrıştırılıyor, gerekirse onarılıyor ve dayanışma mağazalarında yeniden dağıtılıyor. Ayrıştırılan malzemelerin bir kısmı sanatsal projelerde kullanılıyor. Bu sayede kurum ve kurumun faaliyetlerini destekleyen kentler döngüsel ekonomide konumlandırılıyor, spor alanında sıfır atık bilinci yaygınlaştırılıyor.