YÜKLENİYOR
Küçükçekmece Belediye Başkanı Kemal Çebi Belediye Gazetesi’ne değerlendirmelerde bulundu.
Belediyenizin kentsel dönüşüm projelerinden bahseder misiniz? İmar planlarına, kentsel yaşam alanlarına ve kentsel yenileme/dönüşüm projelerine ilişkin yasal düzenlemeler çalışmalarınızı ne ölçüde etkiliyor?
KEMAL ÇEBİ: Türkiye’nin en büyük, dünyanın üçüncü en büyük mahallesi olan Kanarya Mahallesi’nde kentsel dönüşüm başladı. Proje kapsamında 2021 yılındaki protokolle İstanbul Büyükşehir Belediyesi’yle İstanbul Konut İmar Plan Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin (KİPTAŞ) bu konudaki bilgi ve deneyimini belediyemizle birleştirdik. 07 Mayıs 2021 tarihinde protokol için imza töreni gerçekleştirdik. İmzalanan dönüşüm projesi kapsamında 713 hak sahibinin ve 4.000’e yakın vatandaşın yaşadığı Kanarya Mahallesi’nde kimseyi yerinden etmeden, depreme dayanıklı modern konutlar inşa edilecek. Birinci ve ikinci derece deprem bölgesinde yer alan Kanarya Mahallesi’ndeki binaların çoğu kayıtlarda 1999 depremi öncesine ait yapılar olarak yer alıyor. İstanbul’un en fazla göç alan yerleşim yerlerinden biri olan Kanarya Mahallesi’nin bir kısmı 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un ikinci maddesine göre “riskli alan” olarak belirlendi. Küçükçekmece’nin en riskli yerlerinden olan Kanarya Mahallesi’ndeki yapıların büyük kısmı 1999 depreminden önce yapılmış. 2013 yılında Kanarya Mahallesi’nin bir bölümü Bakanlar Kurulu tarafından riskli alan ilan edildi, fakat mahallelinin sorunları çığ gibi büyüdü. Etüt ve tetkik süreçlerinin yavaş ilerlemesi, imar planlarının onay sürecinin uzaması, bölgedeki mülkiyet sorununun çözülememesi nedeniyle merkezî yönetimin süreci tamamlaması imkânsız hâle geldi. 2019-2020 yılları arasında hak sahipleriyle anlaşmaya varıldı, anlaşma kapsamında konutlar ve işyerleri yeniden yapılacak. Altyapısı ve üstyapısıyla nitelikli, çağdaş standartlarda yaşanabilir bir alan oluşturmak için İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki KİPTAŞ’la imzalanan bu protokol sayesinde çözüme yönelik önemli bir adım atılacak.
Kentsel dönüşüm, toplumsal yaşamı doğrudan etkileyen çok boyutlu bir süreç. Stratejilerinizi, proje modellerinizi ve bütçenizi nasıl planlıyorsunuz? Yerel paydaşlarınızı, yurttaşları ve sivil inisiyatifleri sürece dahil ediyor musunuz?
KEMAL ÇEBİ: Küçükçekmece’nin nüfusu 805.000. Toplanma alanlarının çoğu parklardan oluşuyor. Peki bir parkta kaç kişi olabilir? Bir parka 1.500 kişi bile sığmaz. Bu nedenle ilçemizdeki afet ve acil durum toplanma alanlarının sayısını 61’den 211’e, 520.000 metrekarelik alanları 1.709.837 metrekareye, kişi başına düşen alanı 0.57 metrekareden 2.17 metrekareye yükselttik. 21 mahallede toplam 31 adet deprem konteyneri bulunuyor. Vatandaşlarla görüşmeye başladık. Özel ekipler kurduk, üniversitelerle, Mimarlar Odası, Makine Mühendisleri Odası ve diğer meslek örgütleriyle görüşmelerimiz sürüyor. Mahalle Afet Gönüllüleri Derneği’yle birlikte ortak çalışmalar yapıyoruz. biri oldu. Mahalle Afet Gönüllüleri Derneği’nin düzenlediği eğitimlere katılan 127 vatandaş ve 37 belediye personeli sertifikalarını aldı. Hedefimiz, her mahallede mahalle gönüllerinin olması. Bu sayede herhangi bir afette ve acil durumda gönüllü ekipler anında müdahale edebilecek. Mahalle Afet Gönüllüleri Derneği’nin eğitimlerine katılan belediye personeli, Sivil Savunma Amirliği’nden ek eğitimler aldı. Belediyemizin Sivil Savunma Amirliği bünyesinde 50 kişilik arama kurtarma ekibi de var. Sualtı arama ve kurtarma çalışmaları için 15 dalgıçtan oluşan özel eğitimli ekibe de sahibiz. Bu ekipte özel sertifikalı dalgıçlar da yer alıyor. Vatandaşların mağdur olmaması, gerekli yardımları alabilmesi için onlara her konuda destek olduk. Evrak toplama, başvuru, yazışmalar ve süreç takibi gibi teknik konuların yanı sıra sorularına da yanıt vererek vatandaşlara yardımcı olmaya çalıştık, kurduğumuz birimlerle çalışmaya devam ediyoruz. İlçemizde temmuz ayında yapılan toplam kira yardımı 4 milyon 178 bin 813 TL’dir.
