YÜKLENİYOR
CHP Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve CHP Sivas Milletvekili Ulaş Karasu Belediye Gazetesi’nin sorularını yanıtladı.
CHP’nin ulaşım politikalarının kapsamı ve stratejisi nedir?
ULAŞ KARASU: Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında ülkemizi, kurucu önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün işaret ettiği “muasır medeniyetler” seviyesine taşıyabilmek için hizmet ve değerlerimizi insan ve çevre odaklı, bilimsel anlayışın hâkim olduğu, güvenli, konforlu ve entegre ulaştırma sistemleriyle donatmak, hızlı iletişim ağlarıyla örmek ve dünyada öncü konuma yerleştirmek parti olarak tarihî sorumluluğumuzdur. Bu sorumluluk, hizmetlerimizin yaş, bölge, şehir, cinsiyet fark etmeksizin vatandaşlarımıza eşit ve adil bir şekilde ulaştırılmasını zorunlu kılmaktadır.
Son yerel seçimde Türkiye’nin birinci partisi olan partimizin ulaştırma, haberleşme ve altyapı politikalarını bu gerçekler ışığında belirlemek zorundayız. İktidara ulaşmanın stratejik planı, yol haritası ve göstergesi niteliğinde olacak çalışmalarımızın ve uygulamalarımızın yerel yönetimler ölçeğinde somutlaşması, ulaştırma politikalarımızın bilinirliği açısından da önemlidir. Cumhuriyetimizin yeni yüzyılında bu misyonla, ilk günkü inanç ve heyecanla çalışmaya, şehirlerimize ve ülkemize değer katacak işler yapmaya devam etmeliyiz.
Özellikle kentlerde ulaşım, ulaşım altyapısı ve sistemleriyle ilgili mevcut sorunları çözecek etkin ve sürdürülebilir ulaşım sizce planlaması nasıl olmalı? Projelerde hangi kriterler göz önünde bulundurulmalı?
ULAŞ KARASU: Ulaştırma sistemine yönelik talepler, türetilmiş taleplerdir. Bu durum, kontrol mekanizmasının anahtarı olarak yöneticileri ve karar vericileri sorumlu kılmaktadır. Bu sorumluluğun doğru ve etkin bir şekilde kullanılması hâlinde olası krizleri yönetmek, darboğazları aşmak ve/veya sistemin verimli işlemesini sağlamak mümkündür. Ancak atılacak yanlış bir adım, sosyal, ekonomik ve çevresel sorunların yaşanmasına, hatta açmazlara neden olabilir. Siyasi iktidarın ve yönetimindeki yerel yönetimlerin ülkemizde ve kentlerimizde 23 yıldır yarattığı tahribat hepimizin malumudur. Bu gerçekten hareketle iktidarımızda, vatandaş odaklı, hızlı, güvenilir ve ekonomik hizmetlerin sunulması, ülkemizin kalkınması ve refah içinde büyümesi amacına en fazla katkı sağlayan, çevreye zarar vermeyen, sürdürülebilir, modları arasında entegrasyonun sağlandığı ulaştırma, iletişim ve altyapı hizmetlerini planlamak ve sunmak en temel hedefimiz olmalıdır.
Bu hedef doğrultusunda, ülkemizin stratejik coğrafi konumundan da yararlanarak, temel önceliklerimiz arasında kentlerimizin karayolu, denizyolu, havayolu ve şehiriçi ulaşımıyla haberleşme altyapısının ve ağının daha ekonomik, daha etkin, verimli, güvenli, çevreye duyarlı, afetlere dayanıklı olacak şekilde yapılandırılması, karayollarının diğer ulaşım unsurlarına entegrasyonunun artırılması, yol yapım ve bakım faaliyetlerinde yenilikçi teknolojilerle karbon ayak izini azaltarak sürdürülebilir ve etkin hâle getirilmesi, yeşil büyümenin en önemli unsuru olan raylı sistemlere daha fazla yönelinmesi, merkezî yönetimin sorumluluk alanında olsa da demiryollarıyla yük taşımacılığındaki payın artırılması, iltisak hatlarının limanlara ve organize sanayi bölgeleri gibi bölgelere uzatılması, havaalanlarının ekonomik ve sosyal hedefler çerçevesinde daha etkin ve ihtiyaçlara cevap verebilecek hâle dönüştürülmesi, üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizde denizyolunda daha güçlü, rekabetçi, teknolojik ve sürdürülebilir bir ulaştırma sisteminin inşa edilmesi, liman tesislerinin uluslararası standartlara uygun olacak şekilde iyileştirilmesi, büyük ölçekli transit yük odaklı konteyner taşımacılığını destekleyecek liman ve liman tesislerinin geliştirilmesi, yeni hub limanların projelendirilmesi, ülkemizin ve şehirlerimizin lojistikte küresel bir merkez hâline getirilmesi, ucuz ve güvenilir internet için altyapısının geliştirilmesi yer almalıdır.
