YÜKLENİYOR
Muğla Menteşe Belediye Başkanı Bahattin Gümüş Belediye Gazetesi’nin sorularını yanıtladı.
Belediyenizin geri dönüşüm ve atık yönetimi çalışmalarından bahseder misiniz? Sürdürülebilir sağlıklı çevre ve kentsel yaşam için hangi projeleri hayata geçirdiniz?
BAHATTİN GÜMÜŞ: 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 11. maddesine göre, belediye atıklarının yönetimine ilişkin sorumluluk belediyelere verilmiştir. Büyükşehir Belediyesi Kanunu’yla 5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre yerel yönetimler, mevzuat doğrultusunda atığın planlanmasından, yönetiminden ve izlenmesinden sorumludur. 12.07.2019 tarihli ve 30829 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sıfır Atık Yönetmeliği kapsamında mahallî idareler için oluşturulan uygulama takvimine uygun çalışmalar yapıyoruz. Belediyemizin Temizlik İşleri Müdürlüğü, güncel mevzuata ve yönetmeliklere uygun olacak şekilde sıfır atık yönetimini uyguluyor.
Evsel nitelikli atıklarla geri kazanılabilir atıkların türlerine uygun olarak biriktirilmesi ve geçici depolanması sırasında çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde gerekli önlemleri alıyoruz. Sıfır atık yönetim sistemini ilçe genelinde duyuruyoruz, atıkların sistem doğrultusunda biriktirilmesini sağlıyoruz. Atık oluşumunu önlemek ve atıkları azaltmak amacıyla vatandaşları bilinçlendirecek etkinlikler düzenliyoruz. Afişler ve pankartlar aracılığıyla vatandaşları bilgilendiriyoruz. Vatandaşların rahatlıkla görebileceği ve ulaşabileceği yerlere çöp kutuları, kumbaraları yerleştiriyoruz, çöp kutularını temizliyoruz ve dezenfekte ediyoruz. İlçe genelindeki kamu kurum ve kuruluşlarından, okullardan, hastanelerden, sanayi bölgelerinden, konutlardan, işyerlerinden ve alışveriş merkezlerinden yerlerden ikili toplama sistemiyle atıkları topluyoruz. Geri kazanılabilir atıkları türlerine göre ayırıyoruz. Caddelere, sokaklara, kamuya açık alanlara ikili set hâlinde ekipman (mavi ve koyu gri) yerleştiriyoruz. İlçemizde ambalaj atıklarını toplama, taşıma ve ayrıştırma ihalesine çıkıldı, 2017 yılında sözleşme yapıldı. Ambalaj atıklarının ayrı toplanması, taşınması, ayrıştırılması ve atık getirme merkezinin kurulum süreci de dahil edilerek ihale sonucunda 2020 yılında tekrar sözleşme yapıldı. Söz konusu bölgelerdeki atıklar, atık getirme merkezine taşınıyor, lisanslı firma tarafından merkezden alınıyor. Geri kazanılabilir atıklar, geri kazanım tesislerine, geri kazanılamayan atıklar da bertaraf tesislerine gönderiliyor. Belediyemize iletilen talep ve şikâyetler değerlendiriliyor, vatandaşlara bilgi veriliyor. Caddelere, sokaklara ve kamuya açık alanlara yerleştirilen bilgilendirme ekipmanının bakım, onarım ve yenileme işlemlerini yapıyoruz, ihtiyaç hâlinde ekipman temin ediyoruz. İlçe merkezinde belli noktalara üç adet yedili mobil atık getirme merkezi yerleştirdik. Atık ilaçlar için eczanelere 21 adet ilaç toplama ekipmanı dağıttık. İlçemizdeki ambalaj atıkları, atık piller, bitkisel atık yağlar, elektrikli/elektronik atıklar ve ömrünü tamamlayan lastikler, protokol sözleşmesi imzalayan firmalar tarafından alınıyor. Hafriyat, inşaat ve yıkıntı atıklarının alınması için müdürlüğümüz bünyesindeki eski çöp kamyonunu moloz atık alım aracına dönüştürdük. İlçemizdeki 66 mahallenin katı atıkları belediyemizin araçlarıyla toplanıyor ve taşınıyor. Katı atık konteynerlerini düzenli aralıklarla yıkıyoruz. İlçe merkezinde sobalı evlerden çıkan kül, etrafa bırakılan eski halı, koltuk, ağaç dalları vb. atıkları müdürlüğümüze ait araçlarla topluyoruz.
