YÜKLENİYOR
İstanbul Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık “dirençli kentler” politikalarını Belediye Gazetesi’ne aktardı.
Kahramanmaraş merkezli, 10 ili etkileyen iki büyük depremin ardından “dirençli kentler” yeniden önem kazandı. İlçenizde doğal afetlerin etkilerini en aza indirmek için yaptığınız çalışmalardan bahseder misiniz?
MEHMET MURAT ÇALIK: Zorlu şartlara rağmen dayanışma ruhuyla vatandaşların yanında olmak, ilçemizi her türlü afete ve olumsuz doğa koşullarına karşı hazır hâle getirmek için dört tesisi hizmete sunduk. Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi’ni, her türlü afetle mücadelenin diğer kurumlarla koordineli yürütüleceği, hazırlık eğitimlerinin verileceği ve sürecin takip edileceği bir tesis olarak tasarladık. Temel arama-kurtarma eğitimleri, toplanma ve barınma alanları yönetimi, “ABİS-Beylikdüzü Hazır!” hizmet altyapısının yönetimi ve “Beylikdüzü Nefes Arama Kurtarma” ekibinin çalışmaları da bu merkezden yürütülüyor. Beylikdüzü Afet Anı Koordinasyon ve Lojistik Merkezi’nde, afet sonrasında lojistik ve ihtiyaç koordinasyonunun yapılacağı alanlar, gıda depolama alanları ve yardım dağıtımının yapılacağı tesisler yer alıyor. “Beylikdüzü Mutfak” sadece afet anında hizmet vermeyecek, ihtiyaç sahibi ailelere günlük sıcak yemek, okul öğrencilerine beslenme çantası ve gençlere çorba dağıtımı için hazırlığın yapılacağı bir alan olacak. 1.000 metrekarelik alanda kurulan “Beylikdüzü Mutfak”, günlük 2.000 kişilik, olası afet anında ise günlük 30.000 kişilik yemek çıkarma kapasitesiyle hizmet veriyor. Olası bir afette kapalı barınma alanı ve lojistik destek merkezi olarak faaliyet gösterecek Pazar İstanbul’u açtık. 22.995 metrekarelik alanda üç kattan oluşan Pazar İstanbul’da, il içinden ve dışından gelecek lojistik malzemeler depolanacak, bu malzemelerin dağıtımı yapılacak, barınma ve beslenme gibi temel ihtiyaçlar karşılanacak. Afet toplanma alanlarını belirledik. Bu alanlarda görev alacak personeli belirledik. Toplanma alanları, bu alanların altyapısının hazır hâle getirilmesi ve tabelaların standartlaştırılması için çalışmalarımız devam ediyor. Afet anında ihtiyaç duyulması hâlinde arama-kurtarma çalışmalarımızı ivedilikle gerçekleştirmek amacıyla arama-kurtarma ekibi kurduk. Olası afet durumunda ihtiyaç duyulacak malzemelerin yer aldığı afet konteynerlerinin içindeki malzemeleri tamamladık, konteynerlerin periyodik bakımını ve muayenesini yapıyoruz.
Afet müdahale planının temel prensiplerini belirlemek ve afetlerin en az zararla atlatılmasını sağlamak amacıyla afet ve acil durum müdahale planları hazırladık. Afet risklerine göre planları güncelleme ve geliştirme çalışmalarımız devam ediyor. Alanında uzman akademisyenleri ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerini ilçemizde misafir ederek, afet farkındalık, tanıtım ve işbirliği çalışmalarımızı da sürdürüyoruz. “Afetlere hazırlık bireyden başlar” anlayışı, toplumun her kesimini eğitmek, organize etmek ve düzgün bir şekilde yönetmekle mümkün olacaktır. İRAP (il risk azaltma planı) doğrultusunda belirlenen hedef ve eylemler kapsamında risk azaltma çalışmalarına devam ediyoruz. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 2020 yılında hazırlanan “Beylikdüzü Risk Raporu” çalışmasındaki veriler doğrultusunda planlama yaptık. İlçemizdeki işyerlerini mahalle bazında ve faaliyet türü kapsamında listeledik. İşyerlerinin taşıyıcı sisteme zarar verip vermediğini kontrol ediyoruz. Açık pazaryerlerine cephe binalarda ve taşkın alanlarda pompa-motopomp kontrolü yapıyoruz. Risk azaltma çalışmaları dahilinde Beylikdüzü’ndeki riskli binaların dönüştürülmesi ve vatandaşların güvenli konutlarda yaşaması amacıyla kentsel dönüşüm çalışmalarına öncelik veriyoruz. KİPTAŞ’la işbirliği yaptık, riskli konutların bulunduğu yer aldığı Gürpınar Mahallesi siteler bölgesinde kentsel dönüşüm sürecini başlattık. 2020 yılında KİPTAŞ’la hizmet protokolü imzaladık. Zübeyde Ana Sosyal Yaşam Merkezi’nde, “Kentsel Dönüşüm Uzlaşma Ofisi” açtık, hak sahipleriyle tek tek görüştük, proje sürecini anlattık, uzlaşı sağlandı ve inşaat başladı. Bu proje, sosyal belediyecilik açısından örnektir. Elazığ, Malatya ve İzmir depremlerinde, Hatay ve Muğla orman yangınlarında, Kastamonu sel felaketinde yaraları sarmak için ekiplerimiz ve yardım malzemelerimizle birlikte çalışmalara katıldık. Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen, 10 ili etkileyen iki büyük depremin ardından Hatay’da arama-kurtarma çalışmalarına destek verdik, vatandaşların tüm ihtiyaçlarının karşılanması için seferber olduk.
