YÜKLENİYOR
Ardahan Belediye Başkanı Faruk Demir Belediye Gazetesi’nin sorularını yanıtladı.
Yaşam Vadisi Projesi’nden bahseder misiniz? Projenizin amacı nedir?
FARUK DEMİR: TRA-2 Bölgesi, İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması’na göre 2011 yılı itibarıyla genel gelişmişlik açısından 26 düzey-2 bölgeleri arasında 25. sırada yer alıyor, iller düzeyinde Ardahan 71. sırada bulunuyor. Göç, 2015 yılında Serhat Kalkınma Ajansı tarafından hazırlanan Ardahan İli Sosyal Analiz Çalışması kapsamında Ardahan’ın en önemli sosyal sorunu olarak belirlendi. Ekonomik nedenler, kentimizdeki göçün belirleyicisidir. Bu durum, kentimizdeki yatırımları, istihdamı, tüketimi, tüketime bağlı yatırımları ve iş olanaklarını etkilemektedir. Dolayısıyla kentimiz için nitelikli insan kaynağı kaybı söz konusu olmaktadır. Göç, sosyo-ekonomik gelişmemişliğin hem nedenidir hem de sonucudur. 15-24 yaş arası genç işsizlik oranı, kentimizin en önemli sorunudur. İş imkânları olmadığı için gençler büyük kentlere göç etmektedir. Bölge halkının vakit geçirebileceği ve sosyalleşebileceği yerlerin az olması nedeniyle sosyal hayata ilişkin memnuniyet de azalmaktadır. Sosyal donatı alanlarının yetersizliği de göçün nedenleri arasındadır. TÜİK’in 2018 yılındaki göç verilerine göre, Ardahan’da göç hızı binde -29,61’dir. Kapsanan Bölgede Belirlenen İhtiyaç ve Sorunların Tanımlanması TRA2 Bölgesi, Türkiye genelinde il ve bölge bazında gerçekleştirilen sosyo-ekonomik endekslerde son sıralarda yer alıyor. Bölgenin bu endekslerde son sıralarda yer almasına yol açan etkenlerden en önemlisi, bölgenin sosyal ve kültürel imkânlarının yetersiz olmasıdır. Bölgenin başlıca sorunlarından biri, TRA2 Bölgesi’nin yüksek turizm potansiyeline sahip olmasına rağmen bu potansiyelin değerlendirilememesidir. Bu durumun başlıca nedenleri arasında turizm için gerekli altyapının eksik olması sayılabilir. Ayrıca bölgedeki nitelikli insan kaynağı sorunu, işletme kapasitelerinin düşük olması, turizm yatırımlarının yetersizliği, turistlerin vakit geçirmesini sağlayacak dinlence, eğlence ve yeme-içme tesislerinin ve ürün çeşitliliğinin yeterli olmaması, turist sayısını olumsuz yönde etkileyen faktörlerdir. TRA2 Bölgesi İl Kültür ve Turizm Müdürlükleri’nden elde edilen veriler, bölgedeki turizm işletmecileriyle yapılan görüşmeler neticesinde konaklama tesislerinin eksiklerinin ve yetersizliğinin bölgenin en temel sorunu olduğu tespit edilmiştir. Konuyla ilgili gelişme kaydedilmiştir, ancak nitelikli konaklama tesisi ve yatak kapasitesi istenen düzeye ulaşamamıştır. Konaklama imkânlarının çeşitlendirilmesi ve yatak kapasitesinin artırılması gerekmektedir.
Ardahan’ın ve TRA-2 Bölgesi’nin kış, doğa, kültür turizmi potansiyelinin ve altyapısının geliştirilmesi, tanınırlığının ve bilinirliğinin artırılması, sürdürülebilir ekonomik kalkınmaya katkıda bulunulması amaçlanmaktadır.
Kura Nehri’nin kıyısında özgün, markalaşmaya uygun ve nitelikli konaklama modeli oluşturmak, yeni istihdam alanları yaratmak, altyapıyı geliştirmek, turist sayısını, turizm gelirini, potansiyelini artırmak ve kentimizi tanıtmak diğer amaçlarımız arasındadır.
Projenin hazırlık süreci, kapsamı, içeriği, hedef kitlesi, bölgeye ve Ardahan’a katkısı hakkında bilgi verir misiniz?
FARUK DEMİR: Projenin yürütüleceği bir ofis oluşturduk, projede görev alacak personeli belirledik (mimar, proje koordinatörü, proje destek personeli). Projenin uygulama süreci için belediyemizin tüm birimlerini ve personeli görevlendirdik, belediyemizin ekipmanını tahsis ettik. İhale edilecek uygulamaların mimari ve mekanik (statik, elektrik) projelerinin hazırlanması, zemin etüdü süreci tamamlandı, ihaleye hazır hâle getirildi. Proje kapsamında yapım ve satın alma işlemlerinin ihale dosyası hazırlandı, ihalesi yapıldı. İhaleyi alan firmayla sözleşme imzalandı, teknik şartnameye göre yer teslimi yapıldı ve projeye başlandı.