Sürdürülebilir sağlıklı çevre ve kentsel yaşam için yaptığımız çalışmaları şöyle sıralayabilirim:
• İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Muğla Çevre Geliştirme Derneği işbirliğiyle ilçe genelinde eğitimler veriyoruz ve temizlik kampanyaları düzenliyoruz.
• 5 Haziran Dünya Çevre Günü kapsamında etkinlikler düzenliyoruz. Okullar arası atık toplama yarışmasında dereceye giren okullara ödül veriyoruz.
• Geri dönüştürülebilir atıkların yerinde ayrıştırılması ve bu anlayışın yaşam biçimi hâline getirilmesi için “Atığını Getir Kent Kartını Yükle” projesini hayata geçirdik.
• “Kurumsal Karbon Ayak İzi Azaltım” ve ‘‘Menteşe Belediyesi Hizmetlerinde Karbon Ayak İzinin Hesaplanması ve Azaltım Yol Haritasının Hazırlanması” projesi, 2020 yılında teknik destek programı kapsamında T.C. Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA) tarafından desteklendi. 2022 yılında Sağlıklı Kentler Birliği Jüri Özel Ödülü’nü kazandık.
Sıfır atık yönetim sistemi dahilinde yerel özelliklere ve kapasiteye uygun geri dönüşüm uygulamalarında, atık üretiminin azaltılmasında, atıkların depolanması ve bertaraf edilmesi sürecinde dikkat ettiğiniz unsurlar nelerdir? Bu kapsamda ayrı bir birim oluşturdunuz mu?
BAHATTİN GÜMÜŞ: Atık üretiminin azaltılması için atıkların ikili toplama sistemiyle toplanmasını sağlıyoruz. Atıkların depolanması ve bertaraf edilmesi sürecinde dikkat ettiğimiz unsurlar arasında atıkların renk çizelgesine göre poşetlenip depolanması, en uygun güzergâh üzerinden taşınması, tesisteki işgücünden tasarruf edilmesi yer alıyor. Bu kapsamda belediyemiz bünyesinde İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Müdürlüğü kurduk.
Yurttaşlara geri dönüşüm ve sıfır atık bilinci kazandırmak, kentsel atıklar konusunda farkındalık oluşturmak amacıyla yaptığınız çalışmalar nelerdir? Atık yönetimi konusunda uzmanlarla, sivil toplum kuruluşlarıyla, çevre dernekleriyle, sivil inisiyatiflerle işbirliği yapıyor musunuz?
BAHATTİN GÜMÜŞ: İlçemizde sıfır atık yönetim sisteminin etkin biçimde uygulanması, kaynakların daha verimli kullanılması ve atık miktarının azaltılması amacıyla sıfır atık eğitimleri düzenliyoruz. Bu kapsamda İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Muğla Çevre Geliştirme Derneği’yle koordineli çalışıyoruz. Öğrencilerin ve vatandaşların katılımıyla Sarnıç Mahallesi Akbük koyunda temizlik çalışması yaptık. Kent konseyinin sıfır atık yönetimine katılımı için toplantılar gerçekleştirdik. 5 Haziran Dünya Çevre Günü kapsamında etkinlikler ve okullar arası atık (ambalaj atığı, atık pil) toplama yarışması düzenledik. Apartman ve siteler arasında da atık yağ ve pil toplama yarışması yaptık.
Geri dönüşüm ve atık yönetimine ilişkin çevre politikalarınızı yapılandırırken mevzuat, bütçe ve işleyiş açısından zorluklarla karşılaşıyor musunuz?
BAHATTİN GÜMÜŞ: Yönetmeliklerdeki ve mevzuattaki belirsizlik nedeniyle sıfır atık yönetimi işleyişinde karışıklık söz konusu oluyor, yaptırım uygulama sürecinde zorluk yaşanıyor.