Belediyeniz bünyesinde fizibilite, harita, plan, jeolojik etüt, taşınmazların değer tespiti, ön hazırlık, imar planı taslaklarının hazırlanması, hak sahipleriyle görüşmeler vb. çalışmalar için ayrı bir birim oluşturdunuz mu? Finansman desteğine ihtiyaç duyuyor musunuz?
KEMAL ÇEBİ: Vatandaşlar kentsel dönüşüm yapılması gereken konutlar için belediyemize başvurduğunda mimarlarımız metrekare ölçümü yapıyor ve hakları konusunda vatandaşları bilgilendiriyor. Kentsel dönüşüm yapılacak binalara plan notları gereği emsal artışı verebiliyoruz. Bu süreçte vatandaşlara destek olmaya çalışıyoruz.
Kanarya Mahallesi’nde 2013 yılında başlayan kentsel dönüşüm çalışmalarını hızlandırdık. Mülkiyet sorununu çözerek, yerinde kentsel dönüşüm ilkesiyle, mühendislik hizmeti almadan depreme dayanıksız yapı stokunu sosyal donatı alanlarıyla birlikte hak sahiplerini mağdur etmeyecek şekilde yenilemek ve sürdürülebilir kentsel doku oluşturmak için çalışıyoruz. Kanarya Mahallesi’nde bilgilendirme ofisi açtık. “Üstenci ya da merkezci değil, Küçükçekmece’nin içinden biriyim,” derken bundan bahsediyorum. Sahaya indik, vatandaşlarla konuştuk. Süreci şeffaf bir şekilde ve vatandaşları bilgilendirerek yönetiyoruz. Hak sahipleriyle görüşmelerimiz devam ediyor, anlaşma oranı bugün itibarıyla %80’e ulaştı.
Riskli alanda hak sahipliği tespiti ve değerleme, mimari avan proje, fizibilite ve finansal model, imar uygulaması çalışmalarını tamamladık. Kentsel dönüşüm projesi kapsamında inşa edilecek 1+1, 2+1, 3+1 ve 4+1 daire tiplerinde toplam 1.240 bağımsız bölüm fizibilite ve finansal modelimiz çerçevesinde hak sahiplerine verilecek.
Kentsel dönüşüm projelerinin kapsamını belirleyen mevzuatta ve yasalarda değişiklik yapılması gerekiyor mu? Kentsel dönüşüm politikaları hangi kriterler doğrultusunda oluşturulmalı?
KEMAL ÇEBİ: Deprem hayatımızdan asla çıkmayacak, depreme her daim hazırlıklı olmamız gerekiyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, ilçe belediyeleri ve diğer tüm bileşenlerin ortaklaşa yapacağı doğru projeler oldukça önemli. Yerel yönetimlerin alacağı kararlarla gerekli tedbirlerin alınması mümkün ve doğru değil. Belediyemizin bütçesi bunların %1’ini bile yapmaya yetmez. İlçemizde dar gelirli vatandaşlar yaşıyor. Dolayısıyla “Binanı yenile,” dediğinizde vatandaşların gücü yetmiyor. Maddi sorunların yanı sıra donatı, okul, yeşil alan, altyapı ve daha birçok detay var. “Binaları yapalım, imar artışı verelim, beş katlı yere yedi kat yapalım, yedi katın iki katını müteahhit alsın. Müteahhidin kârı olsun, vatandaşın da cebinden para çıkmasın,” anlayışı doğru ve şehircilik adına sürdürülebilir değil. Kentsel dönüşümle bu işi çözebilmek için rezerv yerlerin olması gerekiyor. Kentsel dönüşümün uygulanacağı yerlerdeki insanlar yerlerinden uzaklaştırılmamalı, yerinde dönüşüm yapılmalı. Sürekli deplase ederek kentsel dönüşüm tamamlanmalı. Bu da parayla ve imkânlarla ilgili. Sorun devlet, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyeleri tarafından ortaklaşa çözülmeli. Makro siyasetten uzak bir proje geliştirilmeli. Biz de üzerimize düşeni yapacağız.