"Benim iki büyük eserim var; biri Türkiye Cumhuriyet'i diğeri Cumhuriyet Halk Partisi."

Sosyal hukuk devleti

  • 5 Haziran 2023
SODEMSEN Toplu İş Sözleşmesi Avukatı Esin Bayramoğlu Sosyal Hukuk Devleti üzerine yazdı.

Sosyal hukuk devleti kavramı günümüzün modern devlet anlayışında devletlerin tanımlama ve varoluş meselelerinde temel bir nokta olarak baz alınmıştır. Sosyal hukuk devleti kavramından ne anlaşılması gerektiği birçok hukuk sisteminde tartışma konusu olmuş, ulusal ve uluslararası hukuki düzenlemelerde yer bulmuştur.

Düzenleme konusu olan sosyal hukuk devleti kavramı en temel hâliyle anayasanın ilgili maddelerinde ele alınmıştır. Kabul gören ortak bir tanımlamaya göre sosyal hukuk devletinin özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

1. Sosyal devletin siyasi rejimi demokrasidir.
2. Sosyal hukuk devletinde ekonomik, siyasi, toplumsal hak ve özgürlükler en üst düzeyde (anayasayla) güvence altına alınır.
3. Sosyal devlet, ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlara uygun yürümesini, güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak tedbirleri alır.
4. Sosyal devlette bireyin yanı sıra sivil toplum kuruluşları da toplumun ve devletin temelini oluşturur. Sosyal devlet aynı zamanda hukuk devletidir. Adaletli bir düzeni kurmak sosyal devletin temel görevidir.
5. Sosyal devlette bireyler, toplumun kaynağı ve amacıdır. Devletin amacı, bireyin maddi ve manevi gelişimini sağlamak, ona hizmet etmektir.
6. Sosyal devlet, liberalizme ve serbest piyasa ekonomisine dayanır. Özel mülkiyet hakkını ve özel teşebbüs hürriyetini esas alan sosyal devlet bu yönüyle sosyalist devlet anlayışından farklıdır. Sosyal devlette amaç, rekabet koşullarında bireylerin ve kurumların hukuki eşitliğini ve adaleti sağlamaktır.

Yukarıda belirtilen özellikler kapsamında sosyal hukuk devleti, modern devlet anlayışında vatandaş-devlet ilişkisi bakımından toplum adına devlete birçok sorumluluk yüklemektedir. Devlet, topluma dair birçok düzenlemeyi sosyal devlet olma düşüncesiyle sonuca bağlamalıdır ve ulusal/uluslararası tam bağımsızlık yolunu bu hedefle yürümelidir. Böylece toplum refahı, anayasal ve yasal düzen, millî ekonomik zenginlik ve yaşam koşulları başta olmak üzere toplumsal düzen, sosyal hukuk devleti olmanın getirisi olarak karşımıza çıkacaktır.

Kaynak: sosyoloji.gen.tr


Önerilen Haberler