Kalkınmanın ön koşullarından biri, sosyal ve kültürel değişimin de sağlanmasıdır. Ardahan gibi birçok alanda dezavantajlı olan kentlerde çözüm odaklı, gelişime açık ve kapsayıcı çalışmaların planlaması ve hayata geçirilmesi gerekmektedir. Sürdürülebilir kalkınma için ekonominin lokomotifi olan sektörlerin altyapı ihtiyaçlarının karşılanması zorunludur. Bu nedenle turizme yapılacak yatırım, ekonomik sürdürülebilirlik açısından önemli bir rol oynamaktadır.
Turizmin yerel halk, ekonomi, doğal ve beşeri yapılar üzerinde önemli bir etkisi vardır. Ekonomik, sosyal, kültürel açıdan ve çevre açısından ülkeler, bölgeler üzerinde güçlü bir etkisi olan turizm sektörü, son 60 yılda dünyadaki olumsuzluklara rağmen en fazla ve en hızlı gelişen sektörlerden biri hâline gelmiştir. Turizme yatırım yapılması, bölgenin ve kentin gelişimi açısından önem arz etmektedir. Ardahan, Ahıska’nın, Ani’nin ve Artvin’in hızla gelişen doğa turizmi hattı dahilinde Çıldır Gölü, Şeytan Kalesi, Ardahan Kalesi, Kura Kanyonu gibi tarihî ve doğal güzelliklere sahiptir. Ardahan’da turizmin canlanması için sektörel yatırımın, KOBİ sayısının, işletmelerin çoğalması ve altyapının sağlanması gerekmektedir. Ardahan’ın kış turizmi potansiyeli yüksek olmasına rağmen işletmelerin turizm altyapısı istemesi nedeniyle bu alanda potansiyel artışı görülmemektedir. Dolayısıyla turizme ilişkin ekonomik kalkınma sağlanamamıştır. Ardahan’da rekabet gücü yüksek, sürdürülebilir turizm sektörünün oluşması, sektörün altyapı eksikliklerinin giderilmesiyle mümkündür. Kentimizde yaşam kalitesinin yükselmesi, göçün azaltılması, nitelikli personelin kentte kalması, turistlerin memnuniyet duygusunun artırılması için altyapı ve hizmet sorunlarının çözülmesi gerekmektedir. Kış, doğa ve kültür turizmini yaygınlaştırmak, kentimizin bilinirliğini artırmak ve markalaşmasına katkıda bulunmak amacıyla fiziki ve teknik altyapı eksikliklerini gidermeyi planlıyoruz. Yenilikçi bir yaklaşımla Kura Nehri’nin kıyısında nitelikli turistik tesisler inşa etmeyi hedefliyoruz. Projenin hedef kitlesi, Ardahan halkı, belediyemizin personeli ve aileleri, yerli/yabancı turistler, esnaf ve işyerleridir.
Proje kapsamında 4.258 metrekarelik alanda rekreasyon çalışması yapıldı. 91 metrekarelik alana 10 adet bungalov ev inşa edildi, 161 metrekarelik alana da restoran yapıldı. Kura Nehri’nin doğal güzelliğini ön plana çıkarmak, yerel ve özgün mimari tasarımla kentimizi ve bölgeyi turizm altyapısına kavuşturmak, projenin ana hedeflerindendir. Bu süreç, kentimizin diğer yatırımlarında da örnek olacaktır. Turizm sektörü, diğer sektörleri de etkileyen ekonomik güce sahiptir, yeni iş kolları ve yatırımları açısından önem taşımaktadır. Kentimizde bu tür sosyal tesislerin oluşturulması, yerel halkın, yerli/yabancı turistlerin kaliteli vakit geçirmesine imkân tanıyacaktır. Bu sayede kentimizin yaşanabilirlik düzeyi yükselecek, göç azalacaktır. Ülkemizde bölgesel farklılıklarının azaltılmasına, rekabet gücünün artmasına olanak tanıyacak projemiz sayesinde kentimizin ekonomisinde iyileşme sağlanmıştır.
Projeyi planlarken bütçe, yatırım, kaynak ve mevzuat açısından herhangi bir zorluk yaşadınız mı? Yaşadıysanız, bu zorlukları aşmak için hangi çalışmaları yaptınız?
FARUK DEMİR: Projemizi, Serhat Kalkınma Ajansı ortaklığıyla, %50 hibe desteği alarak hayata geçirdik. Ülkemizdeki enflasyonun fiyat istikrarını bozması nedeniyle uygulama aşamasında sorunlar yaşandı. Belediyemizin desteğiyle, yüklenicilerin projeyi bitirme isteğiyle bu sorunlar aşıldı.