YÜKLENİYOR
Mersin Yenişehir Belediye Başkanı Abdullah Özyiğit Belediye Gazetesi’nin sorularını yanıtladı.
Erken Çocukluk Gelişimi Projesi’nden bahseder misiniz? Projenizin amacı nedir?
ABDULLAH ÖZYİĞİT: Yönetim anlayışımızı oluşturduğumuz altı temel ilkeden biri olan eğitim ilkesi kapsamında 2019 yılında Türkiye’de bir ilke imza attık, Marmara Üniversitesi işbirliğiyle Erken Çocukluk Eğitimi Projesi; Yenişehir Modeli’ni hayata geçirdik. Bilimin ışığında, bilim insanlarıyla birlikte çalışarak projemizi hayata geçirdik. Projemiz, “Aile ve Evlilik Hayatı Eğitimi”, “Hamilelikte Beslenme”, “0-3 Yaş MABEP Aile Eğitimi”, “0-3 Yaş Bebek Kütüphanesi”, “0-6 Yaş Gelişim Değerlendirme ve Özel Eğitim”, “3-6 Yaş Beceri Temelli Eğitim Merkezi (BETEM)” ve “6-8 Yaş Atölye Temelli Eğitim” bölümlerinden oluşuyor. Erken çocukluk gelişimi üzerine Marmara Üniversitesi bünyesinde çalışmalar yürüten Marmara Aile Becerileri Eğitim Programı’nda (MABEP) görev yapan bilim insanlarıyla birlikte proje kapsamında ebeveynlere ve 3-6 yaş arasındaki çocuklara okul öncesi eğitim veriyor, çocuklardaki gelişimsel problemlerin erken dönemde tespit edilmesini sağlıyoruz. Projemiz dahilinde bireylere aile olmanın önemini anlatıyor, 0-3 yaş arasında çocukları olan ebeveynlere erken çocukluk eğitimleri veriyoruz. 2021 yılında hizmete açtığımız 108 öğrenci kapasiteli Beceri Temelli Eğitim Merkezi’nde (BETEM) 3-6 yaş arasındaki çocuklara tam zamanlı ve bireyselleştirilmiş bir eğitim programıyla destek sağlıyoruz. Çocukların potansiyelini ortaya çıkardığımız BETEM’de, fen ve doğa bilimleri, hayal ve tasarım, oyun ve hareket, algoritmik düşünme ve kodlama, matematik, sanat ve estetik, orff ritim ve müzik, felsefe, yaratıcı drama, yabancı dil ve bilgi okuryazarlığı atölyeleri düzenliyoruz, bireysel eğitim programları uyguluyoruz.
Proje kapsamında kurduğumuz ve ailelerin ücretsiz yararlandığı “Bebek Kütüphanesi” aracılığıyla çocukların dil/bilişsel gelişimine katkıda bulunuyoruz. Klinik psikolog tarafından yapılan taramalarla çocuklardaki gelişimsel problemlerin erken dönemde tespit edilmesini sağlıyoruz. “0-6 Yaş Gelişim Değerlendirme ve Özel Eğitim Uygulaması” ile çocukların gelişim sürecini yakından takip ediyoruz. Bugüne kadar 0-6 yaş arasındaki 2.143 çocuk, Yenişehir Belediyesi Akademi’de klinik psikolog eşliğinde gelişim değerlendirme uygulamalarına tabi tutuldu. 1.597 çocuk normal gelişim gösterirken, 496 çocukta çeşitli gelişimsel problemler tespit edildi. Bu çocukların çoğu iyileşti veya iyileşme sürecine girdi. Uygulamalar sonucunda 30 çocuk hafif, 23 çocuk orta ve 6 çocuk yüksek düzey otizm riskiyle uzman doktora yönlendirildi. Yönlendirdiğimiz çocukların tamamına otizm teşhisi konuldu, tedavisi başlayan 21 çocuk iyileşme gösterdi. 302 çocukta konuşma geriliği tespit edildi, yapılan yönlendirmelerle bu çocukların 145’i kendi yaş gruplarıyla aynı seviyeye geldi. Davranış problemi belirlenen 49 çocuk iyileşme gösterdi. 74 çocuğun yaşıtlarından ileri gelişim gösterdiğini gözlemledik ve çocukları buna uygun şekilde yönlendirdik. Gelişim problemi riski olan çocuklara erken müdahale, durumun en az zararla atlatılmasını, hatta çocukların bu durumdan etkilenmeden kurtulmasını sağladı. Yönlendirme çalışmaları ve aile eğitimleri Yenişehir Belediyesi Akademi’deki uzmanlar tarafından planlanıyor.
