YÜKLENİYOR
Dünyadan yerel yönetimlerin cinsiyet eşitsizliğine karşı çalışmalarını derledik.
İSVEÇ
https://sweden.se/life/equality/gender-equality
Kadınlar ve Erkekler İçin Eşit Güç ve Etki
İsveç uzun zamandır cinsiyet eşitliğinin güçlü bir destekçisi. Ülkede cinsiyet ayrımcılığına karşı bir yasa var, ancak yönetim kademesinde erkek egemenliği söz konusu.
İsveç’in Yaklaşımı
İsveç’te kapsayıcılık, cinsiyete bakılmaksızın herkesin çalışma ve kendi geçimini sağlama, kariyerini ve aile hayatını dengeleme, istismar veya şiddet korkusu olmadan yaşama hakkına sahip olmasıdır. Toplumsal cinsiyet eşitliği sadece kadın ve erkek arasında eşit dağılım anlamına gelmez. Kadınların ve erkeklerin bilgi ve deneyiminin toplumun her alanında ilerlemeyi teşvik etmek amacıyla kullanılmasını sağlayan niteliksel yönlerle de ilgilidir.
Toplumsal Cinsiyetin Ana Akımlaştırılması
İsveç Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ajansı, toplumsal cinsiyet perspektifinin tüm faaliyetlere entegre edilmesi amacıyla devlet kurumlarını desteklemesi için 2018 yılında İsveç hükümeti tarafından görevlendirilmiştir. Devlet Kurumlarında Toplumsal Cinsiyetin Ana Akımlaştırılması Programı’nın amacı, toplumsal cinsiyet eşitliğini her kurumun çalışmalarının her aşamasına entegre etmektir.
İşyerinde Eşitlik
İsveç, işyerinde toplumsal cinsiyet eşitliğinin yaygınlaştırılmasında önemli bir yol katetmiştir. İşyerinde cinsiyet ayrımcılığı 1980 yılından bu yana yasadışıdır. Ayrımcılık Yasası, işverenlerden sadece kadın-erkek eşitliğini teşvik etmesini değil, aynı zamanda tacize karşı önlem almasını da içermektedir. 2017 yılında yasanın genişletilmesinin ardından önleyici çalışmalar tacizi de kapsamaktadır. Yasa ayrıca ebeveynlik izni alan veya alacak çalışanlara ve iş başvurusunda bulunanlara haksız muamele yapılamayacağını belirtmektedir. Ayrımcılık vakaları, eşit hakları koruyan eşitlik ombudsmanına (parlamento tarafından halkın şikâyetlerini dinleyip, çözüme ulaştırmak üzere seçilmiş kişiler) bildirilebilir.
Ekonomik Eşitlik
İsveç, kadın-erkek arasındaki ekonomik eşitliği büyük ölçüde artırmıştır. Yine de maaş farkı devam etmektedir. Bu, İsveç’in toplumsal cinsiyet eşitliği gündemindeki zorluklardan biridir. 2021 yılında İsveç’te kadınların ortalama aylık maaşı erkeklerinkinin %90.1’i kadardır. Erkekler ve kadınlar arasındaki maaş farkı, meslek, sektör, pozisyon, iş deneyimi ve yaş farklılığıyla açıklanabilir.
Ayrımcılık Yasası, işverenlerin ve çalışanların eşit işe, eşit maaş için aktif olarak çalışması, kadınlarla erkeklerin maaş artışı konusunda eşit fırsatlara sahip olması gerektiğini belirtmektedir. İsveç Kadın Lobisi, cinsiyetten bağımsız olarak herkesin eşit maaş almasını sağlamayı amaçlamaktadır. Kadınlar için 2012 yılında “tüm gün ödeme” uygulaması başlatılmıştır. Bu uygulama, kadın sendikaları, sendikal örgütler ve kadın hareketi dernekleri arasındaki işbirliğidir.
Çocuk ve Kariyer Denklemi
Çocuk bakımı tüm ebeveynler için garanti altındadır, anaokullarının herkes için uygun fiyatlı olması hedeflenmektedir. Kamusal çocuk bakımı hizmeti, 1970’li yıllarda yeniden düzenlenmiştir, çalışan ebeveynler için kolaylaştırıcı özellikler hizmete dahil edilmiştir.
Doğum İzni
İsveç, cinsiyete özel doğum iznini ebeveyn izniyle değiştiren ilk ülkedir. Ebeveyn sigortası olarak adlandırılan uygulama, çiftlerin çocuk başına işyerinden altı ay izin almasını, her ebeveynin bu sürenin yarısını kullanmasını sağlıyordu. Baba, izin günlerini anneye devredebiliyordu, İsveç’teki babalık izninin %90’ı sadece anneler tarafından kullanılıyordu. 1995 yılında ilk “pappamånad” (baba ayı) uygulanmaya başladı, “kullan ya da kaybet” esasına göre babaya 30 günlük izin ayrıldı. Baba o ay izin kullanmamaya karar verirse, çift bir aylık ücretli iznini kaybediyordu. 2002 yılında bu süre iki aya çıkarıldı. 2016 yılında babalar için 90 günlük ücretli izinle birlikte üç “baba ayı” uygulaması başlatıldı.