Afet yönetimine ilişkin belediyenizde ayrı bir birim oluşturdunuz mu? Afet risklerine karşı kentsel direnci artırmak, fiziksel, ekolojik ve toplumsal açıdan kent planlamasının sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla eylem planı hazırladınız mı?
MEHMET MURAT ÇALIK: Afet öncesine, afet anına ve sonrasına yönelik çalışmaların koordinasyonunu sağlamak üzere 2017 yılında “Afet Yönetim ve Koordinasyon Bürosu” kurduk. 2021 yılında hizmete sunulan Beylikdüzü Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi’nde faaliyet gösteren Afet Yönetim ve Koordinasyon Bürosu, afetlerde ve acil durumlarda belediyemizin birimleri arasında koordinasyonu sağlayarak çalışmalarını sürdürüyor. Ayrıca TÜBİTAK-MAM tarafından Heyelan Tehlike Analizi Proje Raporu’nda belirlenen heyelan riskli alanlarla ayrıntılı jeolojik-jeoteknik etüt gerektiren alanlarda “İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu” ihaleye verilerek yaptırıldı. İRAP çalışmaları kapsamında Plan ve Proje Müdürlüğü tarafından hazırlanan “Kentsel Dönüşüm Strateji Belgesi”, İRAP eylemleri ve Yapı Kontrol Müdürlüğü çalışmalarıyla kentsel dönüşüm eylem planı hazırlama çalışmalarımız devam ediyor.
Risk yönetimi, altyapının mekânsal planlaması, yeşil altyapı destek sistemleri, ulaşım sistemi, arazi kullanımı ve yenilenebilir enerji kaynakları kapsamında hangi uygulamaları hayata geçirdiniz? Bu konuda yeni projeleriniz var mı?
MEHMET MURAT ÇALIK: İRAP (il risk azaltma planı) doğrultusunda belirlenen hedef ve eylemler kapsamında risk azaltma çalışmalarına devam ediyoruz. Beylikdüzü’ndeki riskli binaların dönüştürülmesi, vatandaşların güvenli konutlarda yaşaması amacıyla kentsel dönüşüm çalışmalarına öncelik veriyoruz. Sel afetine karşı önlemler alıyoruz. Yağmur suyu hasadına ilişkin çalışmalar (yeşil alanlar, dere yataklarının etrafı, taşkın önlemli alanlar, kamu binalarının bahçeleri, spor alanları, meydanlar, yol kenarları, açık otoparklar, kıyılar, hal ve pazaryerlerinde, afet toplanma ve barınma alanlarında yağmur suyu deposu olmasına yönelik plan notu düzenlenmesi) yapıyoruz. Sel, fırtına, hortum, orman yangınları, sıcak hava dalgası, hava kirliliği, kimyasal ve nükleer serpintiler, asit yağışları, çığ, deniz ve göl su seviyesinin yükselmesi, yıldırım, kuraklık, dolu ve don gibi doğal afetler iklim değişikliği kaynaklı olduğu için iklim değişikliği eylem planı hazırlıyoruz. İklim değişikliğinin etkilerini azaltmak amacıyla yenilenebilir enerji kaynakları, güneş enerjisi sistemleri, ısı yalıtımı, yağmur suyu depolaması için imar planlarında plan notlarını düzenleme çalışmalarımız da sürüyor. İlçemizdeki mavi-yeşil sistemlerin ve ekosistem servislerinin belirlenmesi, doğal tehlikelere dayalı mekânsal hassasiyetin geliştirilmesi, kentsel yeşil altyapı sisteminin kurgulanması, iklim değişikliğine uyum/risk azaltma odaklı stratejileri ve uygulamaları içeren açık-yeşil alan sistem rehberinin geliştirilmesi amacıyla açık-yeşil alan master planı hazırlıyoruz. Belediyemizin mülkiyetindeki alanlarda geliştirilen projelerde yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanmayı sağlayan çözümler üretilmesini esas alıyoruz.
Afet yönetimine yönelik çalışmalarınızda mevzuat, bütçe ve kaynak açısından zorluklarla karşılaştınız mı?
MEHMET MURAT ÇALIK: Mevzuat gereği kentsel dönüşüm çalışmalarında tebligat süresini beklememiz gerekiyor. Bu süre bazen bir yıla yayıldığı için aksaklık söz konusu oluyor. Bu durum çalışma hızımızı yavaşlatıyor. Tebligatla ilgili mevzuatta düzenleme yapılmasını talep ediyoruz.