YÜKLENİYOR
Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı Belediye Gazetesi’nin sorularını yanıtladı.
Belediyenizin geri dönüşüm ve atık yönetimi çalışmalarından bahseder misiniz? Sürdürülebilir sağlıklı çevre ve kentsel yaşam için hangi projeleri hayata geçirdiniz?
ŞERDİL DARA ODABAŞI: Beş temel adımdan oluşan “Atıksız Yaşam Hareketi”ni 2020 yılında hayata geçirdik. “Atıksız Yaşam Hareketi”, bireysel çabanın uygulama adımlarından oluşuyor. Bu temel adımlar, reddet, azalt, yeniden kullan, dönüştür ve kompost yap. İlk adım, mümkünse tüketmemek, ihtiyacınız olmayanı reddetmek. İkinci adım, sadece gerekli olan ürünleri almak, ihtiyaçlarınızı azaltmak, alışverişe giderken yanınızda bez çantanızı, cam kavanozunuzu götürmek ve ambalajsız ürünler satın almak. Üçüncü adım, tükettiğinizi yeniden kullanmak. Dördüncü adım, atıklarınızı geri dönüştürmek. Beşinci adım ise, organik atıklarınızı kompost yapmak. Bu kapsamda hayata geçirdiğimiz projelerimiz:
Atıksız Yaşam Sokağı: Bu projemiz için Zühtüpaşa Mahallesi, Asım Us Sokağı’nı pilot bölge seçtik, “sıfır atık sokağı” olarak belirledik. 600 kişilik nüfusa sahip olan sokakta, atıksız yaşam standartlarına uygun etkin ve sürdürülebilir bir toplama sistemi geliştirmek amacıyla sokak sakinlerinin katılımıyla bilinçlendirme ve farkındalık atölyeleri yaptık. 21 binadaki geri kazanabilir ve evsel nitelikli atıklar bina sakinleri tarafından ayrıştırıldı, saha ekiplerimiz tarafından toplandı, atık miktarı belirlendi. Evsel atıkların çoğu organik atıklardan oluşuyor. Organik atıkları kaynağında ayrı toplayarak kompost hâline getiriyoruz.
Atıksız Yaşam Dükkânı: “Atıksız Yaşam Hareketi” projemizin bir parçası olan “Atıksız Yaşam Dükkânı”, Feneryolu Atıksız Yaşam Pazarı’nda ve Caddebostan Kültür Merkezi’nde hizmet veriyor. Tek kullanımlık, kullan-at ürünlerin yerine uzun ömürlü, döngüsel ekonomiyi destekleyen, sürdürülebilir ve ekolojik ürünlere erişim imkânı sunan, tüketiciyle yerel üreticiyi buluşturan, kadın emeğine önem veren, el yapımı geleneksel ürünlerle zanaatkârlara destek olan “Atıksız Yaşam Dükkânı”, atıksız alışverişin, ekolojik yaşamın mümkün olduğunu göstermek amacıyla Türkiye’nin ilk ve tek yerel yönetim uygulaması olarak hayata geçti. Dükkânda, “günlük yaşam”, “gıda”, “temizlik”, “mutfak”, “kişisel bakım ve sağlık” kategorilerinde, günlük tüketim alışkanlıklarına alternatif, çok kullanımlık, yerel ve doğal hammaddeden atıksız ve ekolojik ürünler sunuluyor. Ziyaretçiler, kişisel bez torba, kese ve kavanozlarıyla ürünlerini alabiliyor.
Tek Kullanımlık Plastiklerin Azaltılması: Avrupa Atık Azaltım Haftası kapsamında tek kullanımlık kahve bardaklarının kullanımını azaltmak, “görünmez atık” temasına vurgu yapmak ve yerel kahve dükkânlarını desteklemek amacıyla “Az Atık Çok Kahve” kampanyasını hayata geçirdik. Saha ekipleri tarafından alanda yapılan anket ve bilgilendirme çalışmaları sonrasında kampanyaya katılan kafeteryalar, kendi termosuyla kahve alan müşterilerine %20 indirim uygulayarak projeye destek verdi. Ayrıca kampanyaya katılan 22 kafeteryanın toplam 65 kilogram çay ve kahve atıkları da saha ekiplerimiz tarafından toplandı, Ekolojik Yaşam Merkezi’ndeki kompost noktasında dönüştürüldü.