KANADA
https://www.empowerwomen.org/en/projects/pages/we-empower-g7-canada
Kanada’daki iki aşamalı yaklaşım, işyerinde ve toplumsal hayatta cinsiyet eşitliğini ve kadınların ekonomik açıdan güçlendirilmesini desteklemek için özel sektörü ve kamu sektörünü bir araya getirmeyi amaçlamaktadır. Çok paydaşlı çalışmalarla kadınların ekonomik açıdan güçlendirilmesine yönelik politikalara odaklanılmaktadır. Kanada, kadınların güçlendirilmesi için özel sektörü desteklemeyi ve teşvik etmeyi hedeflemektedir. Toplumsal cinsiyet eşitliği kapsamında dört temel prensip ön planda tutulmaktadır.
1. Eşit Maaş: 2018 yılında bir kadın, bir erkeğin kazandığı her bir dolar için 87 sent kazanmıştır. Cinsiyete dayalı maaş farkı, kadınların maaş almadan çalıştığı 47 güne eşdeğerdir. Diğer uluslardan kadınlar, göçmen kadınlar ve engelli kadınlar için maaş farkı daha da belirgindir. Kanada hükümeti, 2018 yılında Maaş Eşitliği Yasası’nı kabul etti. Yasayla birlikte 10 veya daha fazla çalışanı olan işverenlerin maaş uygulamalarını incelemesi talep edildi. Maaş eşitliği planı dahilinde farklı uygulamalar söz konusu olursa, işverenlerin bu farklılıkları ortadan kaldırmak ve maaş eşitliğini sağlamak için kadın çalışanların maaşlarını artırmaları gerekecektir. Ayrıca İstihdam Eşitliği Yasası kapsamında özel sektördeki maaş farklılıklarını ortadan kaldıracak ve maaş şeffaflığını sağlayacak önlemler 2018 yılında uygulanmaya başladı. Bu tedbirlerin, kadınları, yerli halkları, engellileri ve azınlık mensuplarını etkileyen maaş farklılıkları konusunda farkındalığı artırmayı amaçlıyordu. Kanada’daki çalışmalar, Kanada genelinde kadın-erkek arasındaki maaş farkını kapatmayı amaçlamaktadır.
2. İş ve Yaşam Dengesi (çocuk ve yaşlı bakımı): Kadınlar, işgücüne katılımı doğrudan ve olumsuz yönde etkileyen maaşsız bakım işlerinde orantısız bir sorumluluk taşımaktadır. Kanada’da kadınlar ev işleri için günde ortalama 2.8 saat harcamaktadır. Bu süre, erkeklerden 54 dakika fazladır. 25-54 yaş arasındaki kadınlar ödemesiz işlerde günde ortalama 3.9 saat harcarken, erkekler 2.4 saat harcamaktadır. Kanada’da yakın zamanda uygulamaya konulan ebeveyn izni politikası, diğer ebeveyni beş ila sekiz haftalık ek yardımlarla daha uzun ebeveyn izni almaya teşvik etmektedir. Kanada’daki çalışmalar, iş ve yaşam dengesini destekleyen en iyi uygulamaları sergilemeyi amaçlamaktadır.
3. Kapsayıcı İnovasyon: Bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik mezunu kadın sayısındaki artışa rağmen bu alanlarda çalışan kadınların oranındaki artış yavaş seyretmektedir. 1987 yılında STEM işgücünün %20’sini kadınlar oluştururken, 2017 yılında bu oran %23’e yükselmiştir. Kadınların ekonomik açıdan güçlendirilmesi, teknolojik gelişmelerin tasarımına, kullanımına ve üretimine katılmakla yakından ilişkilidir.
4. Kadın Girişimciliği: Kanada, ticaret fırsatları için kadınları destekleme konusunda kararlıdır. Kanada’daki küçük ve orta ölçekli işletmelerin %16’sı kadınlara aittir, bu işletmelerin sadece %11’i Kanada dışında faaliyet göstermektedir. Kanada’da kadınlara ait ya da kadınlar tarafından yönetilen küçük ve orta ölçekli işletmelerin yalnızca %2’si ürün ve hizmetlerini ihraç etmektedir. Kanada hükümeti, 2018 yılında Kadın Girişimciliği Fonu’nu hayata geçirdi. Kanada’daki çalışmalar, kadın girişimcileri öne çıkarmayı ve kadınlara ait işletmelerin Kanada dışında ölçeklendirilmesi ve büyütülmesi için en iyi uygulamaları belirlemeyi amaçlamaktadır.