Tam da bu noktada, “şimdiki neslin gereksinimlerini karşılarken, gelecek neslin kendi ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinden ödün vermeyen gelişme” olarak da tanımlayabileceğimiz ve düzenlenmesinden yönetimine, tasarlanmasından uygulanmasına kadar sürdürülebilir kalkınmanın prensip, kriter ve hedeflerinin entegre edildiği, sistematik ve bilgi temelli yaklaşımların yani “Sürdürülebilir Ulaştırma”nın önemi büyüktür.
Her şehirde entegre bir ulaşım sistemi kurmak ve geliştirmek için çalışmak gerekmektedir. Birbirinden kopuk, birbirine erişemeyen, birbiriyle uyumsuz farklı ulaşım türleriyle başarıya ulaşma şansımız yoktur. Bu nedenle entegrasyonu, erişilebilirliği ve kaliteyi artırmak, en önemli hedef olarak öne çıkmaktadır. Şehirlerin ihmal edilmiş bölgelerinin ulaşım sistemine erişimini sağlamak ve şehirleri herkes için ulaşılabilir kılmak hepimizin, ama özellikle belediye başkanlarımızın görevidir. Hedefimiz, her yönüyle birbirini destekleyen ulaşım sistemleri yapılandırmak, var olanları ise günün ve geleceğin şartlarına uygun hâle getirmek olmalıdır. Bu kapsamda, özellikle yerelde ulaşım sorunlarının çözülebileceğine dair inancını yitiren vatandaşların yaşadığı olumsuzlukları gidermek, sorunların çözülebilir olduğuna inanmak, bu konuda çok ciddi ve vizyon sahibi çalışmalarla örnek projeler üretmek belediyelerimizin sorumluluğudur.
Kaynak ve enerji verimliliğinin sağlanması, mikromobilite, akıllı ulaşım çözümleri, ulaşım sistemlerinin entegrasyonu ve dezavantajlı toplumsal grupların ulaşıma erişiminin artırılması için neler yapılmalı?
ULAŞ KARASU: Hizmetlerin adil ve herkes için erişilebilir olacak şekilde sunulması en temel unsurdur. Bu çerçevede kaynakların etkin ve verimli kullanılması, kamusal alanların korunması, açık ve yeşil alanların artırılması, akıllı şehir stratejilerinin geliştirilerek teknolojik uygulamaların ve yerli üretimin desteklenmesi, temel önceliklerimiz arasındadır.
Şüphesiz, kentsel dönüşüm uygulamalarında tarihî ve geleneksel kent kimliğinin korunması, sıfır atık uygulamaları, akıllı şehirlere geçişin altyapısının hazırlanması, mobil akıllı yönetim sistemleri, uluslararası teknoloji ve yatırımların yakından takip edilmesi, bu uygulamalara kaynak ve bütçe ayrılması, proje ekipleri kurulması da önem taşımaktadır. Böylelikle sürdürülebilir kalkınma ve huzurlu bir toplum için çocuklar, gençler, kadınlar, engelliler ve yaş almış vatandaşlar için kapsayıcı sosyal politikalar üretilebilir, var olanlar da artırılabilir. Dijital dönüşümün ve teknolojik gelişmelerin neden olduğu önemli değişimler mutlak surette takip edilebilir, toplumun tüm kesimlerine insan onuruna yaraşır iş fırsatlarının sunulmasına yönelik politikalar uygulanabilir.
