YÜKLENİYOR
Belediyelerin mali sorunlarının ve merkezî yönetimin belediyelere aktardığı kaynakların araştırılması amacıyla TBMM’de bir komisyon kurulması teklifimiz, yerel yönetimlerin sorunlarını yok sayan ve kendi belediyelerine aktarılan kaynakların ortaya çıkmasından çekinen iktidar milletvekilleri tarafından teklif reddedildi.
Belediyelerin mali sorunlarının ve merkezî yönetimin belediyelere aktardığı kaynakların araştırılması amacıyla TBMM’de bir komisyon kurulmasını teklif ettik. Teklifimiz geçen perşembe TBMM Genel Kurulu’nda görüşüldü. Ancak yerel yönetimlerin sorunlarını yok sayan ve kendi belediyelerine aktarılan kaynakların ortaya çıkmasından çekinen iktidar milletvekilleri bu teklifi reddetti.
Belediyeler, kâr amacı gütmeden toplumun en temel ihtiyaçlarını karşılayan hizmet kurumlarıdır. Anayasanın 127. maddesinde, “mahallî idarelere görevleriyle orantılı gelir kaynaklarının sağlanması gerektiği” vurgulanmıştır. Ancak ne yazık ki, sorumluluklar artarken, maliyetler 4-5 katına çıkarken, vatandaşın hizmet beklediği belediyelerin gelirleri aynı kalmıştır. Bu, tüm siyasi partilerin belediyelerinin ortak sorunudur. Belediyelerin mali açıdan güçlendirilmesi artık bir zorunluluktur.
Belediyelerin gelirleri, genel bütçe tahsilatının toplamı üzerinden ayrılan paylar, öz gelirler ve merkezî yönetim tarafından sağlanan ek kaynaklardan oluşmaktadır. Belediyelerin genel bütçe gelirlerinden aldıkları pay oranı 2012 yılından bu yana değişmemiştir. Bu pay en az %50 oranında artırılmalıdır. Şehiriçi ulaşımdan sorumlu olan belediyelere Motorlu Taşıtlar Vergisi’nden belli bir oranda pay verilmelidir. Belediyelerin elektrik ve doğalgaz kullanımları uygun bir tarife üzerinden ücretlendirilmelidir. Ayrıca akaryakıt, elektrik, doğalgaz kullanımlarında KDV ve ÖTV kaldırılmalıdır.
Merkezî yönetimin belediyelere sağladığı kaynaklar belediyelerin bütçesine katkıda bulunmaktadır, bu kaynaklar yılda on milyarlarca lirayı bulmaktadır. Ancak iktidar yardımda bulunurken, muhalefet belediyelerine partizanlık yapmaktadır.
İLBANK’ın 2021 yılı faaliyet raporuna göre, geçen yıl 1.156 belediye projesine 2 milyar 721 milyon TL kaynak sağlanmıştır. Bu projelerin %94.2’si Cumhur İttifakı ve kayyum belediyelerine aittir. Yine aynı yıl 191 belediyenin projesi %100 hibeyle bitirilmiştir. Bu projelerin de %98.4’ü yine Cumhur İttifakı ve kayyum belediyelerine aittir. Üç yılda belediyelerimizin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan 293, İLBANK’tan 256 talebi reddedilmiştir. Dört büyükşehir belediyemizin 20 milyar TL’yi aşan altı kredisi iki yıldır Cumhurbaşkanlığı’nda imza beklemektedir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın belediyelere hibe ettiği araçların %97’si iktidar belediyelerine verilmiştir. Bunlar gibi onlarca örneği sıralamak mümkün.
Biz, bu konuların araştırılması için TBMM’ye bir önerge verdik, bu haksızlıkları TBMM Genel Kurulu’nda dile getirdik. Ancak iktidarın tavrı, bu sorunlu düzenin devam etmesinden yana.
İkinci Yüzyıla Çağrı Beyannamesi’nde ve altı siyasi parti liderinin imza attığı Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakatı’nda belirtildiği gibi, iktidara geldiğimizde bu sorunları çözeceğiz ve merkez-yerel dengesini kuracağız.