YÜKLENİYOR
Yenimahalle Belediye Başkanı Fethi Yaşar Belediye Gazetesi'ne cinsiyet eşitsizliğiyle mücadelelerine yönelik projelerini aktardı.
Sanayide Kadın Eli Projesi’nden bahseder misiniz? Projenizin amacı nedir?
FETHİ YAŞAR: Toplumsal cinsiyet eşitliğinin yaygınlaştırılması kapsamında çalışmalar yürütüyoruz, “kadın dostu belediye” unvanını alan bir belediyeyiz. Kadınların her alanda eşit temsil edilmesi için çalışmalar yürütüyoruz. Bu kapsamda 2014 yılında kadın sığınma evi açtık. Özellikle can güvenliği riski olan kadınların ve çocuklarının kaldığı sığınma evinde hem kadınlar hem de çocukları için yaşam alanı oluşturduk. Kadınlara ve çocuklara psiko-sosyal destek veriyoruz, kadınlar için mesleki eğitimler düzenliyoruz, kreş hizmeti sunuyoruz, kadınları sosyal hayata dahil etmek amacıyla çalışmalar yapıyoruz. 2019 yılında “kadın dostu belediye” unvanını aldık. Yerel eşitlik eylem planı hazırlayan ve bu planı uygulayan belediyelerin de başında geliyoruz. Yerel eşitlik eylem planı kapsamında eğitimden istihdama, sağlıktan kentsel hizmetlere kadar birçok alanda kadın katılımını artıracak ve eşit temsili sağlayacak mekanizmaları oluşturduk.
Sığınma evi modelinin bir çıktısı olarak kadınlar için istihdam olanaklarını artırmak ve kadın dostu belediye olma yolunda adım atmak amacıyla Sanayide Kadın Eli Projesi’ni hayata geçirdik. Projemiz, birçok belediyeye, kamu kurum ve kuruluşuna örnek oldu. Sanayide Kadın Eli Projesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı tarafından koordine edilen “Dezavantajlı Kişilerin Sosyal Entegrasyonu ile İstihdam Edilebilirliklerinin Geliştirilmesi Hibe Programı” kapsamında belediyemiz, Ostim Sanayici ve İş İnsanları Derneği ve Hacettepe Üniversitesi işbirliğiyle yürütüldü. Proje, 2016-2017 yılları arasında Yenimahalle’de uygulandı. Proje uygulanmaya devam ediyor. Projenin amacı, şiddet mağduru kadınların haklarını korumak, sosyal uyumu desteklemek, kadın istihdamını artırmaktır.
Projenin hazırlık süreci, kapsamı, içeriği, hedef kitlesi, bölgeye ve Yenimahalle’ye katkısı hakkında bilgi verir misiniz?
FETHİ YAŞAR: Ankara’da belediyelere ve bakanlığa bağlı sığınma evlerinde kalan 50 kadın ve 3-6 yaş arasındaki 25 çocuk, projenin hedef kitlesiydi. Proje kapsamında yetenek ve yetkinliklerine göre 50 kadına Ostim Gazi Meslek Yüksekokulu eğitmenleri tarafından altı ay boyunca kaynakçılık, lojistik ve plastik enjeksiyon eğitimleri verildi. Eğitim alan kadınlar, Ostim’deki firmalarda staj yaptı, daha sonra bu firmalarda çalışmaya başladı. Kadınların eğitim süresi boyunca çocuklarına bakım hizmeti verildi. 3-6 yaş arasındaki çocuklar, belediyemizin kreşlerinden, 8-14 yaş arasındaki çocuklar da okul sonrasında belediyemizin gençlik ve eğitime destek merkezlerinden yararlandı. Proje sayesinde OSTİM’de ilk defa belediyemiz tarafından bir kreş yapıldı. Kreşten, OSTİM bölgesinde çalışan kadınların çocukları da yararlandı. Kreşin 7/24 hizmet vermesi için çalışmalar devam ediyor. İşten geç çıktıklarında ya da iş sonrası sosyalleşmek istediklerinde kadınların, çocuklarını nereye bırakacaklarına dair endişe duymamaları için kreşin çözüm olabileceğini düşündük.
