Tarhan: “Yaşlılar sosyal yaşama dahil edilmeli”

Mezitli Belediye Başkanı Neşet Tarhan Belediye Gazetesi’ne konuştu.

Belediyenizin 65 yaş ve üstü bireylere yönelik hizmetlerinden bahseder misiniz? Belediyeniz bünyesinde “Yaşlılık/Bakım Merkezi”, “Yaşlılık Birimi” gibi mekanizmalar oluşturdunuz mu?
NEŞET TARHAN: “Sağlıklı Kent Mezitli” bakış açısıyla sağlıklı ve konforlu bir yaş alma süreci için 65 yaş ve üstü vatandaşlara birçok hizmet sunuyoruz. Mezitli’de 65 yaş ve üstü 20.787 vatandaş yaşıyor. 65 yaş ve üstü vatandaşların aktif ve üretken olmasını sağlamak, motor becerilerini, el-göz koordinasyonlarını güçlendirmek amacıyla belediyemizin tesislerinde ve açık alanlarında aktiviteler düzenliyoruz. Gülbahar Özmen Aktif Yaş Alma Evi ve Davultepe Aktif Yaş Alma Merkezi faaliyetlerine devam ediyor. Evde yaşlı bakım hizmeti de veriyoruz. Hastaneye gidemeyen yatalak hastalara sağlık hizmeti kendi evlerinde veriliyor. Yalnız yaşayan, hareket imkânı ve maddi olanakları kısıtlı olan vatandaşların evlerini temizlemeye giden ekiplerimiz var.

65 yaş ve üstü bireylerin yerinde yaşlanmasına olanak tanıyacak kentsel alan, mekân ve ulaşım planlamasını nasıl yapıyorsunuz? Yaşlı dostu kent kimliği oluşturmak amacıyla hangi projeleri hayata geçirdiniz?
NEŞET TARHAN: Mezitli Kent Sağlık Gelişim Planı, yaşlıların sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmesi için kentsel politikalar ve mekânsal çözümler geliştirmeyi amaçlıyor. Bu kapsamda aktif birey, kapsayıcı toplum, yaşanabilir çevre ve katılımcı yönetim önceliklerimizi belirledik. İlçemizin sosyal altyapısını güçlendirecek, kültürel, sanatsal, sosyal ve sportif etkinlikleri artıracak projeleri hayata geçirdik. Mersin’de 65 yaş ve üstü vatandaşların sayısı artıyor. Mezitli, sahip olduğu güzellikler ve belediyemizin sunduğu hizmetler nedeniyle yaşlıların tercih ettiği bir ilçe. Mezitli’de 65 yaş üstü vatandaşların aileleriyle birlikte zaman geçirebileceği ve sosyalleşebileceği mekânların yaygınlaştırılması için çalışıyoruz. 65 yaş üstü vatandaşlara hitap eden merkezlerimizi şöyle sıralayabilirim:

•    Aşevi,
•    Sosyal Tesisler,
•    Gülbahar Özmen Aktif Yaş Alma Merkezi,
•    Davultepe Aktif Yaş Alma Merkezi,
•    Kadın ve Çocuk Danışma Merkezi,
•    Emekli Evi,
•    Örgü Evi,
•    Gönüllü Evleri,
•    Kır Kütüphanesi.

Son yıllarda ortalama yaşam süresinin uzamasıyla birlikte yaşlı nüfus giderek artıyor. Yaşlılıkla beraber kronik ve dejeneratif hastalıklarda artış gözleniyor ve yatağa bağımlı olma durumu ortaya çıkıyor. Amacımız, yaşlı ve yatalak hastalara evde bakım hizmetleriyle koruyucu, önleyici sağlık hizmetleri vererek hastaların ve hasta yakınlarının yaşam kalitesini yükseltmek, onlara yalnız olmadıklarını hissettirmek. Aktif Yaşlanma Merkezi, kendi yaşıtlarıyla tanışmak isteyen aktif yaşlılar, tıbbi desteğe ihtiyaç duyan yaşlılar, Alzheimer hastaları ve aileleri için hizmet veriyor. Bu merkezde belirli saatlerde doktor veya sağlık uzmanları tarafından danışmanlık hizmeti de veriliyor. Merkezde sağlık, spor, el sanatları ve resim kursları düzenleniyor. Talebe göre başka kurslar da açılıyor. Yok olmaya başlayan el sanatları ve el sanat teknikleri hakkında tecrübesi ve bilgisi olan yaşlılar, tecrübelerini ve bilgilerini genç/orta yaşlı kuşağa aktarıyor. Türkiye Alzheimer Derneği Mersin Şubesi’nin ofisi pandemi nedeniyle 2020 Eylül ayında Mezitli Gülbahar Özmen Aktif Yaş Alma Evi’ne taşındı. Mezitli Alzheimer Derneği, Alzheimer hastalarına ve ailelerine bakım/yardım hizmeti sunuyor.