Proje paydaşımız Marmara Üniversitesi’yle birlikte 0-3 yaş erken çocukluk eğitimine yönelik literatür hazırladık. Projemiz, CHP’nin geçen yıl düzenlediği İkinci Yüzyılda Eğitim Hakkı Çalıştayı’na katılan New York Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Selçuk Şirin tarafından örnek proje olarak gösterildi. Bu projeyle BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ve Erken Çocukluk Gelişimi Sivil Toplum Kuruluşları Platformu (EÇG-P) ortaklığıyla düzenlenen uluslararası kongreye davet alan tek yerel yönetim kurumu olduk ve proje deneyimimizi anlattık. Marmara Belediyeler Birliği ve İstanbul Planlama Ajansı işbirliğiyle düzenlenen Kentte Erken Çocukluk Eğitim Programı’na da örnek proje olarak davet edildik, projemizi paylaştık. İçişleri Bakanlığı tarafından belediyemize gönderilen mülkiye başmüfettişinin 18.08.2021 tarihinde yazdığı teftiş raporunda “Erken Çocukluk Gelişimi Projesi” dahil olmak üzere birçok projemiz örnek proje olarak gösterildi. Hazırlanan rapor, İçişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı’na sunuldu.
Projenin hazırlık süreci, kapsamı, içeriği, hedef kitlesi, bölgeye ve Yenişehir’e katkısı hakkında bilgi verir misiniz?
ABDULLAH ÖZYİĞİT: Bilimsel çalışmalar, çocukların zihinsel gelişiminin büyük ölçüde 0-3 yaş arasındaki dönemde tamamlandığını gösteriyor. Erken çocukluk gelişimi maalesef Türkiye’de göz ardı edilmiş. UNICEF’in 41 ülke arasında yaptığı “okul öncesi eğitimde eşitlik” sıralamasında Türkiye sonuncu oldu. CHP Mersin İl Başkanlığı yaptığım dönemde Mersin’de eğitim çalıştayı düzenledik, erken çocukluk eğitiminin Türkiye’de henüz uygulanmadığını ve bununla ilgili bir müfredatın olmadığını gördük. Bu proje aslında o gün yaptığımız çalıştayın bir çıktısı. Asıl hedefimiz, bu projenin ülke genelinde yaygınlaşması. Projemizin çocuklar için ne kadar önemli olduğunu anlatmaya devam ediyoruz. Üç yıllık süreçte elde ettiğimiz veriler bize doğru yolda olduğumuzu gösterdi. Erken çocukluk eğitimine erişimin her çocuğun hakkı olduğuna inanıyoruz. Bu nedenle kapsayıcı ve kaliteli eğitim fırsatıyla çocukların potansiyelini keşfetmesine ve gelişmesine yardımcı olmak istiyoruz. Çocukların geleceğini inşa etmek, toplumun geleceğini inşa etmek demektir. Erken çocukluk dönemindeki doğru eğitim ve destek sayesinde çocukların başarılı, özgüveni yüksek ve topluma katkı sağlayan bireyler olmasını sağlayabiliriz. MABEP Başkanı ve aynı zamanda Marmara Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ozana Ural, “İlk defa bir belediye başkanının 20 yıl sonrasına yatırım yaptığını gördük,” demişti. Biz, gelecek seçimler için değil, gelecek nesiller için çalışıyoruz.
Projeyi planlarken bütçe, yatırım, kaynak ve mevzuat açısından herhangi bir zorluk yaşadınız mı? Yaşadıysanız, bu zorlukları aşmak için hangi çalışmaları yaptınız?
ABDULLAH ÖZYİĞİT: Belediyemizin imkânları ölçüsünde önemli bir proje başlattık. Bu projenin ülke genelinde eğitim programına alınması, yaygınlaştırılması ve merkezî yönetim tarafından finanse edilmesi gerektiği çok açık. Biz, Yenişehir’de bir model oluşturmak için yola çıktık. Üç yıllık süreçte deneyim kazandık, çocuklara ve ebeveynlere katkıda bulunduk, kentimize yeni eğitim merkezleri kazandırdık. 2021 yılında yaptığımız BETEM’e Ömer Faruk İlbilgen ve birçok hayırsever bağışta bulundu. Yapımını büyük ölçüde tamamladığımız ikinci BETEM’in inşaatını hayırsever iş insanı Alper Gürsoy üstlendi. Bunlar çok kıymetli. Çocukların geleceği için elimizi taşın altına koyduk, önemli bir çalışma yürüttük. Eğitime katkıda bulunmak isteyen hayırsever vatandaşlar da bize destek oldu. Elbette bu çalışmalar yeterli değil, çok daha iyisini yapmalı, daha fazla sayıda çocuğa ulaşmalıyız. Eğitim hem önemli hem de çok yönlü bir alan. Yaşa göre planlama yapılması, okul dışı eğitimlerin sistematik şekilde verilmesi ve boşluk bırakılmaması gerekiyor. Ülkemizdeki eğitim sisteminin ne kadar kötü olduğunu hepimiz biliyoruz. Çocukları asla yalnız bırakmayacağız.