"Benim iki büyük eserim var; biri Türkiye Cumhuriyet'i diğeri Cumhuriyet Halk Partisi."

Toplu iş sözleşmelerinde yüksek hakem kurulunun rolü

  • 9 Ocak 2023
SODEMSEN Toplu İş Sözleşmesi Avukatı Esin Bayramoğlu “Toplu iş sözleşmelerinde yüksek hakem kurulunun rolü” başlığında yazdı.

İş Hukuku’nda önemli bir yer bulan “toplu iş sözleşmeleri”, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu kapsamında düzenlenmiştir. Yüksek Hakem Kurulu, grevin yasak olduğu işyeri ve işletmelerdeki toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşma sağlanmaması durumunda toplu sözleşmenin imzalanmasına mutlak anlamda yetkili kuruldur. Yüksek Hakem Kurulu’nun toplu iş sözleşmesi sürecinde önemli bir yeri olduğunu belirtmek gerekir.

Yüksek Hakem Kurulu, üçlü temsil sisteminden oluşur, birinci grupta tarafsız temsilciler yer almaktadır. Temsilciler, Yüksek Hakem Kurulu başkanı olarak Yargıtay’ın iş davalarına bakan dairenin başkanlığında, cumhurbaşkanı tarafından bakanlıklar dışından  seçilen tarafsız bir üye, üniversitelerin iş hukuku veya ekonomi öğretim üyeleri arasından YÖK tarafından seçilen bir üyeyle Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Genel Müdürü’dür. İkinci grupta, en fazla üyeye sahip işçi konfederasyonu tarafından seçilen iki üye bulunmaktadır. Üçüncü grupta ise, biri en çok işveren mensubu olan işveren konfederasyonu, diğer de kamu işverenlerini temsilen cumhurbaşkanı tarafından seçilecek iki üye yer almaktadır. Üyeler, iki yıl için seçilir ve yeniden seçilmeleri için bir engel yoktur.

İşbu kurul, ilgili uyuşmazlığı evrak üzerinden inceler. Söz konusu uyuşmazlığa ilişkin yeterli kanaat oluşmadığı takdirde görevli kişilerden bilgi alarak incelemesine devam eder.

Kurul tarafından yapılan inceleme sonucunda, toplantıya katılanların çoğunluğuyla karar verilir. Oyların eşit olması hâlinde, başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlar. Verilen karar, uyuşmazlığın taraflarını bağlayacak niteliktedir ve toplu iş sözleşmesi hükmündedir.
 
Yüksek Hakem Kurulu’na başvuru süreci şu şekilde düzenlenmiştir:

MADDE 51- (1) Grev oylaması sonucunda grev yapılmaması yönündeki kararın kesinleşmesinden itibaren altı iş günü içinde işçi sendikası, grev ve lokavtın yasak olduğu uyuşmazlıklarda 50. maddenin beşinci fıkrasında belirtilen tutanağın tebliğinden ya da erteleme süresinin uyuşmazlıkla sonuçlanması hâlinde sürenin bitiminden itibaren taraflardan biri altı iş günü içinde Yüksek Hakem Kurulu’na başvurabilir. Aksi takdirde işçi sendikasının yetkisi düşer.

Yüksek Hakem Kurulu, iş hayatında yaşanan uyuşmazlıkların çözülmesi için kurulmuştur. Kanunda tanımlanan yasal sürecin sonunda taraflar arasındaki uyuşmazlıkları kesin bir karara bağlamaya odaklı çalışma esasıyla, Toplu İş Sözleşmeleri Hukuku’nda ilgili hususlarda karar mercii olarak karşımıza çıkmaktadır.


Kaynak: https://www5.tbmm.gov.tr/kanunlar/k6356.html, https://tr.wikipedia.org.



Önerilen Haberler