Mobil Atık Aracı: İlçe genelinde haftalık atık toplama sistemine veya kumbaralara ulaştırılamayan ambalaj/cam ambalaj atıkları, bitkisel atık yağlar, atık piller, elektrikli/ elektronik atık eşyalar, tekstil atıkları, evsel atık ilaçlar ve tehlikeli atıklar, mobil atık aracıyla teslim alınıyor, etkin bir atık yönetimi uygulanıyor.
Sıfır atık yönetim sistemi dahilinde yerel özelliklere ve kapasiteye uygun geri dönüşüm uygulamalarında, atık üretiminin azaltılmasında, atıkların depolanması ve bertaraf edilmesi sürecinde dikkat ettiğiniz unsurlar nelerdir? Bu kapsamda ayrı bir birim oluşturdunuz mu?
ŞERDİL DARA ODABAŞI: Atık miktarını azaltmak için 2008 yılından bu yana belediyemizin “Atık Koordinasyon Merkezi” hizmet veriyor. Geri dönüştürülebilir atıklarla ilgili çalışan merkezin uzman personeli, ilçemizde yaşayan vatandaşları atık yönetim planı hakkında bilgilendiriyor. Hedefimiz, atık miktarını azaltmak, bütçemizi çevre ve iklim projelerinde kullanmak. İlçemizde yaşayan vatandaşlar (0216) 414 38 15 numaralı hattan bize ulaşabilir, konuya ilişkin bilgi alabilir.
Yurttaşlara geri dönüşüm ve sıfır atık bilinci kazandırmak, kentsel atıklar konusunda farkındalık oluşturmak amacıyla yaptığınız çalışmalar nelerdir? Atık yönetimi konusunda uzmanlarla, sivil toplum kuruluşlarıyla, çevre dernekleriyle, sivil inisiyatiflerle işbirliği yapıyor musunuz?
ŞERDİL DARA ODABAŞI: Eğitim Mahallesi’nde saman balyasından inşa ettiğimiz Ekolojik Yaşam Merkezi’nde farklı yaş grupları için atık yönetimi, iklim değişikliği, ekoloji ve doğal yaşam konularında eğitimler veriyoruz, atölyeler düzenliyoruz. Merkezin duyuruları “ekolojikyasam.kadikoy.bel.tr” üzerinden yapılıyor. Merkezde, çocuklara hayvan sevgisi kazandırmak için kümes, toprağa dokunmak ve ekim/dikim çalışmaları için de yükseltilmiş bitki yatakları yer alıyor. İlçemizdeki okulları da Ekolojik Yaşam Merkezi’ne davet ediyoruz, okullara düzenli eğitimler veriyoruz. Merkezde, ileri Dönüşüm etkinlikleri, permakültür, kompost, bahçıvanlık ve ekim/dikim atölyeleri de yapılıyor.
Geri dönüşüm ve atık yönetimine ilişkin çevre politikalarınızı yapılandırırken mevzuat, bütçe ve işleyiş açısından zorluklarla karşılaşıyor musunuz?
ŞERDİL DARA ODABAŞI: Geri dönüşüm ve atık yönetimine ilişkin projelerin tamamını belediyemizin imkânlarıyla hayata geçiriyoruz. Projelerimizi yaygınlaştırmak ve yeni projeler geliştirmek için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na yaptığımız başvurulara cevap alamadık. Bakanlığa ödenen geri dönüşüm katkı payının da yerel yönetimlerin atık azaltım projelerine ve çevrenin korunmasına yönelik çalışmalara aktarılması gerekiyor.