Proje dahilinde eğitimleri süresince kadınlara OSTİM OSB’de psiko-sosyal destek hizmeti sunan “Kadın Danışma Merkezi” kuruldu, toplam 500 kadına psiko-sosyal destek verildi. Kadın Danışma Merkezi de sanayide kurulan ilk danışma merkezi oldu. OSTİM OSB’de toplam 50 işletmede 2.500 kişiye kadına yönelik şiddet ve toplumsal cinsiyet eşitliği konularında farkındalık eğitimi verildi. Eğitime katılan işletmelere de “kadın dostu işletme” belgesi verildi. Eğitimleri tamamlayan kadınlar, bu belgeyi alan işletmelerde staj yaptılar, daha sonra istihdam edildiler.
Proje sayesinde ataerkil anlayışın yaygın olduğu sanayi bölgelerinde “erkek mesleği” olarak görülen mesleklere ilişkin tabular yıkıldı. Mesleklerin cinsiyetinin olmadığı, yetkinlik ve yeterliliği olan herkesin her mesleği yapabileceği görüldü. Projeye gazetelerde ve ana akım medyada yer verildi. Bu sayede projenin etki alanı genişledi. Asansör bakım-onarım, forklift hizmeti veren firmalar bize ulaştı, bu alanlarda da kadın çalıştırmak istediklerini belirtti. Böylelikle kadınlar için yeni meslek alanları açıldı. Bu alanlar için de kadınları yetiştirmeye başladık. Projeyle birlikte Ostim Sanayici ve İş Adamları Derneği’nin ismi değiştirildi, Ostim Sanayici ve İş İnsanları Derneği oldu.
Projeyi planlarken bütçe, yatırım, kaynak ve mevzuat açısından herhangi bir zorluk yaşadınız mı? Yaşadıysanız, bu zorlukları aşmak için hangi çalışmaları yaptınız?
FETHİ YAŞAR: Sanayide Kadın Eli Projesi, AB projesi olarak hayata geçirildi. Fakat projenin uygulanma sürecinde bazı zorluklar yaşandı. Projenin hedef kitlesinin belirlenmesi için hem belediyelerle hem de bakanlıklarla uzun toplantılar yapıldı. Toplantılar sonucunda projenin hedef kitlesi sığınma evinde kalan kadınlar oldu. Sığınma evinde kalan kadınların bilgileri için gizlilik kararları vardı. Sığınma evlerinin de yerleri gizli olduğu için eğitimler sadece eğitmenlerin ve proje ekibinin bildiği alanlarda düzenlendi. Normalde projelerdeki faaliyetlerin yapıldığını kanıtlamak için imza çizelgeleri, fotoğraflar gibi dokümanlar istenmektedir. Fakat proje kapsamında bunları yapmak mümkün olmadığı için uzun yazışmalar sonrasında ilk defa bu kriterlerde esneklik sağlandı. Özellikle basındaki haberlerde kadınların sesleri değiştirildi ve görüntü alınırken yüzleri gösterilmedi. Bu izinlerin alınması ve sürecin değiştirilmesi için uzun mücadeleler verildi.
Diğer bir zorluk ise, kadınların eğitimler sonrasında OSTİM OSB’de işe yerleştirilecek olmasıydı. OSTİM gibi ataerkil bir yapının bu fikri benimsemesi kolay olmadı. Özellikle kaynakçılık alanında çalışan erkekler tepki gösterdi. Kadınların kaynak yapamayacağını ve mesleklerini ellerinden alacağını düşündükleri için tepki verdiler. Bu önyargıları yıkmak için işletme sahipleriyle görüşüldü, işletmelerde çalışanlara toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimleri verildi. Kadınlar, mesleki eğitimlerini tamamladıktan sonra bu işletmelerde işbaşı stajı yaptılar, daha sonra istihdam edildiler. Yapılan görüşmelerde kadınların çok iyi kaynak yaptığı, sanayide erkek egemen işyerlerinde çalışan kadınlar sayesinde işletmelerin dilinin ve bakış açısının değiştiği görüldü.
Projeyle birlikte 2017 yılından bu yana OSTİM OSB’de kadın kaynakçıların sayısı arttı. En önemlisi, sığınma evlerinde kalan kadınların meslek edinerek, katma değeri yüksek işlerde, iyi ücretlerle çalışabileceğini gösteren örnek ve sürdürülebilir bir proje hayata geçirildi.