"Benim iki büyük eserim var; biri Türkiye Cumhuriyet'i diğeri Cumhuriyet Halk Partisi."

CHP’nin Muhtarlık Teklifi ve İktidarın Samimiyeti

Seyit Torun

CHP CHP Parti Meclisi Üyesi | Ordu Milletvekili

Muhtarlar, yerel demokrasinin kurucu unsurudur, köy ve mahallelerin seçilmiş temsilcileridir.

Muhtarlar, yerel demokrasinin kurucu unsurudur, köy ve mahallelerin seçilmiş temsilcileridir. İlk muhtarlık seçimi, 1833 yılında Kastamonu’nun Taşköprü ilçesinde yapılmıştır. Muhtarlık, hiçbir dönemde siyasi bir makam olarak görülmemiştir. Muhtarlık seçimleri daima siyasi partilerden bağımsız gerçekleştirilmiştir. Ülkemizde yerel demokrasinin güçlenmesi hedefleniyorsa, muhtarlık kurumunun demokratikleşmesi ve güçlendirilmesi gerekmektedir.

Siyaset kurumunun görevi, muhtarların bu vasıflarını korumak ve yüceltmektir. Ancak 20 yıldır ülkeyi yöneten iktidarın politikaları, muhtarlık kurumunu itibarsızlaştırmaktadır. İktidar, 2014’te yürürlüğe giren yasayla binlerce köyün tüzel kişiliğini kaldırmıştır, köyleri mahalleye çevirmiştir. Muhtarlığın tamamen kaldırılması dahi tartışmaya açılmıştır. Son dönemde de muhtarlık seçimlerinin yerel seçimlerden ayrı bir tarihte yapılması söylentileri çıkarılmıştır. İktidar, seçimlerde muhtarları oy kapısı olarak görmektedir, seçimlere giderken muhtarları kendi tarafına çekmek için birtakım vaatlerde bulunmaktadır. Nitekim iktidarın 20 yılın sonunda muhtarlara sunduğu teklif, maaşları asgari ücret seviyesine çıkarmaktan ibarettir.

Yerel demokrasinin ana unsuru olarak gördüğümüz muhtarlık kurumunu demokratikleştirmek, yetki ve gelirlerini artırmak amacıyla uzun süren bir çalışmanın sonucunda 84 maddeden oluşan Muhtarlık Temel Kanunu teklifimizi hazırladık ve TBMM’ye sunduk. Teklifimizi hazırlarken muhtar örgütlerinin görüşlerini aldık, temel sorunları çözecek düzenlemeleri yasa teklifi hâline getirdik.

Teklifimizde İhtiyar Meclisi’ni ve İhtiyar Heyetleri’ni “Köy Meclisi” ve “Mahalle Meclisi” şeklinde yeniden düzenledik. Muhtarlıklara bütçe hakkı tanıdık.  Muhtarları “posta memuru” olmaktan çıkarmak için dağıttıkları evrak başına ücret alınmasını talep ettik. Muhtarları “yetkisi olmayan seçilmişler” olmaktan kurtarmak amacıyla belediye ve il genel meclislerinde kendi alanlarını ilgilendiren toplantılara katılma, söz ve oy hakkına sahip olma yetkisi verdik. Muhtarlık seçimlerine adaylık usulü getirilmesini ve fotoğraflı birleşik oy pusulası kullanımına geçilmesini önerdik. Muhtarlara ödenek değil, aylık verilmesini istedik. 14.750 olan ek göstergeyi 22.000’e çıkararak maaşların 5.179 TL’ye yükseltilmesini teklif ettik. 2.000 seçmen nüfusunu aşan muhtarlıklara büro personeli atanmasını, sosyal yardımların muhtarlar aracılığıyla dağıtılmasını önerdik. Ayrıca muhtarların şehiriçi ulaşım hizmetlerinden ücretsiz faydalanmasını sağladık. Muhtarlara maaşları kesilmeden yıllık 30 gün izin hakkı tanıdık. Ayrıca kadın muhtarlara toplam 16 hafta annelik izni verilmesini önerdik. Teklifimizde birçok düzenleme maddesine yer verdik. Kanun teklifimiz geçen salı günü TBMM Genel Kurulu’nda görüşüldü, ancak Adalet ve Kalkınma Partisi’yle Milliyetçi Hareket Partisi milletvekillerinin oylarıyla reddedildi. Bu görüşmeler, kimin muhtarların sorunlarının çözülmesinden yana olduğunu, kimin muhtarları bir oy kapısı olarak gördüğünü bir kez daha gösterdi. Muhtarlara söz veriyoruz: İktidara geldiğimizde söz konusu kanun teklifimizi yasalaştıracağız ve muhtarların hakkını muhtarlara vereceğiz.


Önerilen Haberler