Belediyelerimizin öncelikleri arasında şehirlerdeki konut, sanayi, turizm, ulaşım yeşil alan ve dinlence gibi çeşitli işlevlerin mekân üzerindeki dağılımını ve yerleştirilmesini sağlayan imar planlaması yapmak, vatandaşların farklı alanlardaki ihtiyaçlarına (sağlık, eğitim, istihdam, ulaşım, kültürel, sosyal) cevap vermek, dezavantajlı toplumsal gruplar başta olmak üzere tüm vatandaşları kent yaşamına dahil etmek, erişilebilir yaşam alanlarıyla engelsiz bir kent oluşturmak olmalıdır.
Ayrıca ekonomik açıdan zor günler yaşadığımız bu dönemde, ihtiyaç sahiplerinin yanında olması gereken belediyelerimizin, dezavantajlı toplumsal grupların toplu taşımadan indirimli/ücretsiz yararlanması için gerekli uygulamaları hayata geçirmesi de önem taşımaktadır. Sözün özü, halkı ve halkın çıkarlarını önceleyen belediyelerimiz, hayata geçirdiği ve geçireceği her projede bu esaslar doğrultusunda hareket etmektedir, hareket etmeyi de sürdürecektir.
Ulaşım eylem planları neden gerekli ve önemli? Ulaşım politikalarını yapılandırırken yerel yönetimler hangi inisiyatifleri üstlenmeli?
ULAŞ KARASU: Özellikle büyükşehirlerde güvenli, hızlı, konforlu, çevre dostu, ekonomik ve sosyal gelişmeyle uyumlu, teknolojik, yeniliklere açık, engelsiz, sürdürülebilir toplu taşımayla modern ulaşımı sağlamak önem taşımaktadır. Bu bağlamda trafik akışının güvenli, çevre dostu, sosyal gelişime uygun ve engelsiz olmasını sağlamak, geleceğin ulaşım modelleriyle sorunlara çözüm bulmak için adımlar atmak, vizyonu ve hedefleri buna göre belirlemek için eylem planları son derece gerekli ve önemlidir. Yerel yönetimlerin hazırlayacağı plan kapsamında yayaları önceleyen, akıllı/erişilebilir ulaşım modlarına ve stratejilere, filo yönetim merkezi gibi uygulamalara yer verilmesi, sürdürülebilir ulaşım (ekolojik, ekonomik, sosyal) uygulamalarının yaygınlaştırılması ve enerji verimliliğinin artırılması için alınacak inisiyatifler oldukça önemlidir. Bu anlamda, şehiriçi ulaşım hizmetlerinin planlanması, düzenlemelerin yapılması, “Trafik Kontrol ve Koordinasyon Sistemi” gibi sistemlerin kurulması ve tek merkezden yönetimin sağlanması, varsa bu sistemin ihtiyaçlar ve talepler doğrultusunda güçlendirilmesi, şehirlerin geleceği açısından elzemdir.
Yerel yönetimlerimizin, sorumluluk alanlarındaki bulvar, cadde ve sokaklarda trafik düzeninin ve güvenliğinin sağlanması için gerekli önlemleri alması, bisiklet ve yürüyüş yollarını artırması, bisiklet kullanımını artıracak uygulamalara yönelmesi, yeni sinyalize kavşaklar yapması, engelli yaya sistemi ve sesli uyarı cihazı uygulamalarını hayata geçirmesi, öğrenci ve personel servis araçlarıyla ilgili çalışmaların yanı sıra iklim krizi gibi krizlere de hazırlıklı olması gerekmektedir. Özellikle büyükşehirlerde “karbon nötr” şehir hedefiyle geri dönüşüm ve atık bertaraf tesislerinin kurulması, şehirlere daha çok yeşil alan kazandırılması, kronik altyapı sorunlarına çözümler üretilmesi, çevre dostu toplu taşıma araçlarının artırılması, yerel yönetimlerimizin sorumluluğu olmalıdır.