Yaşlılara yönelik şiddeti, istismarı ve hak ihlallerini engellemek, yaşlı yoksulluğunun etkilerini azaltmak ve yaşlılara psiko-sosyal destek vermek için çalışmalarınız var mı? Sivil toplum kuruluşlarıyla, sağlık kurumlarıyla, yaşlı dernekleriyle ve aileleriyle işbirliği yapıyor musunuz?
NEŞET TARHAN: Belediyemiz bünyesindeki Aktif Yaş Alma Merkezleri’yle ve evde yaşlı bakım hizmetlerimizle olumsuz durumların yaşanmasını önlüyoruz. Bu tip durumlarla karşılaşan yaşlılara uzman psikologlarımız aracılığıyla psikolojik destek veriyoruz. Aktif Yaş Alma Merkezi’ndeki çalışmalarımız kapsamında üniversitelerle, sivil toplum kuruluşlarıyla, Mezitli Alzheimer Derneği’yle, hasta ve yaşlı vatandaşların aileleriyle işbirliği yapıyoruz. Türkiye Alzheimer Derneği Mersin Şubesi’yle birlikte yürüttüğümüz projede Mezitli Gülbahar Özmen Aktif Yaş Alma Evi gönüllüleri, pandemi nedeniyle evlerinden çıkamayan yaşlıları aradı, onlarla sohbet etti. Çağ Üniversitesi Psikoloji Bölümü öğrencilerinin desteğiyle yaşlı vatandaşlarla haftada bir gün görüntülü görüşme yapıldı. Gönüllülerimiz, Zoom uygulamasıyla evlere konuk oldu, dijital etkinlikler düzenledi. Davultepe çevresinde yapılan ihtiyaç analizi neticesinde, vatandaşlardan gelen talepler doğrultusunda Mersin Üniversitesi BESYO Bölümü’nden öğrencilerle “Güne Merhaba”, “Gün Batımı” adlı faaliyetler (sabah ve gün sonu sporları, resim atölyeleri, okuma günleri, toprakla buluşma günleri vb.) yapıldı. Gülbahar Özmen Aktif Yaş Alma Evi’nde, Davultepe Aktif Yaş Alma Merkezi’nde ve birçok merkezimizde koro faaliyetleri ve müzik çalışmaları yürütülüyor.

Yerel yönetimlerde yaşlılara yönelik hizmetlerin çeşitliliğini, güvenirliğini ve kalitesini artırmak için yapılan çalışmalar, bütçe ve mevzuat yeterli mi?
NEŞET TARHAN: Dünyanın, Türkiye’nin ve Mezitli’nin nüfusu hızla yaşlanıyor. Nüfusun yaşlanması, ekonomik açıdan üretken nüfusun azalmasına ve üretken olmayan bağımlı nüfusun artışına yol açıyor, üretim-tüketim dengesini bozuyor. İngiltere ve İsveç gibi gelişmiş ülkelerde yaşlılara yönelik hizmetlerin büyük kısmı belediyeler tarafından sunuluyor. Türkiye’de de belediyeler, yaşlılara yönelik barınma ve sağlık hizmetleri sunuyor. Yaşlıları sosyal yaşama dahil etmek, onlara tıbbi yardım sağlamak, becerilerini güçlendirmek için yapılacak çalışmalar çeşitlendirilebilir. Bu bağlamda yerel yönetimlerin bütçesi ve hizmet kapasitesi artırılabilir, mevzuat genişletilebilir.

Yaşlıların haklarının korunması, yaşlılara yönelik sosyo-ekonomik politikaların kapsamlı ve sürdürülebilir olması için yerel yönetimlerin alacağı inisiyatifler nelerdir?
NEŞET TARHAN: Yerel yönetimler, yasal mevzuat ve bütçeleri dahilinde yaşlı haklarını güvence altına almalı. Yaşlı vatandaşların deneyim ve becerilerini göz önünde bulundurarak onlara üretim yapabilecekleri alanlar sunmalı. Bu sayede yaşlılar toplumdan ayrışmayacak, dışlanmayacak, bilgi ve birikimlerinden faydalanılacak. Yaşamda aktif rol aldıkça onların özgüven duygusu artacak.