FİNLANDİYA
https://www.themayor.eu/en/a/view/finnish-government-wants-to-eliminate-gender-inequality-in-technology-7939
Finlandiya Dışişleri Bakanlığı, teknoloji sektöründeki eşitsizlikle mücadele etmek üzere bir kampanya başlattı. “Cinsiyet Eşitliği İçin Algoritma” kampanyası, BM’nin Küresel Nesil Eşitliği Girişimi’nin bir parçasıdır, herkese ait ve herkes için güvenli bir dünya yaratmayı amaçlamaktadır. Kampanya, dört sorunu ele almayı ve çözmeyi amaçlıyor. Teknolojiye ve dijital becerilere erişimde cinsiyet farkının olduğuna dikkat çekiliyor. Teknoloji ve inovasyon, kadınların ihtiyaçlarını dikkate almıyor, kadınlara eşit şekilde yanıt vermiyor. Hükümet, küresel ICT (bilgi ve iletişim teknolojisi) sektöründe çalışanların %35’inden azını kadınların oluşturduğunu belirtiyor. Çevrimiçi şiddetin ve ayrımcılığın cinsiyet temelli olduğu tespit edilmiştir. Kadınların çevrimiçi tacize ve nefret söylemine maruz kalma oranının erkeklerden 27 kat daha fazla olduğu ifade ediliyor. Kampanya, yukarıda bahsedilen sorunları ortadan kaldırmayı ve teknoloji sektörünü herkes için erişilebilir kılmayı amaçlıyor. “Cinsiyet Eşitliği İçin Algoritma” kampanyası, herkesi kampanyaya katılmaya ve kapsayıcı bir sektör yaratılmasına yardımcı olmaya davet ediyor.
CADİZ, İSPANYA
https://www.themayor.eu/en/a/view/la-janda-goes-towards-gender-equality-4105
La Janda’da Toplumsal Cinsiyet Eşitliği
Toplumsal cinsiyet eşitliği, toplumsal, siyasi ve ekonomik gündemin ön sıralarında yer alıyor. Eşit maaş konusu da gündemde tutuluyor. Toplumsal cinsiyet eşitliği, kadın liderliği ve girişimciliği, birçok ülkede çevre ve iklim gündeminin de bir parçası. Avrupa Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Enstitüsü’ne göre İspanya, toplumsal cinsiyet eşitliği endeksinde dokuzuncu sırada yer alıyor. La Janda bölgesindeki beş belediye, eşitlik planları geliştirmeye çalışıyor. Bu planlar, belediyeler ve bölgesel makamlar arasında imzalanan özel bir anlaşma sayesinde hayata geçiriliyor. Eşitlik planları, bölge bütçesi tarafından finanse ediliyor. Anlaşma aynı zamanda La Janda Kadın Bilgilendirme Merkezi’nin faaliyetlerine devam etmesine olanak tanıyor. Merkez, 1997 yılından bu yana hizmet veriyor, eşitlik politikalarına ilişkin tavsiyelerde bulunuyor, bilgi sunuyor ve kadınların aktif katılımını teşvik ediyor. Ayrıca özel programlar geliştiriyor ve yürütüyor. Merkeze, 35.000 avroluk ek finansman sağlanıyor. Bilinçlendirme ve bilgi yayma amaçlı bilgilendirme kampanyaları, konferanslar, atölye çalışmaları vb. etkinliklere ek fonlar tahsis ediliyor. La Janda, küçük bir idari birimin bile etkin politikaları nasıl geliştirebileceğini göstermektedir.
HOLLANDA
https://www.government.nl/topics/development-cooperation/the-development-policy-of-the-netherlands/equal-rights-for-women-and-girls
https://www.nlontwikkelingssamenwerking.nl/en/#/results/themes/womens-right-and-gender-equality
Kadınlar ve Kız Çocukları İçin Eşit Haklar ve Fırsatlar
Hollanda, toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ortadan kaldırmayı amaçlayan, kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetle mücadele eden kuruluşları desteklemektedir. Kadın-erkek arasındaki eşitsizlik dünyanın her yerinde varlığını sürdürmektedir. Hollanda Dışişleri Bakanlığı, cinsiyet eşitsizliğiyle mücadele çalışmaları kapsamında kadın hakları ve cinsiyet eşitliğiyle ilgili dört temaya odaklanmaktadır:
● Kadın liderliğinin ve kadınların karar alma süreçlerine katılımının teşvik edilmesi,
● Kadınların ekonomik açıdan güçlendirilmesi,
● Kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetin önlenmesi ve ortadan kaldırılması,
● Çatışma çözümünde ve barışın inşasında kadınların rolünün güçlendirilmesi, çatışma durumlarında kadınların ve kız çocuklarının korunması.
Toplumsal cinsiyet eşitliğine odaklanan politikalar, sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda yapılandırılmaktadır. Sürdürülebilir kalkınma hedefleri, kadınlar ve kız çocukları için toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasını ve güçlendirilmesini amaçlamaktadır.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Programları
Hollanda, kadınlar ve kız çocukları için eşit hakların, toplumsal cinsiyet eşitliğinin, cinsel sağlık ve üreme sağlığı haklarının desteklenmesi için dünyanın en büyük fonlarından birine sahiptir. 2021-2025 dönemi için toplam 500 milyon avro değerindeki fon (SKH5), sivil toplumun güçlendirilmesine yönelik politikalar için ayrılmıştır (kadınların gücü fonu, kadın, barış ve güvenlik fonu, cinsel sağlık, üreme sağlığı ve hakları ortaklık fonu, güneyden liderlik fonu). Seslerin Gücü Programı, sivil toplumun güçlendirilmesine ilişkin politikalar dahilinde kadın hakları örgütlerine de odaklanmaktadır.
Toplumsal Cinsiyet Diplomasisi
Hollanda, kadın hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği için kampanya yürütmek, uluslararası anlaşmalara uymak amacıyla toplumsal cinsiyet diplomasisine önem vermektedir. Hollanda, bu konuda benzer düşünen ülkelerle işbirliği yapmaktadır. Farklı görüşlerdeki ülkelerle diyaloğu da teşvik etmektedir. AB, Avrupa Konseyi ve BM gibi uluslararası kuruluşlar işbirliğiyle kadın haklarını korumaya, toplumsal cinsiyet eşitliğini teşvik etmeye çalışmaktadır. Hollanda, toplumsal cinsiyet diplomasisinde uluslararası anlaşmaların ve standartların korunmasına, bunların BM üye devletleri tarafından uygulanmasına odaklanmaktadır. Örneğin, BM Genel Kurulu’nda ve BM İnsan Hakları Konseyi’nde alınan kararlar aracılığıyla uluslararası standartların güçlendirilmesi hedeflenmektedir.
Toplumsal Cinsiyetin Ana Akımlaştırılması ve Feminist Dış Politika
Hollanda, kadın haklarını ve toplumsal cinsiyet eşitliğini dış politikasına entegre ederek toplumsal cinsiyet eşitliği için çalışmaktadır. İnsan haklarına, güvenliğe, dış ticarete ve uluslararası işbirliğine odaklanan politika ve programlarda kadınların ve kız çocuklarının çıkarları dikkate alınmaktadır. Kısa süre önce açıklanan feminist dış politika, bireyler arasındaki eşitlikle ilgilidir.
ALMANYA
https://www.irishtimes.com/world/europe/2023/03/07/germany-embraces-feminist-foreign-and-development-policy/
Almanya, kadın haklarını, toplumsal cinsiyet eşitliğini ve kadınların siyasete katılımını savunan, bu kapsamda geliştirilen projelere siyasi ve mali desteğe öncelik veren feminist bir dış politika için yeni bir plan sundu. Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Dünya Kadınlar Günü öncesinde yaptığı açıklamada, bu politika değişikliğinin dünya barışı ve refahı için gecikmiş bir araç olduğunu belirtti. Baerbock, “Kadın hakları, toplumların barometresidir. Diğer konuların yanı sıra kökenleri, dinleri, engellilikleri, cinsiyetleri veya cinsel kimlikleri nedeniyle dışlanan insanlara daha güçlü bir şekilde odaklanmaktadır,” dedi. Annalena Baerbock, feminist dış politikayı geliştirmek için tam zamanlı bir kadın büyükelçi atama sözü verdi. Zaman içinde bu politikanın hükümet ve parlamento nezdinde “feminist refleks” geliştirmesi, afet yardımı ve iklim koruma çalışmalarında kadınların ve azınlık gruplarının çıkarlarına öncelik verilmesini hedefliyor. Almanya, toplumsal cinsiyet eşitliğine odaklanan projeleri desteklemek üzere 2025 yılına kadar kalkınma bütçesinden 12 milyar avro ayırma sözü verdi. Alman diplomasisi ve kalkınma yardımları, kadın bilim insanları, gazeteciler, sanatçılar ve insan hakları aktivistleri için daha fazla desteğe odaklanacak. Önde gelen Alman hayır kurumları, haklara, kaynaklara ve temsile erişime, kendi kendini seçen erkek gruplarının hâkim olduğu geleneksel yapıların düzenlenmesine dair planı memnuniyetle karşıladı. Feminist dış politika ilkeleri ilk kez 1915 yılında ortaya atıldı, son yıllarda Kanada, Meksika, Fransa ve İsveç tarafından benimsendi.